Wikiprojekt:Architektura/nazewnictwo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Nazewnictwo artykułów dot. budynków, budowli, małej architektury, pomników i rzeźb plenerowych[edytuj | edytuj kod]

Nazwa artykułu dotyczącego budynku, budowli, małej architektury oraz pomników i rzeźb plenerowych powinna składać się z nazwy obiektu i miejscowości/lokalizacji gdzie dany obiekt się znajduje.

Przykłady: Zamek Królewski na Wawelu , Kamienica Pod Butem w Katowicach, Maszt radiowy w Konstantynowie, Studzienka Madonny Sykstyńskiej w Poznaniu, Pomnik Anonimowego Przechodnia we Wrocławiu.

  • W przypadku kościołów/kaplic/świątyń nie należy stosować określenia "pod wezwaniem" (ani też skrótów p.w., pw.)

Przykład: Kościół św. Michała Archanioła w Rudzińcu

  • W przypadku gdy nazwa obiektu zawiera jego właściwą lokalizację – nazwę artykułu należy ograniczyć do nazwy obiektu

Przykłady: Stadion GKS Katowice, Lądowisko Białystok-Szpital, Wrocławskie krasnale.

  • W przypadku, gdy w tytule jest nazwa własna – określenie i nazwę miejscowości/lokalizacji można podać w nawiasie lub podać lokalizację w formie dopełnienia:

Przykład: Drapacz Chmur (Katowice), Łuczniczka (pomnik w Bydgoszczy), Kamienica Pod Złotą Marią we Wrocławiu.

  • Jeżeli w danej miejscowości znajdują się dwa obiekty o takiej samej nazwie należy podać w nawiasie informację doprecyzowującą ich lokalizację (np. ulicę, osiedle lub dzielnicę)

Przykład: Pomnik Stefana Starzyńskiego w Warszawie (ul. Saska) i Pomnik Stefana Starzyńskiego w Warszawie (pl. Bankowy).

  • W przypadku gdy budynek/budowla nie posiada szczególnej własnej nazwy – należy podać rodzaj obiektu i adres

Przykład: Kamienica przy ul. Stawowej 13 w Katowicach, Dom przy Rynku Trybunalskim 10 w Piotrkowie Trybunalskim, Wieża ciśnień przy ul. 1 Maja w Iławie.

UWAGA: należy stosować zapis „przy ul. (al., pl.)” podając oficjalną (urzędową) nazwy ulicy (alei, placu), np. Kamienica przy ul. Tadeusza Kościuszki 11 w Katowicach (nieprawidłowo: Kamienica przy ulicy Kościuszki 11 w Katowicach).

  • W przypadku gdy budynek i instytucja się w nim znajdująca mają odrębne artykuły, należy je rozróżnić dodając określenie w nawiasie, zgodnie z zasadami określonymi tutaj, czyli: XXXXXX (budynek) i XXXXXX (instytucja) lub przed nazwą w artykule opisującym budynek stosować określenia takie jak: budynek, gmach itp.

Przykład Gmach Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach, Budynek IV Liceum Ogólnokształcącego w Bytomiu.

  • W przypadkach wątpliwych, gdy np. w budynku miały siedziby różne równie ważne instytucje, należy stosować nazewnictwo zgodnie z zasadami opisanymi powyżej (pkt 4)

Przykład Gmach przy alei Korfantego 3 w Katowicach (dawny Grand Hotel, potem m.in. Wyższy Urząd Górniczy, do niedawna siedziba Muzeum Śląskiego) lub przyjąć nazwę kojarzoną powszechnie z obiektem, a pozostałe nazwy pozostawić jako przekierowania.


Nazewnictwo obiektów katolickich (kościoły i kaplice)[edytuj | edytuj kod]

Nazwy obiektów katolickich powinny składać się z rodzaju budynku, wezwania lub tytułu i lokalizacji.

rodzaj budynku[edytuj | edytuj kod]

Rodzajem budynku jest KOŚCIÓŁ/KAPLICA. Tytułem lub rangą są: katedry (katedra, konkatedra, archikatedra), bazyliki (bazylika mniejsza, bazylika większa) oraz kolegiaty, sanktuaria, fary.

  • W przypadku określenia rodzaju za podstawową formę należy przyjąć określenia "kościół" lub "kaplica". Możliwe jest stosowanie nazw katedr i bazylik w przypadkach gdy są one powszechnie przyjęte i stosowane.
  • Nie zaleca się stosowania określeń sanktuarium, fara, kolegiata. W rzadkich szczególnych przypadkach jest to możliwe (np. Kolegiata w Tumie  - gdzie nazwa ta jest silnie utrwalona w literaturze fachowej). Informacja dotycząca sanktuarium powinna znaleźć się w akapicie wprowadzającym.
  • Nie należy w nazwie artykułu stosować określeń przymiotnikowych takich jak: parafialny, filialny, cmentarny, klasztorny itp. Określenie to powinno znaleźć się w pierwszym zdaniu artykułu (akapit wprowadzający w temat).

wezwanie lub tytuł[edytuj | edytuj kod]

Wezwaniem jest przywołanie świętego lub wydarzenia (np. kościół św. Andrzeja, kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny). Tytułem jest przywołanie osób Boskich lub ewangelicznych wydarzeń tzw. Pańskich (np. kościół Ducha Świętego, kościół Przemienienia Pańskiego).

  • Nie należy stosować sformułowania „pw.” lub „pod wezwaniem” przed przywołaniem świętego lub wydarzenia (kościół św. Marcina, a nie kościół pw. św. Marcina).
  • Nie należy stosować skrótów „ś.ś." „śś” dla większej liczby patronów. Dopuszczalne formy: „Świętych” (zalecane), „św. św.” lub „św. XXX i św. YYY”.

UWAGA: nazwy skrótów pisać należy małą literą, wyrazy w pełnej formie – wielką. Przykład: kościół Świętego Marcina lub kościół św. Marcina[1].

  • Zalecane jest rozwijanie skrótów (kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa – nie kościół NSPJ).

lokalizacja[edytuj | edytuj kod]

  • W przypadku kościołów wystarczy podanie miejscowości, w przypadku małych obiektów sakralnych (kaplice) wskazane jest uzupełnienie lokalizacji o ulicę w pełnym brzmieniu nadanym formalnie.
  • W przypadku lokalizacji w jednym mieście kilku kościołów o tym samym wezwaniu należy doprecyzować lokalizację poprzez podanie w nawiasie ulicy w pełnej formie nadanej formalnie lub poprzez podanie dzielnicy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Przyczyna Wiesław, Przybylska Renata, Pisownia słownictwa religijnego, Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 2011, s. 49-63, ISBN 978-83-7332-998-0, OCLC 804122139 [dostęp 2020-08-20].