Xuwulong

Xuwulong

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne
Infrarząd	ornitopody
(bez rangi)	Iguanodontia
(bez rangi)	Hadrosauriformes
Rodzaj	Xuwulong You, Li i Liu, 2011
Gatunki
X. yueluni You, Li i Liu, 2011

Xuwulong – rodzaj ornitopoda z kladu Iguanodontia żyjącego we wczesnej kredzie (apt lub alb) na terenach dzisiejszej Azji. Gatunkiem typowym jest X. yueluni, którego holotypem jest niekompletny szkielet oznaczony GSGM-F00001 z zachowaną czaszką, żuchwą, prawie kompletnym szkieletem osiowym (brakuje jedynie tylnych kręgów ogonowych), lewą częścią obręczy miednicznej i wiązkami skostniałych ścięgien nadosiowych; holotyp odkryto w osadach należących do grupy Xinminpu na terenie Basenu Yujingzi w okręgu Jinta w chińskiej prowincji Gansu. Od innych przedstawicieli Iguanodontia odróżnia go współwystępowanie: rostralnego (tj. bliższego czubkowi pyska) końca kości zębowej, który nie jest skierowany ku dołowi, ma w widoku bocznym kształt litery V i którego czubek jest nieco poniżej połowy wysokości gałęzi kości zębowej (dentary ramus); powierzchni stawowej żuchwy znajdującej się na poziomie połowy wysokości gałęzi kości zębowej; oraz powiększonego, skierowanego ku dołowi wyrostka przedłonowego. U innych przedstawicieli kladu Hadrosauriformes zarówno czubek końca rostralnego kości zębowej, jak i powierzchnia stawowa żuchwy leżą znacznie bliżej wentralnej (dolnej) krawędzi kości zębowej. Powiększony wyrostek przedłonowy występuje też u Ouranosaurus, lecz u tego ornitopoda jest on skierowany ku górze, a nie ku dołowi jak u Xuwulong. Kość łzowa X. yueluni ma krawędź wentralną dłuższą od krawędzi dorsalnej (górnej), podobnie jak kości łzowe ornitopodów z rodzajów Equijubus i Probactrosaurus. Kość szczękowa Xuwulong z profilu jest niska i przypomina kształtem trójkąt różnoboczny, przy czym jej część rostralna jest znacznie dłuższa od części kaudalnej (tylnej); pod tym względem X. yueluni przypomina takich przedstawicieli Hadrosauriformes jak Iguanodon, Ouranosaurus, Altirhinus i Jinzhousaurus, natomiast różni się od rodzajów Probactrosaurus i Equijubus, których kość szczękowa bardziej przypominała kształtem trójkąt równoramienny.

Xuwulong był średniej wielkości ornitopodem; autorzy jego opisu szacują jego całkowitą długość na ok. 5 m. Ponieważ badania nad holotypem X. yueluni są na wstępnym etapie, autorzy jego opisu nie zdecydowali się na określenie jego pozycji filogenetycznej przy pomocy analizy kladystycznej; w opinii autorów można jednak stwierdzić, że był on bazalnym przedstawicielem kladu Hadrosauriformes (definiowanego przez autorów jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka gatunków Iguanodon bernissartensis i Parasaurolophus walkeri oraz wszystkich jego potomków) nie należącym do kladu Hadrosauroidea (definiowanego przez autorów jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka Parasaurolophus walkeri i Bactrosaurus johnsoni oraz wszystkich jego potomków), najprawdopodobniej bardziej bazalnym niż Jintasaurus, być może blisko spokrewnionym z rodzajem Equijubus. Xuwulong jest trzecim bazalnym przedstawicielem Hadrosauriformes, którego skamieniałości odkryto w osadach grupy Xinminpu; z obszaru Basenu Yujingzi znany jest także Jintasaurus (który najprawdopodobniej współwystępował z X. yueluni w tym samym czasie na tych samych terenach), natomiast z obszaru sąsiedniego Basenu Gongpoquan znany jest Equijubus. Odkrycie Xuwulong dowodzi różnorodności bazalnych przedstawicieli Hadrosauriformes żyjących we wczesnej kredzie na terenach dzisiejszych północno-zachodnich Chin; zdaniem autorów jego opisu, odkrycie to wspiera hipotezę o powstaniu grupy Hadrosauroidea w Azji.