Twardzioszek igłowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
twardzioszek igłowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Marasmius wettsteinii Sacc. & P. Syd. Syll. fung. (Abellini) 14(1): 117 (1899) | |
Twardzioszek igłowy (Marasmius wettsteinii Sacc. & P. Syd.) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Marasmius, Marasmiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Zdiagnozowali go Pier Andrea Saccardo i Hans Sydow w 1899 r.[1] Synonimy naukowe[2]:
- Chamaeceras tenerrimus Kuntze 1898
- Marasmius tenerrimus Wettst. 1887
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 2,5–7 mm, u młodych okazów półkulisty, u dojrzałych rozpostarty i często z wyraźnym wklęśnięciem na środku, biały. Ma falisty brzeg i jest promieniście żłobiony z prześwitującymi blaszkami[4].
Rzadkie, bez międzyblaszek, białe, przyrośnięte w postaci kołnierzyka otaczającego trzon[4].
Długi, cienki, nitkowaty. Ma wysokość 2–6 cm przy grubości 0,4–0,8 mm. Prawie w całości jest lśniący i czarnobrązowy, tylko pod kapeluszem u młodych okazów jaśniejszy, u starszych również ciemny[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki bezbarwne, gładkie, o kształcie od cylindrycznego do elipsoidalnego i wymiarach 7,5–10 × 3,5–4,8 μm[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Opisano jego występowanie w Europie i Azji[5]. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski przytacza tylko dwa jego stanowiska z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[3]. Liczniejsze i bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Jest w nim zaliczony do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6]. Według innych autorów jest bardzo pospolity[4].
Saprotrof. Rozwija się na igłach drzew szpilkowych[6], najczęściej na opadłym igliwiu świerka. Czasami występuje masowo tworząc białe łany. Rzadko, ale również spotykany jest na igliwiu jodły, a tylko wyjątkowo na igliwiu sosny[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Inne drobne gatunki twardzioszków odróżniają się między innymi ciemniejszą barwą kapelusza. Najbardziej podobny jest twardzioszek obrożowy (Marasmius rotula). Można go jednak łatwo odróżnić po siedlisku – występuje na liściach i gałązkach drzew liściastych. Również twardzioszek liściolubny (Marasmius epiphyllus) występuje na liściach i resztkach drewna liściastego. Według spostrzeżeń M. Gryca, morfologicznie twardzioszka igłowego i obrożnego można też odróżnić po liczbie blaszek. Twardzioszek igłowy ma ich mniej niż 20 (zwykle 15-17), twardzioszek obrożowy powyżej 20[4].
Możliwe jest też pomylenie twardzioszka igłowego ze łysostopkiem szpilkowym (Gymnopus androsaceu). Tu najważniejszym kryterium odróżniającym jest barwa kapelusza; szczetkostopek nigdy nie jest tak jasny, jak twardzioszek igłowy. Jego owocniki początkowo są brązowe, w miarę dojrzewania jaśnieją, ale nigdy nie stają się białe, ponadto ich trzony mają u podstawy czarne i wygięte ryzomorfy[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-02-16] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-02-16] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h Mirosław Gryc, Grzyby Puszczy Knyszyńskiej i okolic [online] [dostęp 2021-02-16] (ang.).
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-02-12] (ang.).
- ↑ a b Aktualne stanowiska twardzioszka igłowego w Polsce [online] [dostęp 2021-02-16] (ang.).