Trianthema

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Trianthema
Ilustracja
Trianthema portulacastrum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

pryszczyrnicowate

Rodzaj

Trianthema

Nazwa systematyczna
Trianthema L.
Sp. Pl. 223. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

T. portulacastrum L.[3]

Synonimy
  • Ancistrostigma Fenzl
  • Diplochonium Fenzl
  • Papularia Forssk.
  • Portulacastrum Juss. ex Medik.
  • Racoma Willd. ex Steud.
  • Reme Adans.[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Trianthema pilosum

Trianthema – rodzaj roślin z rodziny pryszczyrnicowatych (Aizoaceae). Obejmuje 29 gatunków[4]. Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty w strefie międzyzwrotnikowej i sięga stref umiarkowanych na obu półkulach, na północy po środkową część Stanów Zjednoczonych, Egipt, Iran oraz wschodnie Chiny[4]. Największe zróżnicowanie gatunkowe jest w Australii – rośnie tam 12 gatunków, z czego 10 to endemity[5]. Szeroko rozprzestrzenionym gatunkiem jest T. portulacastrum[6][7].

W XIX wieku dla rodzaju zaproponowano polskie nazwy „trzykwiat” i „porgława”[8], ale nie są one używane.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Trianthema triquetrum
Pokrój
Rośliny zielne, zarówno jednoroczne jak i byliny, rzadziej krzewinki. Pędy zwykle płożące lub podnoszące się, często szeroko rozpostarte, rozgałęziające się od nasady, nagie, owłosione lub brodawkowate[6][7].
Liście
Naprzeciwległe, z błoniastymi przylistkami przyrośniętymi do ogonków liściowych. Liście asymetryczne w parach, ogonkowe. Blaszka walcowata lub płaska, równowąska do zaokrąglonej, całobrzega[6][7].
Kwiaty
Pojedyncze lub zebrane w wierzchotki wyrastające w kątach liści, wsparte przysadkami i podkwiatkami, siedzące lub szypułkowe, obupłciowe, niewielkie (do 4 mm średnicy). Hypancjum dzwonkowate. Działki kielicha w liczbie pięciu, z łatkami od zewnątrz zielonymi, mięsistymi, nagimi lub owłosionymi, od wewnątrz zielonymi, różowymi, purpurowymi lub białymi. Płatków korony brak. Pręcików jest od 5 do 20. Zalążnia jest górna; powstaje z 1 lub 2 owocolistków i jest jednokomorowa, szyjek słupka i znamion jest tyle ile owocolistków[6][7].
Owoce
Walcowate lub stożkowate torebki, otwierające się u nasady i zawierające nieliczne nasiona (od 1 do 12). Nasiona otoczone są czarne lub brązowe[6][7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z rodziny pryszczyrnicowatych (Aizoaceae), w obrębie której zaliczany jest do podrodziny Sesuvioideae i plemienia Sesuvieae[9].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-18] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-18] (ang.).
  3. ↑ a b Trianthema L.. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2024-01-18].
  4. ↑ a b c d Trianthema L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-18].
  5. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 933, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. ↑ a b c d e Wayne R. Ferren Jr.: Trianthema Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2024-01-18].
  7. ↑ a b c d e Trianthema Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2024-01-18].
  8. ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 484. (pol.).
  9. ↑ Genus Trianthema L., [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System [dostęp 2024-01-18].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trianthema&oldid=72987970”