Woottonia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Woottonia
Popov et Shcherbakov, 1991
Okres istnienia: trias późny
237/201.4
237/201.4
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

Coelorrhyncha

Infrarząd

Progonocimicomorpha

Rodzina

Progonocimicidae

Podrodzina

Progonocimicinae

Rodzaj

Woottonia

Typ nomenklatoryczny

Woottonia phalerata Popov et Shcherbakov, 1991

Woottonia – wymarły rodzaj pluskwiaków z podrzędu Coelorrhyncha i rodziny Progonocimicidae, obejmujący tylko jeden znany gatunek, W. phalerata. Żył w triasie na terenie obecnej Azji Środkowej.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 1991 roku przez Jurija Popowa i Dimitrija Szczerbakowa na łamach Geologica et Paleontologica. Opisu dokonano na podstawie skamieniałości znalezionej w Formacji Tołogoj w miejscowości Kenderłyk nad rzeką Akkölka, w paśmie Sajkan, w Rejonie Zajsan obwodu wschodniokazachstańskiego. Datuje się ją na noryk w późnym triasie. Nazwę rodzajową nadano na cześć entomologa, Robina J. Woottona. Epitet gatunkowy pochodzi od greckiego φάλαρον oznaczającego „falerę” i nawiązuje do pary dużych plam na półpokrywach owada[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Głowa miała przedni brzeg między półkulistymi oczami złożonymi lekko wystający i pośrodku prosty. Oprócz tychże oczu narządem wzroku było duże przyoczko środkowe położone na szwie koronalnym. Przedustek zlany był z zaustkiem w płytkę o prawie klepsydrowatym kształcie, w której boki wchodziły niemal trójkątne lorae. Kłujka była cienka i w pozycji spoczynkowej sięgała ku tyłowi poza biodra ostatniej pary. Trapezowate przedplecze miało wąskie, odgięte dobrzusznie paranota. Wierzch głowy i przedplecza były rzadko punktowane. Półpokrywy (tegminy) miały około 3 mm długości, ukośnie zaokrąglone wierzchołki i nachodziły na siebie do poziomu pierwszej żyłki medialnej. Były jasne z dwiema dużymi, ukośnie wydłużonymi plamami i dwiema plamkami małymi. Nasady półpokryw były punktowane. Żeberko prekostalne odgięte było dogrzbietowo. Żyłka subkostalna podzielona była na wypukłą żyłkę bazykostalną i na wychodzącą na wysokości rozgałęzienia żyłki radialnej i ku tyłowi zakrzywioną żyłkę dystikostalną. Pierwsza żyłka radialna, sektor radialny oraz pierwsza żyłka medialna również zakrzywiały się ku tyłowi. Gałęzie żyłek radialnej i medialnej były nitkowate, inne zaś żyłki podłużne grube i sztywne. Komórka bazalna była lekko ku szczytowi rozszerzona, nie krótsza o trzonu żyłki medialnej, zamknięta krótką i ukośną nasadą żyłki medialnej oraz krótkim i niemal poprzecznym arkulusem. Żyłka otokowa była do wysokości sektora radialnego pofalowana. Appendiks był szeroki, pomarszczony i wystawał poza szczyt skrzydła. Odwłok największą szerokość osiągał na wysokości czwartego i piątego segmentu. Pygofor był beczułkowaty, doogonowo zwężony, zaopatrzony w bruzdę biegnącą przez środek jego spodu i przechodzącą na ósmy sternit[1].

Paleoekologia[edytuj | edytuj kod]

Z tej samej lokalizacji znane są skamieniałości widelnic z rodzajów Siberioperla i Trianguliperla[2], prostoskrzydłych z rodzaju Euhagla[3], świerszczokaraczanów z rodzaju Ideliopsina[4], karaczanów z rodzaju Samaroblattella[5], wciornastków z rodzaju Kazachothrips[6], chrząszczy z rodzajów Colymbotethis[7], Gnathosyne[8], Kenderlyka[9] i Necronectulus[7], wojsiłek z rodzaju Liassochorista[10] oraz muchówek z rodzaju Vladiptera[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Yu.A. Popov, D.E. Shcherbakov. Mesozoic Peloridioidea and their ancestors (Insecta: Hemiptera, Coleorrhyncha). „Geologica et Palaeontologica”. 25, s. 215-235, 1991. 
  2. N.D. Sinitshenkova. Istopicheskoe razvitie vesiyanok. „Akademiya Nauk SSSR, Trudy Paleontologicheskogo Instituta”. 221, s. 1-142, 1987. 
  3. A.V. Gorochov. Triasovye priyamokrylye nadsemeystva Hagloidea (Orthoptera). „Trudy Zoologicheskogo Instituta AN SSSR”. 143, s. 65-100, 1986. 
  4. D.S. Aristov. New Grylloblattids (Insecta: Grylloblattida) from the Triassic of Eastern Europe, Eastern Kazakhstan and Mongolia. „Paleontological Journal”. 39, s. 173-177, 2005. 
  5. F. Papier, A. Nel.. Les Subioblattidae (Blattodea, Insecta) du Trias d'Asie Centrale. „Palaeontologische Zeitschrift”. 74 (4), s. 533-542, 2001. 
  6. D. Grimaldi, A. Shmakov, N. Fraser. Mesozoic thrips and early evolution of the order Thysanoptera (Insecta). „Journal of Paleontology”. 78, s. 941-952, 2004. 
  7. a b A.G. Ponomarenko. Two new species of Mesozoic dysticoid beetles from Asia. „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 182-191, 1993. Scripta Technica, Inc.. ISSN 0031-0301. 
  8. A.G. Ponomarenko. Istoricheskoe Razvitie Zhestkokrylykh-Arkhostemat. „Trudy Akademiya Nauk SSSR”. 125, s. 1-240, 1969. 
  9. V.V. Zherikhin, V.G. Gratshev. Obrieniidae, fam. nov., the oldest Mesozoic weevils (Coleoptera, Curculionoidea). „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 50-68, 1993. 
  10. V.G. Novokshonov. Some Mesozoic scorpionflies (Insecta: Panorpida=Mecoptera) of the families Mesopsychidae, Pseudopolycentropodidae, Bittacidae, and Permochoristidae. „Paleontological Journal”. 31 (1), s. 65-71, 1997. 
  11. D.E. Shcherbakov. Taxonomic names, in Triassic Diptera and initial radiation of the order. „International Journal of Dipterological Research”. 6 (2), s. 75-115, 1995.