|
Geologiczna historia Ziemi |
|
|
Prekambr (4,57 mld lat temu – 542 mln lat temu) |
|
| W lewych kolumnach znajdują się eony; prawa kolumna: pogrubionym tekstem zaznaczone są ery; zwykłym tekstem zaznaczone są okresy |
|
Hadeik
(4,57 – 4 mld lat temu)
|
eon nieformalny
|
|
|
|
|
|
|
|
Paleoproterozoik (2,5 – 1,6 mld lat temu): Sider (2,5 – 2,3 mld lat temu) · Riak (2,3 – 2,05 mld lat temu) · Orosir (2,05 – 1,8 mld lat temu) · Stater (1,8 – 1,6 mld lat temu)
Mezoproterozoik (1,6 – 1 mld lat temu): Kalim (1,6 – 1,4 mld lat temu) · Ektas (1,4 – 1,2 mld lat temu) · Sten (1,2 – 1 mld lat temu)
Neoproterozoik (1 mld lat temu – 542 mln lat temu): Ton (1 mld lat temu – 720 mln lat temu) · Kriogen (720 – 635 mln lat temu) · Ediakar (635 – 541 mln lat temu)
|
|
|
|
|
Fanerozoik (541 – 0 mln lat temu) |
|
| Poziomo zaznaczono ery; W lewych kolumnach znajdują się okresy; prawa kolumna: pogrubionym tekstem zaznaczone są epoki; zwykłym tekstem zaznaczone są wieki |
|
|
Paleozoik (541 – 252 mln lat temu) |
|
Kambr
(542 – 488,3 mln lat temu)
|
|
|
Ordowik
(485,4 – 443,4 mln lat temu)
|
Wczesny ordowik (485,4 – 470,0 mln lat temu): Tremadok (485,4 – 477,7 mln lat temu) · Flo (477,7 – 470,0 mln lat temu)
Ordowik środkowy (470,0 – 458,4 mln lat temu): Daping (470,0 – 467,3 mln lat temu) · Darriwil (467,3 – 458,4 mln lat temu)
Ordowik późny (458,4 – 443,4 mln lat temu): Sandb (458,4 – 453,0 mln lat temu) · Kat (453,0 – 445,2 mln lat temu) · Hirnant (445,2 – 443,4 mln lat temu)
|
|
Sylur
(443,4 – 419,2 mln lat temu)
|
Landower (443,8 – 433,4 mln lat temu): Ruddan (443,8 – 440,8 mln lat temu) · Aeron (440,8 – 438,5 mln lat temu) · Telicz (438,5 – 433,4 mln lat temu)
Wenlok (433,4 – 427,4 mln lat temu): Szejnwud (433,4 – 430,5 mln lat temu) · Homer (430,5 – 427,4 mln lat temu)
Ludlow (427,4 – 423,0 mln lat temu): Gorst (427,4 – 425,6 mln lat temu) · Ludford (425,6 – 423,0 mln lat temu)
Przydol (423,0 – 419,2 mln lat temu)
|
|
Dewon
(419,2 – 358,9 mln lat temu)
|
Wczesny dewon (419,2 – 393,3 mln lat temu): Lochkow (419,2 – 410,8 mln lat temu) · Prag (410,8 – 407,6 mln lat temu) · Ems (407,6 – 393,3 mln lat temu)
Dewon środkowy (393,3 – 382,7 mln lat temu): Eifel (393,3 – 387,7 mln lat temu) · Żywet (387,7 – 382,7 mln lat temu)
Dewon późny (382,7 – 358,9 mln lat temu): Fran (382,7 – 372,2 mln lat temu) · Famen (372,2 – 358,9 mln lat temu)
|
|
Karbon
(358,9 – 298,9 mln lat temu)
|
Missisip (358,9 – 323,2 mln lat temu): Wczesny missisip/ Turnej (358,9 – 346,7 mln lat temu) · Środkowy missisip/ Wizen (346,7 – 330,9 mln lat temu) · Późny missisip/ Serpuchow (330,9 – 323,2 mln lat temu)
Pensylwan (323,2 – 298,9 mln lat temu): Wczesny pensylwan/ Baszkir (323,2 – 315,2 mln lat temu) · Środkowy pensylwan/ Moskow (315,2 – 307,0 mln lat temu) · Późny pensylwan (307,0 – 298,9 mln lat temu): Kasimow (307,0 – 303,7 mln lat temu) · Gżel (303,7 – 298,9 mln lat temu)
|
|
Perm
(298,9 – 251,9 mln lat temu)
|
Cisural (298,9 – 272,3 mln lat temu): Assel (298,9 – 295,0 mln lat temu) · Sakmar (295,0 – 290,1 mln lat temu) · Artinsk (290,1 – 283,5 mln lat temu) · Kungur (283,5 – 272,3 mln lat temu)
Gwadalup (273,0 – 259,9 mln lat temu): Road (273,0 – 268,8 mln lat temu) · Word (268,8 – 265,1 mln lat temu) · Kapitan (265,1 – 259,8 mln lat temu)
Loping (259,1 – 252,2 mln lat temu): Wucziaping (259,1 – 254,14 mln lat temu) · Czangsing (254,14 – 251,90 mln lat temu)
|
|
|
|
|
Mezozoik (251,9 – 66 mln lat temu) |
|
Trias
(251,9 – 201,3 mln lat temu)
|
Wczesny trias (251,9 – 247,2 mln lat temu): Ind (252,17 – 251,2 mln lat temu) · Olenek (251,2 – 247,2 mln lat temu)
Środkowy trias (247,2 – 235 mln lat temu): Anizyk (247,2 – 242 mln lat temu) · Ladyn (242 – 237 mln lat temu)
Późny trias (237 – 201,3 mln lat temu): Karnik (237 – 227 mln lat temu) · Noryk (227 – 208,5 mln lat temu) · Retyk (208,5 – 201,3 mln lat temu)
|
|
Jura
(201,3 – 145,0 mln lat temu)
|
Jura wczesna (201,3 – 174,1 mln lat temu): Hettang (201,3 – 199,3 mln lat temu) · Synemur (199,3 – 190,8 mln lat temu) · Pliensbach (190,8 – 182,7 mln lat temu) · Toark (182,7 – 174,1 mln lat temu)
Jura środkowa (174,1 – 163,5 mln lat temu): Aalen (174,1 – 170,3 mln lat temu) · Bajos (170,3 – 168,3 mln lat temu) · Baton (168,3 – 166,1 mln lat temu) · Kelowej (166,1 – 163,5 mln lat temu)
Jura późna (163,5 – 145,0 mln lat temu): Oksford (163,5 – 157,3 mln lat temu) · Kimeryd (157,3 – 152,1 mln lat temu) · Tyton (152,1 – 145,0 mln lat temu)
|
|
Kreda
(145,0 – 66 mln lat temu)
|
Wczesna kreda (145,0 – 100,5 mln lat temu): Berrias (145,0 – 139,8 mln lat temu) · Walanżyn (139,8 – 132,9 mln lat temu) · Hoteryw (132,9 – 129,4 mln lat temu) · Barrem (129,4 – 125,0 mln lat temu) · Apt (125,0 – 113,0 mln lat temu) · Alb (113,0 – 100,5 mln lat temu)
Późna kreda (100,5 – 66 mln lat temu): Cenoman (100,56 – 93,96 mln lat temu) · Turon (93,9 – 89,8 mln lat temu) · Koniak (89,8 – 86,3 mln lat temu) · Santon (86,3 – 83,6 mln lat temu) · Kampan (83,6 – 72,1 mln lat temu) · Mastrycht (72,1 – 66 mln lat temu)
|
|
|
|
|
Kenozoik (66 – 0 mln lat temu) |
|
|
|
Paleocen (66 – 56 mln lat temu): Dan (66 – 61,6 mln lat temu) · Zeland (61,6 – 59,2 mln lat temu) · Tanet (59,2 – 56 mln lat temu)
Eocen (56 – 33,9 mln lat temu): Iprez (56 – 47,8 mln lat temu) · Lutet (47,8 – 41,3 mln lat temu) · Barton (41,3 – 37,8 mln lat temu) · Priabon (37,8 – 33,9 mln lat temu)
Oligocen (33,9 – 23,03 mln lat temu): Rupel (33,9 – 27,82 mln lat temu) · Szat (27,82 – 23,03 mln lat temu)
|
|
Neogen
(23,03 – 2,588 mln lat temu)
|
Miocen (23,03 – 5,332 mln lat temu): Akwitan (23,03 – 20,44 mln lat temu) · Burdygał (20,44 – 15,97 mln lat temu) · Lang (15,97 – 13,82 mln lat temu) · Serrawal (13,82 – 11,63 mln lat temu) · Torton (11,63 – 7,246 mln lat temu) · Messyn (7,246 – 5,333 mln lat temu)
Pliocen (5,333 – 2,58 mln lat temu): Zankl (5,333 – 3,600 mln lat temu) · Piacent (3,600 – 2,58 mln lat temu)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Źródło: International Stratigraphic Chart, Międzynarodowa Komisja Stratygrafii, dostęp 20 czerwca 2017. |
|
