Ueno Tōshō-gū

Ueno Tōshō-gū
上野東照宮
	; Ueno Tōshō-gū
Państwo	Japonia
Miejscowość	Tokio
Typ budynku	chram
Rozpoczęcie budowy	1627
Ważniejsze przebudowy	1651
	Położenie na mapie Tokio Ueno Tōshō-gū
	Położenie na mapie Japonii Ueno Tōshō-gū
	Położenie na mapie prefektury Tokio Ueno Tōshō-gū
	35°42′55,44″N 139°46′14,16″E/35,715400 139,770600
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Ueno Tōshō-gū (jap. 上野東照宮) – chram^[a] shintō w Japonii, w tokijskiej dzielnicy Taitō, na terenie parku Ueno.

Historia i opis[edytuj | edytuj kod]

Jest to chram poświęcony siogunom: Ieyasu Tokugawa – założycielowi dynastii siogunów Tokugawa (1543–1616) – Yoshimune Tokugawa (1684–1751) i Yoshinobu Tokugawa (1837–1913)^[1]. Chram wraz z otoczeniem jest zarejestrowany jako „ważne dobro kultury”^[2].

W 1627 Iemitsu Tokugawa zbudował pierwszy chram na wzgórzu Ueno ku czci swego przodka. W 1651 wzniesiono kolejny, do dzisiaj zachowany budynek chramu. W 1866 spłonęła jedna brama i część korytarzy. Trzęsienie ziemi w Kantō (1923) i II wojna światowa, mimo ogromnych zniszczeń w samym Tokio, nie spowodowały prawie żadnych szkód w chramie.

Wzdłuż drogi do sanktuarium wznosi się 280 kamiennych i 50 brązowych latarni. Budynki chramu zbudowano w ozdobnym stylu gongen-zukuri, zwanym „japońskim barokiem”, z licznymi złoceniami i malowidłami głównie w jaskrawej czerwieni, zieleni i błękicie. Sala kultu (haiden) i właściwe sanktuarium (honden) połączone są krytym przejściem. Chram jest bogato zdobiony, m.in. rzeźbami smoków w stylu chińskim, a wewnętrzne ściany i sufity ozdobione malowidłami z XVI wieku. Na bramie karamon i na ozdobnej „ścianie z oknami kratowymi” (sukibei)^[b] wokół chramu, znajduje się ponad 200 rzeźb przedstawiających rośliny i zwierzęta^[1]^[3].

Na południe od wejścia do chramu znajduje się słynny ogród peonii z około 200 odmianami tych kwiatów^[2].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Latarnie przed chramem
Brama w stylu chińskim (karamon)^[c]
Boczna część karamon
Rzeźba ptaków
Zwieńczenie kolumny
Wnętrze Honden
Haiden
Haiden
Honden
Ogród Peonii

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Nikkō Tōshō-gū

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ W piśmiennictwie polskim dot. Japonii przyjęto słowo „chram” jako tłumaczenie jinja, a słowo „świątynia” – buddyjskiej tera (o-tera). Podobnie jest w innych językach, w tym w języku angielskim: jinja → „shrine”, tera → „temple”.
↑ Sukibei (przeźroczysta ściana, ogrodzenie) → jeden z rodzajów tamagaki (ogrodzenia, ściany, płotu) otaczającego chram lub wyznaczającego granice jego świętego terenu.
↑ Tego typu bramy określane są często „stylem chińskim”, ale przedrostek kara odnosi się do ozdobnej konstrukcji charakteryzującej się łukowatym okapem dwuspadowego dachu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Ueno Toshogu website (ang.), dostęp 30.12.2020
↑ ^a ^b Nicholas Bornoff, Japonia. Przewodnik National Geographic, National Geographic Society, 2000, s.95, ISBN 83-89019-53-1.
↑ Ueno Toshogu (ang.), dostęp 30.12.2020

[1] W piśmiennictwie polskim dot. Japonii przyjęto słowo „chram” jako tłumaczenie jinja, a słowo „świątynia” – buddyjskiej tera (o-tera). Podobnie jest w innych językach, w tym w języku angielskim: jinja → „shrine”, tera → „temple”.

[4] Sukibei (przeźroczysta ściana, ogrodzenie) → jeden z rodzajów tamagaki (ogrodzenia, ściany, płotu) otaczającego chram lub wyznaczającego granice jego świętego terenu.

[6] Tego typu bramy określane są często „stylem chińskim”, ale przedrostek kara odnosi się do ozdobnej konstrukcji charakteryzującej się łukowatym okapem dwuspadowego dachu.

[UT-2] Ueno Toshogu website (ang.), dostęp 30.12.2020

[Japonia-3] Nicholas Bornoff, Japonia. Przewodnik National Geographic, National Geographic Society, 2000, s.95, ISBN 83-89019-53-1.

[SA-5] Ueno Toshogu (ang.), dostęp 30.12.2020

[a]

[1]

[2]

[b]

[3]

[c]