Traszka włoska

Traszka włoska
	Lissotriton italicus
	(Peracca, 1898)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy ogoniaste
Rodzina	salamandrowate
Podrodzina	Pleurodelinae
Rodzaj	Lissotriton
Gatunek	traszka włoska
Synonimy
	Molge italica Peracca, 1898; Triton italicus — Wolterstorff, 1912; Molge italica molisana Altobello, 1926; Triturus italicus — Mertens and Müller, 1928; Triturus vulgaris italicus — Mertens and Wermuth, 1960; Lophinus italicus — Litvinchuk, Zuiderwijk, Borkin & Rosanov, 2005;
	Molge italica Peracca, 1898; Triton italicus — Wolterstorff, 1912; Molge italica molisana Altobello, 1926; Triturus italicus — Mertens and Müller, 1928; Triturus vulgaris italicus — Mertens and Wermuth, 1960; Lophinus italicus — Litvinchuk, Zuiderwijk, Borkin & Rosanov, 2005;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Traszka włoska^[4] (Lissotriton italicus) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych (Salamandridae), występujący endemicznie w środkowej i południowej części Włoch. Dorasta do 8 cm długości i cechuje się brązowym lub oliwkowobrązowym ubarwieniem. Zasiedla niewielkie zbiorniki wodne, a okres godowy trwa od listopada do maja. Gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z rozległym zasięgiem występowania oraz dużymi rozmiarami populacji.

Wygląd

Płaz ten dorasta do 5–8 cm długości^[5] i uważany jest za najmniejszego przedstawiciela rodzaju Lissotriton w Europie^[6]. Skóra ma kolor brązowy lub oliwkowobrązowy, a u samców widoczne są duże ciemnobrązowe lub czarne kropki. Ogon ma mniej więcej tę samą długość co długość ciała od pyska do ujścia kloaki. Na ogonie widoczny jest niski grzebień. Na końcu ogona występuje niewielka nić. U obu płci grzebień na plecach nie występuje^[6]. Dolna część boku ciała blada. Na boku głowy występuje blady pasek biegnący od kącików ust do oka. Brzuch żółty lub pomarańczowy, występują niewielkie czarne kropki. Gardło ma nieco ciemniejszy kolor od brzucha^[7].

Zasięg występowania i siedlisko

Endemit. Występuje w środkowej i południowej części Włoch na wysokościach do 1750 m n.p.m. (częściej spotykany na mniejszych wysokościach)^[3]. Nie występuje na Sycylii^[6]. Zasiedla niewielkie zbiorniki wodne oraz wolnopłynące strumienie^[6].

Rozmnażanie i rozwój

Okres godowy trwa od listopada do maja^[5]. Podczas okresu godowego traszka włoska aktywna jest w ciągu dnia i nocy (poza tym okresem jedynie w ciągu nocy). Do zalotów i kopulacji dochodzi w wodzie. Jaja są pojedynczo przytwierdzane do wodnej roślinności i mają średnicę 1,5 mm. Kijanki wylęgają się po 2–4 dniach i mierzą 5–7 mm długości. W cieplejszych obszarach do przeobrażenia dochodzi po 4–6 tygodniach, a w zimniejszych rozwój może trwać kilka miesięcy. Nowo przeobrażone młode osobniki mierzą średnio 2,6 cm długości. W gatunku tym występuje również neotenia^[6].

Status i ochrona

IUCN klasyfikuje traszkę włoską jako gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z rozległym zasięgiem występowania oraz dużymi rozmiarami populacji. Zagrażać mu mogą miejscowe osuszanie obszarów podmokłych, zanieczyszczanie oraz eutrofizacja zbiorników wodnych spowodowane rolnictwem oraz introdukcja drapieżnych ryb. Ponadto testy laboratoryjne wykazały, że młode osobniki podatne są na infekcje patogenicznego grzyba Batrachochytrium salamandrivorans (testów tych nie wykonano u osobników dorosłych). Płaz ten wymieniony jest w załączniku IV dyrektywy siedliskowej Unii Europejskiej oraz w załączniku II konwencji berneńskiej. W ochronie tego gatunku pomóc może lepsze zarządzanie obszarami chronionymi oraz dalsze badania nad B. salamandrivorans^[3].

Przypisy

↑ Lissotriton italicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Lissotriton italicus (Peracca, 1898), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-28] (ang.).
↑ ^a ^b ^c IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Lissotriton italicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022 [dostęp 2023-04-02] (ang.).
↑ Załącznik 2: Gatunki zwierząt będące przedmiotem zainteresowania wspólnoty, ze wskazaniem tych, które wymagają ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000, oraz gatunków zwierząt o znaczeniu priorytetowym [online] .
↑ ^a ^b Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 130, ISBN 978-1-4729-4137-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Lissotriton italicus: Italian newt, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2001 [dostęp 2023-04-02] .
↑ Speybroeck J. i inni, Field Guide to the Amphibians & Reptiles of Britain and Europe, Bloomsbury Publishing Plc, 2016, s. 88, ISBN 978-1-4729-7042-8.

[itis-1] Lissotriton italicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[asw-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Lissotriton italicus (Peracca, 1898), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-28] (ang.).

[iucn-3] IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Lissotriton italicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022 [dostęp 2023-04-02] (ang.).

[4] Załącznik 2: Gatunki zwierząt będące przedmiotem zainteresowania wspólnoty, ze wskazaniem tych, które wymagają ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000, oraz gatunków zwierząt o znaczeniu priorytetowym [online] .

[:1-5] Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 130, ISBN 978-1-4729-4137-4.

[:0-6] Lissotriton italicus: Italian newt, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2001 [dostęp 2023-04-02] .

[7] Speybroeck J. i inni, Field Guide to the Amphibians & Reptiles of Britain and Europe, Bloomsbury Publishing Plc, 2016, s. 88, ISBN 978-1-4729-7042-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]