Wioślak punktowany
| Corixa punctata[1][2] | |
| (Illiger, 1807) | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| (bez rangi) | pierwouste |
| Nadtyp | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd |
pluskwiaki |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina |
wioślakowate |
| Podrodzina | |
| Rodzaj |
Corixa |
| Gatunek |
wioślak punktowany |
Wioślak punktowany (Corixa punctata) – gatunek pluskwiaka z rodziny wioślakowatych (Corixidae).
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Osiąga długość 12–13,5 mm. Jak wszystkie wioślakowate, ma grzbieto-brzusznie spłaszczone, eliptyczne w zarysie ciało. Między biodrami tylnych odnóży występuje, zazwyczaj trójkątny, mieczyk (metaxiphus)[3]. Posiada brunatne ubarwienie, cętkowane półpokrywy i prążkowane przedplecze[4]. Ma duże, czerwonobrązowe oczy z jasnym odstępem. Po lekko wklęsłej, grzbietowej stronie ciała oraz pod pokrywami gromadzą zapas powietrza, którym oddychają po zanurzeniu się pod wodę[5]. Zapas ten odnawiają wynurzając jeden z boków tułowia, przy tym gra on rolę tzw. skrzela pneumatycznego i dzięki stałej wymianie gazowej zachodzącej między nim a tlenem otaczającej wody pozwala owadowi na stosunkowo rzadkie wypływanie na powierzchnię[3].
Pomimo wielu podobieństw do pluskolca, pływa inaczej niż on – tzn. grzbietem do góry. Ponadto porusza się zrywami, dzięki ruchom tylnych, wiosłowato spłaszczonych i pokrytych szczecinkami odnóży[4]. Samce pocierając przednimi odnóżami o brzeg głowy wydają charakterystyczne dźwięki, przez które nazywane są wodnymi cykadami[6].
Występowanie i biotop[edytuj | edytuj kod]
Występuje w całej Europie, północnej (wyłączając Chiny) i południowej Azji, a także w Afryce[2].
Żyje w wodach słodkich i słabo zasolonych, często w stawach i rowach, najchętniej w stojących, bujnie zarośniętych zbiornikach. Ze względu na to, że dobrze i często lata nierzadko można go spotkać w zbiornikach nietrwałych lub sztucznych, jak na przykład baseny ogrodowe czy oczka wodne. Jak wszystkie wioślakowate, żyje zwykle w dużych skupieniach, często w kilkugatunkowych zespołach biotycznych o składzie mniej lub bardziej charakterystycznym dla danego typu zbiorników. Występuje w takich samych warunkach jak C. dentipes w związku z czym jest jego częstym towarzyszem[3].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
W odróżnieniu od większości innych pluskwiaków wodnych nie jest drapieżnikiem. Odżywia się przede wszystkim młodymi glonami, które zeskrobuje z podłoża przy pomocy rozszerzonych przednich odnóży i następnie wysysa lub połyka w całości[7]. Za pomocą przednich odnóży grzebiących rozkopuje też muł w poszukiwaniu szczątków roślin i zwierząt[4].
Zimuje jako postać dorosła. Wiosną rozpoczyna się kojarzenie par. Samce delikatnie ćwierkają, czego celem jest pobudzenie samic. Po kopulacji samice składają jaja w liściach i łodygach wodnych roślin. Larwy wioślaków linieją pięciokrotnie przed przeobrażeniem w dojrzałe owady[8]. Pierwsze dorosłe osobniki nowego pokolenia można spotkać w lipcu, zazwyczaj tworzą duże skupiska. Z powodu obniżania się zawartości tlenu w wodzie w ciepłe lata, opuszczają one swoje zbiorniki wodne w poszukiwaniu innych, o bardziej odpowiednich warunkach. Można wtedy zaobserwować ich duże roje lecące nocą ku źródłom światła.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Corixa punctata ← Mapa Bioróżnorodności: Taksony: Ogólnie [online], baza.biomap.pl [dostęp 2019-04-27].
- ↑ a b Corixa punctata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Tadeusz Jaczewski, Aleksander Wróblewski: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XVIII Pluskwiaki różnoskrzydłe – Heteroptera z. 4 Hebridae, Mesoveliidae, Hydrometridae, Veliidae i nartniki – Gerridae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.
- ↑ a b c Václav Jan Staněk: Wielki atlas owadów. Warszawa: PWRiL, 1972. ISBN 83-09-00903-8.
- ↑ Józef Banaszak: Przegląd systematyczny owadów. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP, 1994. ISBN 83-7096-099-5.
- ↑ Heiko Bellmann: Atlas owadów. Poradnik obserwatora. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2010.
- ↑ H. Reichholf-Riehm: Leksykon przyrodniczy. Owady. Warszawa: Świat Książki, 1997.
- ↑ H. Hofmann: Owady. Rozpoznać – Podziwiać – Chronić. Praktyczny Leksykon Przyrody. Warszawa: Klub Dla Ciebie, 2001.