Współczynnik tarcia

Współczynnik tarcia – wielkość charakteryzująca siłę tarcia. W zależności od rodzaju tarcia, wyróżnia się odpowiednie współczynniki tarcia. Oznaczany jest przez: μ [mi], k lub f

Tarcie ślizgowe

W tarciu ślizgowym (suwnym), współczynnik tarcia jest równy stosunkowi siły tarcia T do sił nacisku F_n ciała na podłoże (drugie ciało).

$\mu ={\frac {T}{F_{n}}}$

Współczynnik tarcia ślizgowego jest wielkością bezwymiarową.

W powyższym wzorze współczynnik tarcia określony jest przez siłę tarcia T:

• dla tarcia kinetycznego – działającą podczas ruchu,
• dla tarcia statycznego – równą co do wartości maksymalnej sile w kierunku możliwego ruchu, która nie wprawia jeszcze ciał w ruch.

W większości przypadków współczynnik tarcia statycznego jest większy od współczynnika tarcia kinetycznego. Wartości współczynnika tarcia silnie zależą od rodzaju powierzchni, zanieczyszczeń i wielu innych czynników, dlatego czasem określa się również warunki w jakich przeprowadzono pomiar np. kształtu, chropowatości powierzchni.

Dla tarcia ślizgowego, w miejsce współczynnika tarcia ślizgowego czasem podaje się kąt tarcia określony wzorem:

$\mu =\operatorname {tg} \rho$

Kąt tarcia jest równy kątowi nachylenia równi pochyłej, przy którym ciało zsuwa się ruchem jednostajnym.

Tarcie toczne

Dla tarcia tocznego współczynnik tarcia jest równy stosunkowi momentu tarcia tocznego M_t do siły nacisku N. Współczynnik ten ma wymiar wyrażany w jednostkach długości (np. m).

$f={\frac {M_{t}}{N}}$

Współczynnik tarcia

Współczynniki tarcia ślizgowego pomiędzy niektórymi materiałami

Materiały	Statyczne, sucha powierzchnia	Statyczne, śliska powierzchnia	Kinetyczne, sucha powierzchnia	Kinetyczne, śliska powierzchnia
Aluminium - stal	0,61	-	0,47	-
Aluminium - aluminium	1,05 - 1,35	0,3	-	-
Złoto - złoto	2,5	-	-	-
Platyna - platyna	1,2	0,25	-	-
Srebro - srebro	1,4	0,55	-	-
Mosiądz - stal	0,35	0,19	0,44	-
Żeliwo - miedź	1,05	-	0,29	-
Żeliwo - cynk	0,85	-	0,21	-
Beton - drewno	0,62	-	-	-
Miedź - stal	0,53	-	0,36	-
Szkło - szkło	0,9 - 1	0,1 - 0,6	0,4	0,09 - 0,12
Lód - lód	0,02 - 0,09	-	-	-
Polietylen - stal	0,2	0,2	-	-
Teflon - teflon	0,04	0,04	-	-
Stal - lód	0,03	-	-	-
Stal - teflon	0,04 - 0,20	0,04	-	0,04
Stal - stal	0,74 - 0,80	0,16	0,42 - 0,60	-
Drewno - metal	0,2 - 0,6	0,2	-	-
Drewno - drewno	0,25 - 0,50	0,2	-	-
Drewno - śnieg	-	-	0,04	-
Drewno - lód	0,05	-	-	-
Żelazo - żelazo	1	0,15 - 0,20	-	-
Guma - beton	1	0,3	0,60 - 0,85	0,45 - 0,75
Guma - asfalt	0,9	-	0,5 - 0,8	0,25 - 0,75
Drewno - cegła	0,6	-	-	-

Linki zewnętrzne

• Współczynniki tarcia materiałów. roymech.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-01)]. (ang.)