Tripladenia cunninghamii

*Tripladenia cunninghamii*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	liliowce
Rodzina	zimowitowate
Rodzaj	Tripladenia
Gatunek	Tripladenia cunninghamii
	Nazwa systematyczna
	Tripladenia cunninghamii D.Don; Proc. Linn. Soc. London 1: 46 (1839)
Synonimy
	Kreysigia cunninghamii (D.Don) F.Muell.; Kreysigia tripladenia F.Muell.;
	Kreysigia cunninghamii (D.Don) F.Muell.; Kreysigia tripladenia F.Muell.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tripladenia cunninghamii D.Don – gatunek ziemnopączkowych roślin zielnych z monotypowego rodzaju Tripladenia z rodziny zimowitowatych, występujący w Australii, na obszarze od południowo-wschodniego Queensland do północno-wschodniej Nowej Południowej Walii^[3], gdzie zasiedla lasy deszczowe i wilgotne lasy twardolistne^[4].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów τριπλά (tripla – potrójny) i άδην (aden – gruczoł); epitet gatunkowy został nadany na cześć Allana Cunninghama, brytyjskiego botanika, badacza flory Australii^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Roślina zielna o wysokości do 40 cm^[6].

Łodyga: Sękate, łuskowate kłącze^[4].

Liście: Ulistnienie naprzeciwległe^[4]. Blaszki liściowe jajowato-lancetowate o sercowatej nasadzie i ostrym wierzchołku, falistobrzegie, osiągające wymiary 40–90×1–4,5 cm^[6].

Kwiaty: Kwiaty szypułkowe, wyrastające z pachwin liściowych, pojedyncze lub zebrane w wierzchotkę^[4], o średnicy 1,5–2,5 cm^[6]. Pęd kwiatostanowy o długości 3–6 cm, szypułki o długości 1–3 cm^[6]. Okwiat różowy lub fiołkoworóżowy. Listki okwiatu o wymiarach 7–12×4–7 mm, falistobrzegie^[6]. U nasady listków okwiatu obecne są trzonkowate miodniki^[4]. Pręciki o długości 5–6 mm^[6]. Szyjka słupka wierzchołkowo trzykrotnie rozwidlona^[4].

Owoce: Gruszkowato-zaokrąglone, nieco mięsiste torebki. Nasiona kuliste^[4], żółte lub brązowe^[6].

Genetyka: Liczba chromosomów 2n=14^[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016) gatunek należy do monotypowego rodzaju Tripladenia, zaliczanego do plemienia Tripladenieae w rodzinie zimowitowatych (Colchicaceae), która należy do rzędu liliowców (Liliales)^[2].

Typ nomenklatoryczny nie został wskazany^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-20] (ang.).
↑ ^a ^b Rafael Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-04-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h B. Nordenstam: Colchicaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 184. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
↑ D. Gledhill: The names of plants. Cambridge ; New York: Cambridge University Press, 2008, s. 387, 394. ISBN 978-0-521-86645-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g New South Wales Flora Online. National Herbarium of New South Wales. [dostęp 2011-04-04]. (ang.).
↑ Tropicos. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-04-04].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-20] (ang.).

[kew-3] Rafael Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-04-04]. (ang.).

[kub-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h B. Nordenstam: Colchicaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 184. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[5] D. Gledhill: The names of plants. Cambridge ; New York: Cambridge University Press, 2008, s. 387, 394. ISBN 978-0-521-86645-3.

[plant-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g New South Wales Flora Online. National Herbarium of New South Wales. [dostęp 2011-04-04]. (ang.).

[7] Tropicos. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-04-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]