Walenty Bonk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Walenty Bonk
Walenty Bąk
Ilustracja
Bonk przy organach kościoła św. Jadwigi w Floral Park
Pseudonim

Valentine J. Bonk, Val Bonk, Walenty Bąk

Data i miejsce urodzenia

13 lutego 1879
Poznań, Prusy

Data i miejsce śmierci

1 października 1961
Nowy Jork, USA

Instrumenty

organy, fortepian

Zawód

kompozytor, organista, dyrygent

Wydawnictwo

Jordan Music Publishing Co.

Faksymile
Podpis jako Valentine Josepch Bonk

Walenty Bonk (ur. 13 lutego 1879 w Poznaniu[1], zm. 1 października 1961 w Nowym Jorku[2][3]), znany również jako Valentine J. Bonk oraz Val Bonk, a pierwotnie Walenty Bąk – polski kompozytor i organista, działający na emigracji w Stanach Zjednoczonych, szczególnie znany z tworzenia muzyki liturgicznej i wkładu w życie muzyczne polonijnych społeczności.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Walenty Bonk urodził się w Poznaniu, gdzie jego ojciec był organistą kościelnym. Po ukończeniu nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej[4] w Rawiczu, w obliczu ograniczonych możliwości w zaborze pruskim, emigrował do USA w 1900 roku. W Ameryce kontynuował pasję organisty oraz pedagoga muzycznego, początkowo w Reading w stanie Pensylwania. W 1906 roku został organistą w parafii św. Stanisława Kostki i pełnił tę rolę do 1911 roku[5].

W kwietniu 1907 poślubił, ówcześnie 16-letnią, Elizabeth A. Lowicką[6].

Po przeprowadzce na Long Island w Nowym Jorku w 1933 roku, pełnił funkcję organisty w kilku kościołach, w tym w parafii św. Kazimierza w Yonkers, parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza na Brooklynie, oraz parafii św. Jadwigi w Floral Park[5].

Bonk był członkiem St. Hedwig Assosiation, Związku Narodowego Polski oraz generalnym dyrektorem Polish Singing Societies of New York. W 1955 roku otrzymał błogosławieństwo papieskie od papieża Piusa XII z okazji 55-lecia pracy organmistrzowskiej i kompozytorskiej[3].

Jego syn Jerome i córka Angela również podjęli ścieżkę kariery organistów.

Zmarł 1 października 1961[2], a jego grób znajduje się na cmentarzu Cemetery of the Holy Rood w Westbury (Nowy Jork)[3].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Bonk był twórcą przede wszystkim muzyki mszalnej i liturgicznej, służącej polskim imigrantom w USA. Prowadząc Jordan Music Publishing Co. w Floral Park[1]., skomponował i opublikował liczne dzieła, które były szeroko wykonywane i drukowane na obszarze Stanów Zjednoczonych, Kanady i Europy[1].

Wsród znanych utworów z jego dorobku znajdują się:

Muzyka świecka[edytuj | edytuj kod]

  • Autumn Revery, Op.23[7]
  • Colonial Guard March[8]
  • Ja kocham cię[9]
  • Prof's birthday; a musical comedy playlet in 3 scenes[10]
  • Two-Step[11]

Muzyka liturgiczna[edytuj | edytuj kod]

  • Msza w Es-dur - której nuty zostały wydrukowane ponad 15,000 razy i była wykonywana w przeszło dziesięciu tysiącach kościołów katolickich w Ameryce[1].
  • Msza Jubileuszowa w D-dur
  • Msza ku czci Matki Franciszki Cabrini
  • Msza ku czci Najświętszej Maryi Panny
  • Msza ku czci św. Andrzeja Boboli
  • Msza ku czci św. Stanisława
  • Msza na Niedzielę Palmową
  • Msza za Zmarłych

W sumie skomponował 382 utwory muzyczne, w tym ofertoria, hymny, nieszpory, a także utwory świeckie takie jak walce i tanga. Muzyka Bonka, opublikowana głównie w języku polskim, odgrywała ważną rolę w życiu religijnym polonijnych społeczności katolickich, odzwierciedlając ich potrzeby duchowe i kulturowe[9][7].

Wybrane nagrania[edytuj | edytuj kod]

  • 1906: Colonial Guard March – Edison Records, kat. 9441 [1]
  • 1917: Ja kocham cie (I Love You) – wykonawca Piotr Wizła, wytwórnia Victor, kat. 72398-B mx: 72398B [2]
  • 2022: Jubilee Mass in D[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Złoty Jubileusz Kapłaństwa Wielebnego Księdza Gervasego M. Kubera. St. Hedwig's R.C. Church. [dostęp 2024-04-06].
  2. a b New York State Death Index [online], New York State Department of Health [dostęp 2024-04-04] (ang.).
  3. a b c Oct 14, 1961, page 19 - The Tablet at Newspapers.com [online], Newspapers.com [dostęp 2024-04-04] (ang.).
  4. United States of America, Bureau of the Census, Sixteenth Census of the United States, 1940, t. m-t0627-02683, Hempstead, Nassau, New York 1940, 7A, Enumeration District: 30-13.
  5. a b History of the Parish | St. Stanislaus Kostka [online] [dostęp 2024-04-04] (ang.).
  6. Pennsylvania, U.S., Marriages, 1852-1968, Ancestry.com Operations, Inc., Lehi, UT, USA 2016 [dostęp 2024-04-04] (ang.).
  7. a b Walenty J. Bonk: Autumn Revery, Op.23. [dostęp 2024-04-04].
  8. Edison Gold Moulded Records for January, 1907, „Edison Phonograph Montly”, IV (9), Orange, New Jersey, USA: National Phonograph Co., 1 listopada 1906, s. 10 [dostęp 2024-04-04].
  9. a b Ja kocham cię (?, Bonk) : walc - Stare Melodie [online], Stare Melodie [dostęp 2024-04-04] (pol.).
  10. Catalogue of Copyright Entries: Pamphlets, leaflets, contributions to newspapers or periodicals, etc.; lectures, sermons, addresses for oral delivery; dramatic compositions; maps; motion pictures, U.S. Government Printing Office, lipiec 1924, s. 2162 [dostęp 2024-04-04] (ang.).
  11. Oxford 5000 series numerical listing discography [online], www.78discography.com [dostęp 2024-04-04].