Viking Björk
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 lutego 2009 |
| Zawód, zajęcie |
Viking Olov Björk (ur. 3 grudnia 1918 w Sunnansjö, w Szwecji, zm. 18 lutego 2009 w Sztokholmie) – szwedzki kardiochirurg.
Po ukończeniu edukacji medycznej w Szwecji, podczas której wiedzę zdobywał na trzech uniwersytetach, w: Lund, Uppsali i Malmö w 1942 Björk pracował jako stypendystka we Włoszech pod kierunkiem Vincenzo Monaldiego, badając gruźlicę. Jego doniesienie pt. „Leczenie gruźliczych jam płuc według Monaldiego” stało się pierwszą z kilkuset jego publikacji z zakresu chirurgii płuc i kardiochirurgii. W następnych latach pracował w szpitalu Brompton w Londynie, gdzie miał kontakt ze słynnymi chirurgami płuc Tudorem Edwardsem, Sir Clementem Pricem Thomasem i doktorem Dwight Harkenem, pionierem kardiochirurgii. Wywarli oni duży wpływ na dalszy kierunek jego rozwoju i dzięki nim zainteresował się kardiochirurgią[1] [2].
Wkrótce potem w szpitalu Sabbatsberg (Sztokholm) Viking był częścią zespołu współpracującego z Clarencem Crafoordem, który był pionierem operacji naprawczych koarktacji aorty. Crafoord, który był zainteresowany tematyką krążenia pozaustrojowego, skierował Björka do pracy w swoim laboratorium z Emilem Andersonem, inżynierem mechanikiem w firmie AGA. W wyniku ich współpracy powstał utleniacz dyskowy, który Björk wykorzystał w swojej pracy doktorskiej pt.„Perfuzja mózgu u psów sztucznie natlenioną krwią”[1].
W 1953 Björk uczestniczył w pracach nad przeprowadzeniem cewnikowania lewego serca i postawienia pierwszego operacyjnego rozpoznania śluzaka lewego przedsionka[1][2].
Dzięki swoim zasługom jako chirurga i badacza był w latach 1958 - 1966 kierownikiem chirurgii sercowo-naczyniowej na Uniwersytecie w Uppsali, skąd w 1966 został powołany na stanowisko dyrektora chirurgii klatki piersiowej i układu sercowo-naczyniowego w Instytucie Karolinska w Sztokholmie, gdzie kierował także Kliniką Chirurgii Klatki Piersiowej[2].
Został wybrany na członka honorowego kilku prestiżowych stowarzyszeń zawodowych, w tym Amerykańskiego Stowarzyszenia Chirurgii Klatki Piersiowej i Royal College of Surgeons. Został prezesem Skandynawskiego, a później Europejskiego Towarzystwa Chirurgii Klatki Piersiowej i Sercowo-Naczyniowej. Był redaktorem skandynawskiego Journal of Thoracic Surgery[1].
W 1968 współpracował z amerykańskim inżynierem Donaldem Shileyem przy opracowywaniu zastawki Björk-Shiley, mechanicznej protezy zastawki serca. Była to pierwsza „zastawka dyskowa uchylna”, stosowana w pozycji zastawki aortalnej lub mitralnej. Następnie wprowadzono wiele modyfikacji, w tym dysk wypukło-wklęsły. Zawór wypukło-wklęsły posiadał wady w postaci pęknięć rozpórek. Z tego powodu przeprojektowano zastawkę, aby zapobiec pęknięciom rozpórki odpływowej[3][4].
W 1983, w wieku 65 lat, Björk przeszedł na emeryturę. Nadal był aktywny jako chirurg-pedagog w różnych instytucjach, głównie we Włoszech. Był dyrektorem Centrum Medycznego Eisenhowera w Rancho Mirage w Kalifornii, gdzie badał możliwość opracowania mechanicznej zastawki serca, która nie wymagałaby leczenia przeciwzakrzepowego[1].
Björk zmarł 18 lutego 2009 w Sztokholmie[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Francis Robicsek: Tribute to a pioneer: Viking Olov Björk, 1918–2009.. www.jtcvs.org. [dostęp 2023-10-05].
- ↑ a b c In Memoriam - DA Cooley: Viking Olov Björk (1918–2009). Tex Heart Inst J. 2009; 36(4): 271.. www.ncbi.nlm.nih.gov. [dostęp 2023-10-05].
- ↑ Hyuk Ahn, Kyung-Hwan Kim,corresponding author Dong Jin Kim, and Dong Seop Jeong: Long-term Experience with the Björk-Shiley Monostrut Tilting Disc Valve. J Korean Med Sci. 2007 Dec; 22(6): 1060–1064 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2694640/
- ↑ Ugo Filippo Tesler - A History Of Cardiac Surgery. Cambridge Scholars Publishing, 2020, s. 176, https://books.google.de/books?id=IsfHDwAAQBAJ&pg=PA176&lpg=PA80&dq=dilatator+dubost&source=bl&ots=UhXQTeDvR-&sig=ACfU3U3_k4xx70HpR5xsRXM88aobEB_dNA&hl=de&sa=X&ved=2ahUKEwi4rpu9gM2BAxXNg_0HHe8WA-E4ChDoAXoECAMQAw#v=onepage&q=dilatator%20dubost&f=false ISBN 978-1-5275-4248-8