Władysława Keniżanka–Olbromska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysława Keniżanka-Olbromska
Data i miejsce urodzenia

11 czerwca 1900
Łódź

Data śmierci

29 listopada 1976

Stopień instruktorski

harcmistrz

Data przyrzeczenia harcerskiego

1917

Organizacja harcerska

Związek Harcerstwa Polskiego

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1976-2016)

Odznaka Grunwaldzka

Władysława Keniżanka–Olbromska, właśc. Władysława Kenig-Olbromska (ur. 11 czerwca 1900 w Łodzi, zm. 29 listopada 1976) – harcmistrzyni, nauczycielka, komendantka Wielkopolskiej Chorągwi Żeńskiej, komendantka Łódzkiej Chorągwi Żeńskiej i Łódzkiej Chorągwi Harcerek, komendantka Pogotowia Harcerek Chorągwi Łódzkiej[1][2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Władysława Kieżnianka-Olbromska ukończyła gimnazjum Zofii Pętkowskiej w Łodzi. W 1913 wstąpiła do harcerstwa. W 1917 złożyła przyrzeczenie harcerskie w Okręgliku k. Łodzi na ręce Marii Wocalewskiej. W 1918 została drużynową II Łódzkiej Drużyny Harcerek im. Narcyzy Żmichowskiej W 1919 została zastępczynią komendantki drużyn łódzkich oraz została przewodniczącą Harcerskiej Pomocy Siostrzanej. W 1920 przeniosła się do Poznania gdzie do 1922 była słuchaczką Studium Wychowania Fizycznego przy Uniwersytetu Poznańskiego oraz wizytatorką objazdową Chorągwi Wielkopolskiej. Była zaangażowana w plebiscyt na Górnym Śląsku. Była zaangażowana w działalność służb pomocniczych II powstania śląskiego, uczestniczyła przerzucie broni do oddziałów powstańczych, dostarczała posiłki na linię frontu oraz prowadziła kursy dla śląskich harcerek. W 1920 została również pierwszą komendantką Wielkopolskiej Chorągwi Żeńskiej, a także otrzymała stopień przodownicy, a następnie podharcmistrzyni (późn. równoznaczny ze stopniem harcmistrzyni). W 1922 rozpoczęła pracę w gimnazjum błogosławionej Jolanty w Gnieźnie. W okresie od 1924 do 1926 była komendantką poznańskiego Hufca Żeńskiego. W latach 1924–1925 pracowała w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Inowrocławiu, a w latach 1925–1926 w gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Pabianicach, w którym organizowała drużynę harcerek. W 1927 została referentką Chorągwi Śląskiej i Chorągwi Włocławskiej w Głównej Kwaterze Żeńskiej, a także członkinią Komendy Śląskiej Chorągwi Żeńskiej. Od 1927 do 1932 była komendantką Łódzkiej Chorągwi Żeńskiej i prowadziła obozy przysposobienia wojskowego. W latach 1932–1933 działała jako referentka opiekunek drużyn w Komendzie Łódzkiej Chorągwi Harcerek. Następnie ponownie od 1935 do 1937 była komendantką Łódzkiej Chorągwi Harcerek. Od 1936 do wybuchu II wojny światowej pracowała w Gimnazjum Janiny Czapczyńskiej w Łodzi oraz była członkinią Zarządu Oddziału Łódzkiego ZHP, a także reprezentowała harcerki w Unii Polskich Związków Obrońców Ojczyzny. W latach 1937–1939 należała do członków Komendy Łódzkiej Chorągwi Harcerek oraz była drużynową drużyny instruktorskiej[1][2].

W 1938 została komendantką Pogotowia Harcerek w Chorągwi Łódzkiej i w trakcie II wojny światowej podjęła współpracę z komendantem okręgu ZWZ, w związku z czym harcerki służyły w łączności, będąc łączniczkami pomiędzy obszarami na terenie III Rzeszy i Generalnego Gubernatorstwa oraz dostarczały paczki i informacje więźniom politycznym. W 1942 przeniosła się do Warszawy gdzie pełniła funkcję instruktorki bezpieczeństwa konspiracyjnego w Komendzie Pogotowia Harcerek. Pracowała również w Generalnym Inspektoracie Służby Kobiet. Od 1944 działała w Państwowym Korpusie Bezpieczeństwa, a także uczestniczyła w powstaniu warszawskim, po którym została pojmana i wywieziona do obozu pracy we Wrocławiu[1][2].

Po II wojnie światowej zamieszkała w Łodzi, gdzie pracowała jako nauczycielka w XV Liceum Ogólnokształcącym, a następnie w XII Szkole Podstawowej Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. W latach 1946–1947 pracowała jako wizytatorka ds. harcerskich w Kuratorium Okręgu Szkolnego, a następnie do 1948 należała do Działu Kształcenia Starszyzny Komendy Śląskiej Chorągwi Harcerek. W 1948 zrezygnowała z działalności w harcerstwie, do której powróciła w 1956. W latach 1957–1958 była kierowniczką Wydziału Obozów i Imprez Masowych Komendy Łódzkiej Chorągwi Harcerstwa, a także dyrektorką Międzyszkolnego Wojewódzkiego Ośrodka Sportowego w parku im. 3 Maja w Łodzi. W 1960 przeszła na emeryturę[1][2].

Była członkinią Szarych Szeregów przy ZBoWiD[1].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Władysława Kenig-Olbromska była córką Teodora Keniga i Marii z domu Namysłowskiej[1]. Urodziła się 11 czerwca 1900 roku w Łodzi. Była żoną harcmistrza Eligiusza Olbromskiego (zm. 1966)[2]. Małżeństwo nie miało dzieci[1].

Władysława Kenig-Olbromska została pochowana w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi[1].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • Krzyż Niepodległości
  • Srebrny Krzyż Zasługi
  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Krzyż Zasługi dla ZHP
  • Odznaka Grunwaldzka
  • Odznaka Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej[1][2].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1986 jedną z ulic w Łodzi w sąsiedztwie Szpitala Matki Polki nazwano ul. Władysławy Keniżanki-Olbromskiej[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Bronisław Kubiak, Kenig-Olbromska Władysława [online], akta osobowe [dostęp 2022-03-08].
  2. a b c d e f Janusz Wojtycza, Muzeum Harcerstwa, Harcerski słownik biograficzny, Warszawa: Muzeum Harcerstwa, 2006, ISBN 978-83-923571-0-0, OCLC 123022155 [dostęp 2022-03-08].
  3. Danuta Bieńkowska, Nazewnictwo miejskie Łodzi, wyd. 2. popr. i uzup., Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013, ISBN 978-83-7525-965-0, OCLC 867961879 [dostęp 2022-03-07].