Złodziej gniazd
![]() | |
Autor | |
---|---|
Data powstania |
1568 |
Medium | |
Wymiary |
59 × 68 cm |
Miejsce przechowywania | |
Lokalizacja |
Złodziej gniazd (niderl. De nestenrover) – obraz olejny niderlandzkiego malarza Pietera Bruegla.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Jest to jeden z ostatnich obrazów Pietera Bruegla. Przez Waldemara Łysiaka uważany jest za "testament" malarza, tak jak pozostałe cztery dzieła powstałe w ostatnim roku życia Bruegla[1]. Jest inny niż wcześniejsze prace mistrza, brak na nim nagromadzonych postaci. Jest za to jedna duża postać wieśniaka wskazująca na drugą, nieco mniejszą postać chłopca wiszącego na drzewie. Chłopiec zwisa z gałęzi i próbuje wykraść jajka z gniazda. Scena ma obrazować przysłowie niderlandzkie wzywające do działania: ten kto wie, gdzie znajduje się gniazdo, ten wie; ten, kto bierze, ten je ma. Obrazowana postać znajduje się jednak na drugim planie; została przedstawiona w przechylonej pozycji sugerującej przyszły upadek (jej kapelusz już spada na ziemię). Pierwszy plan zdominowany jest przez prawie trzykrotnie większą postać wieśniaka, który wydaje się zamyślony i nie zauważa, iż za moment może wpaść do strumienia.
Dla Bruegla najważniejszą obok przekazu moralizatorskiego było artystyczne wyrażenie ludzkiego ciała w momencie upadku. Wieśniak wskazuje na omal spadającego ptasznika, a sam w tym samym czasie wpada do strumienia. Jego ciało jest pochylone do przodu, ręka skierowana ponad ramię wykrzywiona jest do tyłu, a spojrzenie skierowane jest ku górze. W ten sposób malarz uzyskał w ciele trzy kierunki: do przodu, do tyłu i do góry. Dopełnieniem dla sceny i jej uwypukleniem jest spokojna równina na dalszym planie. Podobny eksperyment artystyczny Bruegel zastosował we wcześniejszym swoim dziele Ślepcy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Waldemar Łysiak , Malarstwo białego człowieka, t. 4, Warszawa: Nobolis, 2010, s. 39, ISBN 978-83-60297-38-4 (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rose-Marie Hagen, Rainer Hageen: Bruegel. Dzieła wszystkie. Warszawa: Edipresse, 2001. ISBN 83-913311-5-6.