Wzrost człowieka
Wzrost człowieka – parametr określający wysokość człowieka[1] mierzoną od czubka głowy do podeszwy stopy w pozycji wyprostowanej. Rano i wieczorem wzrost może się różnić o 2–3 cm[2].
Wysokość ciała uwarunkowana jest wieloma genami, których ekspresja zależna jest od warunków środowiskowych[3]. Wraz z poprawą warunków socjoekonomicznych w populacji obserwuje się zwiększenie średniego wzrostu o 0,5–2 cm na dekadę[4], przy czym zjawisko to bardziej dotyczy osób niskich[3]. Wyróżnianych jest 5 głównych czynników wpływających na wzrost:
- czynniki genetyczne 60 - 80%
- status społeczno-ekonomiczny rodziny (wykształcenie - zwłaszcza matki, wykonywany zawód, dostęp do opieki zdrowotnej)
- czynniki społeczno-ekonomiczne (rozkład dochodów, ceny produktów)
- warunki środowiskowe
- stan sanitarny
Szczególnie niskim wzrostem charakteryzują się Pigmeje.
Niższe kobiety cechują się większą płodnością[3]. W trudnych warunkach socjoekonomicznych niższe kobiety pozostawiają więcej potomstwa w porównaniu z kobietami wyższymi[3].
Wśród zaburzeń wzrostu można wyróżnić:
Największy dotychczas (2003) zanotowany wzrost wynosi 272 cm[2]. Najwyższym żyjącym obecnie człowiekiem jest Sultan Kösen z Turcji, mierzący 251 cm[5]. Do marca 2010 najniższym człowiekiem świata był He Pingping o wzroście 73 cm[6].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny: biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 566. ISBN 83-7389-096-3.
- ↑ a b Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 210. ISBN 83-7350-029-4.
- ↑ a b c d Michał. Kopczyński i inni, Budowa fizyczna człowieka na ziemiach polskich wczoraj i dziś, Warszawa: Muzeum Historii Polski, 2017, ISBN 978-83-65248-13-8, OCLC 995461580 [dostęp 2021-03-11].
- ↑ Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 209. ISBN 83-7350-029-4.
- ↑ Najwyższy człowiek świata szuka miłości.
- ↑ Nie żyje najniższy człowiek na świecie.