Towarzystwo Kredytowe Miejskie w Łodzi (instytucja)

Towarzystwo Kredytowe Miejskie w Łodzi – instytucja kredytu hipotecznego miejskiego, działająca w latach 1872–1939, stowarzyszająca łódzkich przedsiębiorców, której celem było udzielanie pożyczek na cele inwestycyjne, swoją siedzibę miała w Domu Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Łodzi przy ul. Pomorskiej 21^[1].

Historia

Towarzystwa Kredytowe Miejskie wzorowano na towarzystwach kredytowych ziemskich. Pierwszą tego typu inicjatywę podjęto w 1841 r. w Warszawie, jednak nie doszła ona do realizacji ze względu na sprzeciw władz (udało się do dopiero w 1870 r.^[2] Towarzystwo Kredytowe w Łodzi powstało w 1872 r. jako drugie tego typu towarzystwo na ziemiach Królestwa Polskiego. Współzałożycielem i pierwszym prezesem w okresie od października 1872 do 1904 r. był Andrzej Rosicki, były prezydent Łodzi^[3]. Początkowo siedzibą towarzystwa była jedna z kamienic, lecz podjęto decyzję o utworzeniu własnego gmachu, rozpisując konkurs i zapraszając do niego architektów. Zwyciężył projekt miejskiego architekta, Hilarego Majewskiego, który zrealizowano w 1882 r.^[4] W okresie międzywojennym, gdy funkcję dyrektora pełnił Edmund Bogdański, Towarzystwo emitowało listy zastawne na sumę przekraczającą 70 mln zł^[2].

Instytucja zakończyła działalność w 1939 r. Jej majątek i zobowiązania w trybie ustawowym w 1948 r.^[5] przeszły w ręce Banku Gospodarstwa Krajowego^[6].

Mottem Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Łodzi była sentencja: Virbius Unitis – wspólnymi siłami^[1].

Działalność

Towarzystwo emitowało tzw. listy zastawne, pełniące funkcję papierów wartościowych, które nabywcom przynosiły ustalony procent. Ich zabezpieczeniem były hipoteki na nieruchomościach członków instytucji, którzy byli dłużnikami. Zdobywając w ten sposób kapitał, mieli oni możliwość nabywania kolejnych nieruchomości^[1]. Członkami towarzystwa zostawali zaciągający pożyczki w Towarzystwie oraz nabywający nieruchomości, obciążone pożyczką. Członkostwo w Towarzystwie wygasało w momencie spłacenia zadłużenia lub zbycia nieruchomości obciążanej pożyczką^[7]. Instytucja ta udzielała kredytów na okres od 18 do 36,5 lat^[8].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c R. Bronisławski, J. Podolska, Spacerownik łódzki, Biblioteka Gazety Wyborczej, s. 44–45.
↑ ^a ^b WojciechW. Morawski WojciechW., Słownik historyczny bankowości polskiej do 1939 r., Warszawa 1998, s. 64 .).
↑ Danuta Gondko, Andrzej Rosicki, [w:] Polski Słownik Biograficzny, tom XXXII, 1989.
↑ D. Kędzierski, Ulice łodzi, Księży Młyn Dom Wydawniczy, s. 115-116.
↑ Uchwała Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 1948 r. o likwidacji towarzystw kredytowych (M.P. z 1948 r. nr 66, poz. 483).
↑ AN, NLK, sygn. 59, Wykaz zlikwidowanych jednostek, które były emitentami papierów wartościowych, 16 marca 1953 r., jednostka nie jest paginowana.
↑ M. Jaskulski, Z dziejów łódzkich instytucji finansowo-kredytowych, PKO oddział w Łodzi i Muzeum Historii Miasta Łodzi, Łódź 1985.
↑ towarzystwa kredytowe miejskie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-05-29] .

[:0-1] R. Bronisławski, J. Podolska, Spacerownik łódzki, Biblioteka Gazety Wyborczej, s. 44–45.

[:1-2] WojciechW. Morawski WojciechW., Słownik historyczny bankowości polskiej do 1939 r., Warszawa 1998, s. 64 .).

[3] Danuta Gondko, Andrzej Rosicki, [w:] Polski Słownik Biograficzny, tom XXXII, 1989.

[4] D. Kędzierski, Ulice łodzi, Księży Młyn Dom Wydawniczy, s. 115-116.

[5] Uchwała Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 1948 r. o likwidacji towarzystw kredytowych (M.P. z 1948 r. nr 66, poz. 483).

[6] AN, NLK, sygn. 59, Wykaz zlikwidowanych jednostek, które były emitentami papierów wartościowych, 16 marca 1953 r., jednostka nie jest paginowana.

[7] M. Jaskulski, Z dziejów łódzkich instytucji finansowo-kredytowych, PKO oddział w Łodzi i Muzeum Historii Miasta Łodzi, Łódź 1985.

[8] towarzystwa kredytowe miejskie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-05-29] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]