Tron Maksymiana

Galeria: Panele

Po lewej: Józef i żona Potifara.
Środek: Józef prowadzony do więzienia.
Po prawej: Józef w więzieniu.

Bracia przed Józefem będącym zarządcą Egiptu

Napełnianie worków zbożem dla braci Józefa

Ewangeliści i św. Jan Chrzciciel (pośrodku)

Tron Maksymiana – tron z VI wieku z drewna i kości słoniowej wykonany dla arcybiskupa Maksymiana z Rawenny, obecnie w ekspozycji Muzeum Arcybiskupiego w Rawennie^[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Zabytek datowany jest na lata około 546–556^[1]. Przyjęto, że został wyrzeźbiony na wschodzie Cesarstwa Bizantyjskiego i wysłany do Rawenny, lecz od dawna toczy się naukowy spór co do tego, czy został wykonany w Konstantynopolu^[1], czy w Aleksandrii^[2]. Prawdopodobnie był zamówiony przez cesarza Justyniana i przesłany do Rawenny w darze arcybiskupowi Maksymianowi^[1].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Tron ma 55,9 cm szerokości i 150 cm wysokości^[1]. W jego stylistyce widoczne są cechy sztuki wczesnochrześcijańskiej i bizantyjskiej. Wykonano go z rzeźbionych paneli z kości słoniowej umieszczonych na drewnianym szkielecie^[3]. Panele zdobione są płaskorzeźbami przedstawiającymi postacie i sceny biblijne. Różnice stylistyczne pomiędzy panelami sugerują, że zostały one wykonane przez kilku różnych artystów (być może co najmniej czterech)^[1]. Panele figuratywne są obramowane kompozycjami winorośli, ptaków i zwierząt^[4]. W całości dekoracji tronu brakuje obecnie 12 paneli^[4].

Na półokrągłym oparciu tronu umieszczono sceny z życia Jezusa i Maryi (pierwotnie 24 panele – 8 z przodu i 16 z tyłu), po bokach sceny z historii starotestamentowego Józefa (10 paneli), natomiast z przodu widoczni są czterej Ewangeliści i centralnie umieszczony św. Jan Chrzciciel, trzymający medalion z wyobrażeniem Baranka Bożego^[1]^[2]^[5]. Z przodu tronu, poniżej paneli figuratywnych, znajduje się przedstawienie dwóch lwów strzegących wazy, z której wyrastają pędy winorośli, a powyżej postaci świętych wyrzeźbiono monogram arcybiskupa Maksymiana^[4] flankowany dwoma pawiami^[5].

Boczna strona tronu

Tron widziany od tyłu

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Lawrence S. Cunningham, John J. Reich: Culture and values: A survey of the western humanities. T. 1. Wadsworth, 2010, s. 204-205. ISBN 978-0-495-57065-3. (ang.).
↑ ^a ^b Baldwin Smith. The Alexandrian origin of the chair of Maximianus. „American Journal of Archaeology”. 21 (1), s. 22-37, 1917. DOI: 10.2307/497156. [dostęp 2019-05-21]. (ang.).
↑ Benjamin Rowland: Byzantine (330-1453). [dostęp 2019-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-14)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Deborah Mauskopf Deliyannis: Ravenna in late antiquity: AD; 7. Ravenna capital: 600-850 AD. T. 1. Cambridge University Press, 2010, s. 214-222. ISBN 978-0-521-83672-2. (ang.).
↑ ^a ^b Maurice Hassett: Cathedra. The Catholic Encyclopedia. [dostęp 2019-05-21]. (ang.).

[cunn-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Lawrence S. Cunningham, John J. Reich: Culture and values: A survey of the western humanities. T. 1. Wadsworth, 2010, s. 204-205. ISBN 978-0-495-57065-3. (ang.).

[smith-2] Baldwin Smith. The Alexandrian origin of the chair of Maximianus. „American Journal of Archaeology”. 21 (1), s. 22-37, 1917. DOI: 10.2307/497156. [dostęp 2019-05-21]. (ang.).

[row-3] Benjamin Rowland: Byzantine (330-1453). [dostęp 2019-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-14)]. (ang.).

[deli-4] Deborah Mauskopf Deliyannis: Ravenna in late antiquity: AD; 7. Ravenna capital: 600-850 AD. T. 1. Cambridge University Press, 2010, s. 214-222. ISBN 978-0-521-83672-2. (ang.).

[has-5] Maurice Hassett: Cathedra. The Catholic Encyclopedia. [dostęp 2019-05-21]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]