Wargacz

Wargacz
	Melursus
	F.A. Meyer, 1793
	; Przedstawiciel rodzaju – wargacz leniwy (M. ursinus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Infrarząd	Arctoidea
Parvordo	Ursida
Rodzina	niedźwiedziowate
Podrodzina	Ursinae
Rodzaj	wargacz
	Typ nomenklatoryczny
	Melursus lybius F.A. Meyer, 1793 (= Bradypus ursinus G. Shaw, 1791)
Synonimy
	Arceus Goldfuss, 1809; Prochilus Illiger, 1811; Chondrorhynchus G. Fischer, 1814; Prochylus de Blainville, 1817;
	Arceus Goldfuss, 1809; Prochilus Illiger, 1811; Chondrorhynchus G. Fischer, 1814; Prochylus de Blainville, 1817;
Gatunki
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies

Wargacz^[6] (Melursus) – rodzaj ssaka drapieżnego z podrodziny Ursinae w obrębie rodziny niedźwiedziowatych (Ursidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w południowej Azji^[7]^[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 140–190 cm, ogona około 8–17 cm; masa ciała 50–190 kg^[9].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Melursus: łac. mel, mellis „miód”, od gr. μελι meli, μελίτος melitos „miód”; ursus „niedźwiedź”^[10].
Arceus: gr. Αρκευς Arkeus, przywódca Persów^[11]. Gatunek typowy: Arceus niger Goldfuss, 1809 (= Bradypus ursinus Shaw, 1791).
Prochilus (Prochylus): gr. προχειλος prokheilos „mający wydatne, wystające usta”^[12]. Gatunek typowy: Bradypus ursinus Shaw, 1791.
Chondrorhynchus: gr. χονδρος khondros „szorstki, gruby”; ῥυγχος rhunkhos „pysk, ryj”^[13]. Gatunek typowy: Bradypus ursinus Shaw, 1791.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^[7]^[14]^[6] :

Melursus ursinus (G. Shaw, 1791) – wargacz leniwy

Opisano również plioceńsko–plejstoceński wymarły gatunek z Indii^[15]:

Melursus theobaldi (Lydekker, 1884)^[15]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Prochilus Illiger, 1811.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ F.A.A. Meyer: Systematisch-summarische Uebersicht der neuesten zoologischen Entdeckungen in Neuholland und Afrika: nebst zwey andern zoologischen Abhandlungen. Leipzig: Verlage der Dykischen Buchhandlung, 1793, s. 155. (niem.).
↑ G.A. Goldfuss: Vergleichende Naturbeschreibung der Säugethiere. Erlangen: altherschen Kunst- und Buchhandlung, 1809, s. xix, 301. (niem.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 109. (łac.).
↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata: in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 3. Mosquae: Typis Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. 558. (łac.).
↑ H.M.D. de Blainville. Sur le Paresseux à cinq doigts (Bradypus ursinus de Shaw). „Bulletin des Sciences, par la Société philomathique de Paris”. Année 1817, s. 75, 1817. (fr.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 151. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 436. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Melursus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-19]. (ang.).
↑ D.L. Garshelis: Family Ursidae (Bears). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. 2009, s. 489. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 408.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 113.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 567.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 187.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-05-07]. (ang.).
↑ ^a ^b R. Lydekker. Siwalik and Narbada Carnivora. „Memoirs of the Geological Survey of India, Palaeontologia Indica”. Ser. X. 2 (6), s. 211, 1884. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[5] Niepoprawna późniejsza pisownia Prochilus Illiger, 1811.

[mey-1] F.A.A. Meyer: Systematisch-summarische Uebersicht der neuesten zoologischen Entdeckungen in Neuholland und Afrika: nebst zwey andern zoologischen Abhandlungen. Leipzig: Verlage der Dykischen Buchhandlung, 1793, s. 155. (niem.).

[gol-2] G.A. Goldfuss: Vergleichende Naturbeschreibung der Säugethiere. Erlangen: altherschen Kunst- und Buchhandlung, 1809, s. xix, 301. (niem.).

[ill-3] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 109. (łac.).

[fis-4] J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata: in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 3. Mosquae: Typis Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. 558. (łac.).

[bla-6] H.M.D. de Blainville. Sur le Paresseux à cinq doigts (Bradypus ursinus de Shaw). „Bulletin des Sciences, par la Société philomathique de Paris”. Année 1817, s. 75, 1817. (fr.).

[miiz-7] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 151. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 436. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[msw-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Melursus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-19]. (ang.).

[hmw-10] D.L. Garshelis: Family Ursidae (Bears). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. 2009, s. 489. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA408_408]-11] Palmer 1904 ↓, s. 408.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA113_113]-12] Palmer 1904 ↓, s. 113.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA567_567]-13] Palmer 1904 ↓, s. 567.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA187_187]-14] Palmer 1904 ↓, s. 187.

[mdd-15] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-05-07]. (ang.).

[lyd-16] R. Lydekker. Siwalik and Narbada Carnivora. „Memoirs of the Geological Survey of India, Palaeontologia Indica”. Ser. X. 2 (6), s. 211, 1884. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]