Zasłonak biskupi
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak biskupi |
| Nazwa systematyczna | |
| Calonarius dibaphus (Fr.) Niskanen & Liimat. Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [42] (2022) | |
Zasłonak biskupi (Calonarius dibaphus (Fr.) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Calonarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1838 r.[1] Obecną nazwę nadali mu Tuula Niskanen i Kare Liimatainen w 2022 r.[1]
- Cortinarius dibaphus Fr. 1838
- Cortinarius dibaphus subsp. grevilleae Rob. Henry 1991
- Cortinarius dibaphus var. bresadolae (M.M. Moser) Quadr. 1985
- Cortinarius dibaphus var. grevilleae (Rob. Henry) Blanco-Dios 2018
- Cortinarius dibaphus var. nemorosus (Rob. Henry) Rob. Henry 1986
- Cortinarius nemorosus Rob. Henry 1936
- Cortinarius nemorosus var. bresadolae (M.M. Moser) Bon & Gauge 1975
- Gomphos dibaphus (Fr.) Kuntze 1891
- Phlegmacium dibaphum (Fr.) Ricken 1915
- Phlegmacium dibaphum var. bresadolae M.M. Moser 1960
Polską nazwę nadał Andrzej Nespiak w 1975 r.[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 4–10 cm, początkowo wypukły z podwiniętym brzegiem, potem płaskowypukły z prostym brzegiem. Powierzchnia pokryta drobnymi, promienistymi włókienkami, w stanie wilgotnym bardzo lepka. Barwa lilioworóżowa lub fioletowobrązowa z tendencją do blaknięcia. Środek kapelusza często ochrowopłowy[4].
Wąskie, dość gęste, początkowo jasnoliliowe, potem od pyłu zarodników zmieniające barwę na żelazistoochrowe[4].
Wysokość 6–8 cm, grubość 1–2,5 cm, cylindryczny z obrzeżoną bulwą o średnicy do 4 cm. Powierzchnia w górnej części liliowa, w dolnej kremowoochrowa[4].
Pod skórką kapelusza i trzonu fioletoworóżowy, głębiej białokremowy do ochrowokremowego. Pod wpływem NaOH barwi się na czerwono. Smak gorzki[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki migdałkowate, brązowo żelaziste[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie tego gatunku w niektórych krajach Europy i w Maroku[5]. W Polsce do 2003 r. jedyne stanowisko podał Andrzej Nespiak w 1975 r. bez określenia dokładniejszej lokalizacji[3].
Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje głównie w górskich lasach iglastych, ale spotykany także pod bukami i dębami[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15].
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Cortinarius dibaphus [online], www.fichas mycologicas [dostęp 2021-10-06].
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-10-06].