Rose Island
| Państwo | |
|---|---|
| Akwen | |
| Archipelag | |
| Powierzchnia |
ok. 0,8 km² |
| Najwyższy punkt |
48 m n.p.m. |
| Populacja • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Oceanii  | |
 50°30′50,4″S 166°14′56,4″E/-50,514000 166,249000
| |
Rose Island – subantarktyczna, niezamieszkana wyspa na Oceanie Spokojnym, w północnej części archipelagu Auckland administracyjnie należącego do Nowej Zelandii, położona między wyspami Auckland i Friday Island na południowym zachodzie oraz Enderby na północnym wschodzie, około 470 km na południe od południowego krańca Wyspy Południowej[1][2][3]. Od zachodu i północy jest ograniczona przez otwarty ocean, od wschodu i południa zaś przez Port Ross. Zajmuje powierzchnię około 80 ha[1][3]. Wraz z innymi wyspami archipelagu została odkryta w 1806 przez Abrahama Bristowa, brytyjskiego marynarza i łowcę ssaków płetwonogich oraz wielorybów[1][2].
Cała grupa wysp Auckland jest pochodzenia wulkanicznego. Panuje na nich chłodny i wilgotny klimat[2]. Południowe i zachodnie wybrzeże Rose Island jest strome na znacznej długości. Najwyższej położony punkt wyspy wznosi się na wysokość 48 m n.p.m. i usytuowany jest w jej południowej części[3].
Biologia[edytuj | edytuj kod]
Na wyspie żyje endemiczny dla archipelagu Auckland i bliski zagrożenia (NT) ptak Coenocorypha a. aucklandica z rodziny bekasowatych[4][5], a także narażona na wyginięcie (VU) cyraneczka auklandzka (Anas aucklandica) z rodziny kaczkowatych[6]. Obserwowano również kolonie lęgowe albatrosa brunatnego (Phoebetria fusca)[3].
Około połowy XIX wieku na Rose Island wprowadzono Oryctolagus c. cuniculus, jeden z sześciu podgatunków królika europejskiego[1]. W 1993 rozpoczęto akcję jego wytępienia. Z pokładu helikoptera wypuszczono zbożowe kulki z antykoagulantem – brodifakum. Następnie urządzono polowania, używając psów i budując pułapki. Ostatnie króliki na Rose Island złapano 27 kwietnia 1993[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1888 na Rose Island zbudowano drewnianą szopę, pełniącą rolę magazynu i mogącą być miejscem schronienia dla ewentualnych rozbitków. W marcu 1887 u wybrzeży Enderby brytyjski bark „Derry Castle” zderzył się z rafą koralową. W wyniku tej kolizji żaglowiec uległ zniszczeniu. Ocalali członkowie załogi, dzięki znalezieniu obucha topora, w ciągu około dwóch miesięcy zdołali zbudować płaskodenną łódź, pozyskując drewno z wraku swego statku. Wydostali się z Enderby i znaleźli schronienie w jednym z porzuconych gospodarstw na wyspie Auckland. Ostatecznie 20 lipca 1887 zostali uratowani przez załogę statku „Awarua”, płynącą w celu nielegalnego polowania na foki. Jeszcze przed 1896 zbudowana przez rozbitków łódź została przeniesiona do szopy na Rose Island. Po jej zawaleniu się w 1972 łódka ponownie została umieszczona w hangarze nad zatoczką Erebus – w pobliżu chaty, w której schronienie znaleźli rozbitkowie z „Derry Castle”. W latach 90. XX wieku trafiła jako eksponat do Southland Museum and Art Gallery w Invercargill na nowozelandzkiej Wyspie Południowej[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e N. Torr: Eradication of rabbits and mice from subantarctic Enderby and Rose Islands. W: C.R. Veitch, M.N. Clout: Turning the Tide: The Eradication of Invasive Species. Proceedings of the International Conference on Eradication of Island Invasives. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, 2002, s. 319–328. ISBN 2-8317-0682-3. [dostęp 2019-03-12].
- ↑ a b c Auckland Islands, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-03-12] (ang.).
- ↑ a b c d Department of Survey and Land Information: Topomap. Auckland Islands. 1:50 000. Infomap, 1991. [dostęp 2019-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-10-28)]. (ang.).
- ↑ Colin M. Miskelly, Allan J. Baker. Description of a new subspecies of Coenocorypha snipe from subantarctic Campbell Island, New Zealand. „Notornis”. 56, s. 113–123, 2009. The Ornithological Society of New Zealand, Inc.. ISSN 0029-4470. (ang.).
- ↑ BirdLife International, Coenocorypha aucklandica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [dostęp 2019-03-12] (ang.).
- ↑ BirdLife International, Anas aucklandica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [dostęp 2019-03-13] (ang.).
- ↑ Peter Petchey: Derry Castle Heritage Assessment. Dunedin: Southern Archaeology Ltd., 2015.
