Xuefeng Yicun

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Xuefeng Yicun
雪峰義存
Data i miejsce urodzenia

822
dystrykt Nan’an w Quanzhou (dzisiejsza prow. Fujian)

Data i miejsce śmierci

908
klasztor Guangfu na szczycie Xuefeng (Śnieżny Szczyt) góry Xianggu (Kieł Słonia)

Szkoła

okres Tang, południowa szkoła nagłego oświecenia

Linia przekazu
Dharmy zen

Shitou Xiqian

Nauczyciel

Deshan Xuanjian

Następca

Xuansha Shibei
Yunmen Wenyan
Baofu Congzhan

Zakon

Chan

Honorowy tytuł lub imię pośmiertne

purpurowa szata i tytuł Wielki Mistrz Prawdziwego Oświecenia

Xuefeng Yicun (chiń. 雪峰義存, pinyin Xuěfēng Yìcún; kor. 설봉의존 Sŏlbong Uijon; jap. Seppo Gison (Zokotsu) ; wiet. Tuyết Phong Nghĩa Tồn; ur. 822, zm. 908) – chiński mistrz chan.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z buddyjskiej, od wielu pokoleń, rodziny, która żyła w dystrykcie Nan’an w Quanzhou (dzisiejsza prowincja Fujian). Już jako niemowlę odmówił spożywania niewegetariańskiego pożywienia. W wieku 12 lat opuścił swojego ojca i został uczniem Winai u mistrza Qingxuana w klasztorze Yuijian (Jadeitowej Doliny) w mieście Putian w tej samej prowincji. Podczas prześladowań buddyzmu za cesarza Wuzonga (w czasie okresu Huichang) został zmuszony do opuszczenia klasztoru. Jednak potem kontynuował swoją praktykę u mistrza Yuanzhao (znanego także jako Changzhao) na górze Furong (Lotosu) w Hunanie. Według Chuandeng lu, to właśnie ten nauczyciel rozpoznał wielkie możliwości swojego ucznia.

Gdy cesarz Xuanzong pozwolił na restaurację buddyzmu (po 847 r.) Xuefeng rozpoczął wędrówkę po różnych regionach północnych Chin. Pełną ordynację mnisią przyjął w 850 r. w klasztorze Baocha w Youzhou (obecnie Pekin) w prow. Hebei. W tym momencie przestał się interesować Winają[a] i zaczął szukać nauczycieli chan.

W końcu został uczniem mistrza chan Deshana Xuanjiana z Wuling w Hunanie. Według Zutang ji Xuefeng zadał mistrzowi pytanie Czy powinienem czynić rozróżnienia pomiędzy pojazdami (skt yana; chiń. cheng) chanu? i został potraktowany kijem oraz pytaniem O czym ty mówisz?, co doprowadziło Xuefenga do zrozumienia istoty chanu (czyli oświecenia)[b]. Tekst Song Gaoseng zhuan podaje zapewne najpewniejszą wersję oświecenia Xuefenga. Wydarzyło się ono podczas wędrówki z jego przyjaciółmi, którymi byli Yantou Quanhuo i Qinshan Wensui. To oświecenie zostało później potwierdzone przez mistrza Deshana.

W okresie Gantong (860874) Xuefeng powrócił do swojego byłego klasztoru na górze Lotosu i następnie wybudował klasztor Guangfu na szczycie Xuefeng (Śnieżny Szczyt) góry Xianggu (Kieł Słonia). Przyciągnął wielką liczbę uczniów, do 1500. W następnym okresie Qianfu (874878) klasztor został oficjalnie uznany przez władze i mistrz Xuefeng został uhonorowany purpurową szatą i tytułem Prawdziwie Oświecony Wielki Mistrz (zhenjue dashi) (lub Wielki Mistrz Prawdziwego Oświecenia)[c]. Wszystkie źródła potwierdzają, że chociaż mistrz przyjął wyróżnienia, to w ogóle one na niego nie wpłynęły, do tego stopnia, że odmawiał każdemu zaproszeniu go na dwór cesarski.

Po kilku latach w swoim klasztorze Xuefeng rozpoczął w 891 r. kolejną wędrówkę po Chinach. Udał się najpierw do Danqiu (w prow. Hebei), do Siming (w prow. Zhejiang). W 892 r. mistrz wykonuje ceremonie buddyjskie dla wojska w kraju Wu (Jiangsu). Z tego wynika, że był wiodącym buddystą tego regionu i w pewnym sensie wykonywanie takich ceremonii mogło należeć do jego obowiązków. W 894 r. powrócił z Wu do Min, do swojego klasztoru. Schyłek dynastii Tang był pełen chaosu, zamieszek, wszędzie grasowali bandyci, niektóre tereny były kontrolowane przez rebeliantów. Z tego chaosu (W ciągu 55 (891946) lat w Min rządziło 7 władców. Z tekstów wynika, że wszyscy zabiegali o poparcie Xuefenga, obdarowując klasztor. Szczególnie hojnym był cesarz Wang Shenzhi (pan. 897925), któremu naprawdę zależało na rozwoju buddyzmu i wydrukował nawet pełne wydanie kanonu buddyjskiego[1]) wyłonił się Xuefeng, który już nie był tylko opatem wiodącego klasztoru w rejonie, ale państwowym prałatem z obowiązkiem szerzenia Dharmy w tych trudnych czasach[2]. Huefeng ze swoimi uczniami (szczególnie z Xuansha Shibeiem) bywał częstym gościem na dworze cesarza Wanga Shenzhiego, z którym dyskutowano o buddyzmie. Również sam klasztor mistrza służył spotkaniom ze świeckimi urzędnikami.

W trzecim miesiącu 908 r. Xuefeng zachorował. Gubernator Fuzhou przysłał mu lekarza, ale mistrz odmówił Nie jestem chory. Nie ma potrzeby leczenia. Skomponował wiersz przekazania Dharmy. Drugiego dnia piątego miesiąca wyszedł rankiem na spacer na pola przed klasztorem. Powrócił wieczorem, wykąpał się i zmarł tej nocy.

Xuefeng występuje w 13 gong’anie z Wumenguan w gong’anach 5, 22, 44, 49, 51 i 66 z Biyan lu oraz w gong’anach 24, 33, 50 i 55 oraz w komentarzach 21, 29, 38, 63, 64, 71, 73, 79, 81, 87, 92 i 98 z Congronglu.

Linia przekazu Dharmy[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń mistrzów od 1 Patriarchy indyjskiego Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od 28/1 Bodhidharmy, 28 Patriarchy Indii i 1 Patriarchy Chin.

  • Asteryskiem (*) zaznaczeni uczniowie wymienieni w Zutang ji.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W tym, że mnisi przestawali się interesować Winają nie było nic szczególnego. Winają interesowali się tylko ci mnisi, którzy pragnęli piastować stanowiska administracyjne w klasztorach. Z drugiej strony, być może, zmianę nastawienia Xuefenga spowodowały same prześladowania buddyzmu, które dotknęły przede wszystkim buddyzm tzw. doktrynalny, którego klasztory znajdowały się w miastach i blisko centrów władzy politycznej. Chan wyszedł z prześladowań obronną ręką i zaczął się szybko w tej próżni rozwijać aż do pozycji absolutnego hegemona.
  2. Dowiadujemy się o tym wydarzeniu z tekstów chan. Natomiast źródła świeckie o tym w ogóle nie wspominają. Dotyczy to ogólnie wszystkich danych biograficznych. Teksty świeckie opuszczały wszelkie istotne dialogi, uderzenia itd., ponieważ dla człowieka świeckiego nie były one zrozumiałe. Natomiast teksty chan koncentrowały się z kolei głównie na tym. Jeśli trzeba było, dopisywano specjalną historię i tak zapewne było w tym wypadku. Twórcom Chuandeng lu i Zutang ji przyświecał cel, jakim było wywiedzenie swoich linii przekazu od Xuefenga, więc wiązali go z mistrzem Deshanem.
  3. Te zaszczyty spłynęły na mistrza bowiem jego naukami zainteresowali się wysocy urzędnicy tego regionu Min. Przez nich fama o mistrzu dotarła do samego cesarza i, po sprawdzeniu czy Xuefeng rzeczywiście zasługuje na zaszczyty, mistrz został uhonorowany.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • The Encyclopedia of Eastern Philosophy and Religion. Stephan Schuhmacher i Gert Woerner (red.). Boston: Shambala, 1989. ISBN 0-87773-433-X.
  • Andy Ferguson: Zen’s Chinese Heritage. Boston: Wisdom Publications, 2000. ISBN 0-86171-163-7.
  • Albert Welter: Monks, Rulers, and Literati. The Political Ascendancy of Chan Buddhism. Oxford: Oxford University Press, 2006. ISBN 0-19-517521-2.