Warszawski Okręg Wojskowy (Imperium Rosyjskie)

Warszawski Okręg Wojskowy (ros. Варшавский военный округ, dokładnie Warszawski Okręg Wojenny) – jeden z 14 okręgów wojskowych Imperium Rosyjskiego.

Stworzony w 1874, gdy formalnie zniesiono urząd namiestnika Królestwa Polskiego i w jego miejsce wprowadzono urząd generał-gubernatora warszawskiego.

Generał-gubernator warszawski był dowódcą rosyjskich wojsk Warszawskiego Okręgu Wojskowego, który obejmował wszystkie gubernie Królestwa Polskiego, z wyjątkiem guberni suwalskiej, a także sąsiadujące z Królestwem powiaty guberni wołyńskiej i grodzieńskiej (bez Grodna). Był bezpośrednio odpowiedzialny przed carem. Miał wyjątkowo rozległe kompetencje – mógł karać śmiercią mieszkańców Kongresówki bez procesu sądowego. Mógł wydawać tzw. postanowienia obowiązujące z mocą ustaw, które mogły zawieszać obowiązywanie niektórych praw. Wydawał pismo Варшавский военный вестник.

Na początku XX wieku w skład Warszawskiego Okręgu Wojskowego wchodziło pięć korpusów armijnych, dwa korpusy kawaleryjskie, oddziały gwardii oraz załogi twierdz, w sile 250 000 żołnierzy i 7000 oficerów.

W 1914 po wycofaniu się z Warszawy utworzono Miński Okręg Wojskowy.

Korpusy armijne Warszawskiego Okręgu Wojskowego /pocz. XX wieku/

Zobacz też

Armia Imperium Rosyjskiego

Bibliografia

Raspisanije suchoputnych wojsk 1836 – 1914, Petersburg 1914.
Wiesław Caban, Służba rekrutów Królestwa Polskiego w armii carskiej w latach 1831–1873, Warszawa 2001, ISBN 83-7181-209-4.
A. A. Kersnowski, Istorija russkoj armii, Moskwa 1994.
Stanisław Łagowski: Szlakiem twierdz i ufortyfikowanych przedmości. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2005. ISBN 83-88773-96-8.