Wielki Mistrz Philippe Villiers de L’Isle Adam przejmujący Mdinę (obraz)
 XIX-wieczna rycina przedstawiająca obraz; poniżej podpis wielkiego mistrza Villiersa | |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania |
~ 1750 |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Wielki Mistrz Philippe Villiers de L’Isle Adam przejmujący Mdinę – obraz francuskiego artysty Antoine de Favraya z około 1750. Przedstawia Philippe Villiersa, wielkiego mistrza joannitów, wkraczającego do miasta Mdina i obejmującego je w posiadanie podczas ceremonii zwanej „possesso”. Rzeczywiste wydarzenie będące tematem obrazu miało miejsce 13 listopada 1530, niedługo po ustanowieniu władzy joannitów na Malcie. Obraz znajduje się w Pałacu Wielkiego Mistrza w Valletcie na Malcie.
Ceremonia „possesso” w 1530
[edytuj | edytuj kod]
W 1530 cesarz Karol V (który był także królem Sycylii) podarował Wyspy Maltańskie Zakonowi joannitów. Wkrótce po przybyciu joannitów na wyspy odbyła się ceremonia, podczas której wielki mistrz Philippe Villiers de L’Isle Adam objął w posiadanie (wł. possesso) średniowieczną stolicę Malty Mdinę. Ceremonia miała miejsce 13 listopada 1530, a później tradycją stało się organizowanie podobnych ceremonii po wyborze każdego nowego wielkiego mistrza[1].
Między szlachtą maltańską mieszkającą w Mdinie a joannitami istniała pewna wrogość, ponieważ przejęcie Malty przez tych ostatnich znacznie zmniejszyło jej władzę i wpływy. Università, będąca radą miejską złożoną ze szlachty Mdiny, zorganizowała ceremonię „possesso” próbując nawiązać lepsze stosunki z joannitami, jednocześnie pokazując własne możliwości[2].
Wydarzenie obejmowało procesję, która rozpoczęła się w klasztorze św. Augustyna w Rabacie, a zakończyła się w katedrze w Mdinie. Centralnym punktem uroczystości było przekazanie wielkiemu mistrzowi kluczy do miasta. Akt Università polegający na przekazaniu tych kluczy w prezencie wielkiemu mistrzowi miał na celu nałożenie na niego obowiązku ochrony Mdiny i ludności maltańskiej. Przyjmując klucze, wielki mistrz potwierdzał autorytet i lojalność szlachty[2].
Ceremonia z 1530 znana jest ze źródeł pierwotnych, takich jak zapisy Università, oraz ze źródeł wtórnych, takich jak historia joannitów Giacomo Bosio napisana w 1589. Ta ostatnia jest szczegółową relacją, prawdopodobnie opartą na relacjach wcześniejszych kronikarzy, które często zawierały pewne prozakonne inklinacje[2].
Opis obrazu
[edytuj | edytuj kod]Obraz przedstawia moment przekazania wielkiemu mistrzowi ceremonialnych kluczy Mdiny. Centralną postacią kompozycji jest Villiers de L’Isle Adam ubrany w czarną szatę, na której wyraźnie widać krzyż maltański. Pokazano go stojącego przed bramą miasta, a w tle są widoczne niektóre fortyfikacje. Jedna z postaci stojących za Villiersem trzyma miecz ceremonialny; ten ostatni jest anachronizmem, ponieważ przedstawia broń z XVIII , a nie z XVI wieku. Nad centralnymi postaciami trzymany jest czerwony baldachim ceremonialny ozdobiony herbami Zakonu i wielkiego mistrza[2].
Męscy przedstawiciele szlachty maltańskiej są przedstawieni w pozycji stojącej lub klęczącej wokół wielkiego mistrza, co symbolizuje przekazanie władzy od szlachty na rzecz joannitów[3]. W tle pokazano kobiety oglądające wydarzenie, które właśnie ma miejsce. Na obrazie przedstawiono także mężczyznę otwierającego bramę miasta oraz artylerię oddającą z fortyfikacji salwę powitalną[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Dzieło zostało namalowane przez Antoine de Favraya gdzieś pomiędzy 1744 a 1762[2], najprawdopodobniej około 1750[3]. Obraz zamówiony przez joannitów za rządów Manuela Pinto da Fonseca to jedno z wielu dzieł Favraya ilustrujących epizody z historii Zakonu[2].
Dziś obraz znajduje się w Sali Ambasadorów pałacu Wielkiego Mistrza w Valletcie[4].
Dziedzictwo
[edytuj | edytuj kod]W latach 1938 i 1943 obraz ten został przedstawiony na znaczkach maltańskich 2½d wraz z portretem panującego wówczas brytyjskiego monarchy Jerzego VI[5]. W latach 1948 i 1953 emisja znaczka została wznowiona z nadrukiem «Self-Government» i pozostawał w powszechnym użyciu aż do połowy lat 50. XX wieku[6]. Obraz został przedstawiony również na maltańskim znaczku pocztowym w 1999[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Conrad Thake. Architectural scenography in 18th-century Mdina. „Proceedings of History Week”, s. 63–76, 1994. Malta Historical Society. [dostęp 2024-07-19]. [zarchiwizowane z adresu 2020-02-27]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Danielle Mallia. The Magistral Possesso of Mdina through Favray's lens. „Journal of Baroque Studies”. 2 (1), s. 115–139, 2017. University of Malta, International Institute for Baroque Studies. [dostęp 2024-07-19]. [zarchiwizowane z adresu 2020-06-30]. (ang.).
- ↑ a b Nikki Petroni: A wall for two cities. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2016-05-02. [dostęp 2024-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-30)]. (ang.).
- ↑ Victor Paul Borg: The Rough Guide to Malta and Gozo. Rough Guides, 2002, s. 74. ISBN 978-1-85828-680-8. [dostęp 2024-07-19]. (ang.).
- ↑ Stanley Gibbons Stamp Catalogue: Commonwealth and British Empire Stamps 1840–1970. Wyd. 117. London: Stanley Gibbons, 2015, s. 403. ISBN 978-0-85259-918-1. (ang.).
- ↑ Reginald Courtney Cade: British Colonial Stamps in Current Use. London: Crown Agents for Oversea Governments and Administration, 1955, s. 92–95. (ang.).
- ↑ Sovereign Military Order of Malta 1999 – 6c. MaltaPost. [dostęp 2024-07-19]. (ang.).