Tunel Niski w Wielkiej Skale

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tunel Niski w Wielkiej Skale
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Dolina Będkowska, Zaklęty Mur

Długość

4,5 m

Wysokość otworów

434 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

53 m

Ekspozycja otworów

ku WSW, ENE

Kod

J.Olk.I-07.43

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Tunel Niski w Wielkiej Skale”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel Niski w Wielkiej Skale”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Tunel Niski w Wielkiej Skale”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Tunel Niski w Wielkiej Skale”
Ziemia50°11′21″N 19°46′06″E/50,189167 19,768333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tunel Niski w Wielkiej Skale – jaskinia w formie tunelu w Dolinie Będkowskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się w obrębie wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2].

Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]

Jest to tunel w masywie Wielkiej Skały[1]. Znajduje się w skale, która w przewodniku wspinaczkowym Pawła Haciskiego ma nazwę Zaklęty Mur[3], a w portalu wspinaczkowym i na zamontowanych przy skale tablicach informacyjnych zwana jest Murem Skwirczyńskiego[4]. Podchodząc bardzo stromym żlebem po prawej stronie Zaklętego Muru mijamy znajdujący się na wysokości około 7 m nad podstawą skały Tunel Wysoki w Wielkiej Skale i 5 m wyżej Tunel Pośredni w Wielkiej Skale, za którym Zaklęty Mur opada stromym progiem do żlebu. W lejkowatym zagłębieniu żlebu, jeszcze 6 m powyżej Otworu Tunelu Pośredniego, znajduje się górny otwór Tunelu Niskiego (zachodnio-południowo-zachodni) o wysokości 1 m i szerokości 1,1 m. Tunel przebija skałę na wylot. Jego dno stromo opada, rośnie przy tym wysokość korytarzyka. Otwór dolny (wschodnio-północno-wschodni) ma wysokość 2,5 m przy szerokości 1,2 m i znajduje się nad pionowym progiem o wysokości 1,5 m. Korytarzyk tunelu ma długość 4,5 m, na jego dnie znajduje się duży blok skalny i kilka mniejszych[1].

Tunel powstał w późnojurajskich wapieniach na pionowym pęknięciu skał. W jego ścianach są liczne wżery, drobne kanaliki i ospa krasowa. Brak nacieków. Namulisko ubogie, złożone z gruzu wapiennego zmieszanego z iłem. Tunel jest w pełni widny i poddany wpływom środowiska zewnętrznego. Na jego ścianach rozwijają się glony, mchy i porosty, wewnątrz obserwowano pajęczaki[1].

Tunel znany od dawna i często odwiedzany, głównie przez wspinaczy skalnych, dla których Mur Skwirczyńskiego jest popularnym obiektem wspinaczkowym[3]. Po raz pierwszy opisał go Kazimierz Kowalski w 1951 roku jako „Schronisko tunel niski w Wielkiej Skale”[5]. Aktualną dokumentację tunelu i plan opracował A. Górny w listopadzie 2009 r.[1]

  • Otwór górny
    Otwór górny
  • Widok z otworu górnego
    Widok z otworu górnego
  • Korytarz
    Korytarz
  • Korytarz
    Korytarz
  • Widok z otworu dolnego
    Widok z otworu dolnego

W Zaklętym Murze znajdują się jeszcze inne obiekty jaskiniowe: Jaskinia Główna w Wielkiej Skale, Komin w Wielkiej Skale, Szczelina w Wielkiej Skale, Tunel Wysoki w Wielkiej Skale, Tunel Pośredni w Wielkiej Skale, Tunelik obok Szczeliny w Wielkiej Skale, Zaklęty Komin, Zaklęty Korytarzyk, Zaklęty Balkon, Zaklęta Szczelina[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Andrzej Górny, Tunel Niski w Wielkiej Skale, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-06-21].
  2. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2021-06-20].
  3. ↑ a b Paweł Haciski, Jura Południowa. Przewodnik wspinaczkowy, Warszawa: Wydawnictwo Ring, 2015, ISBN 978-83-937960-0-7.
  4. ↑ Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2021-06-21].
  5. ↑ Kazimierz Kowalski, Jaskinie Polski. Tom I, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951.
  6. ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-06-21].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tunel_Niski_w_Wielkiej_Skale&oldid=64108278”