Przejdź do zawartości

Zgromadzenie Ekspertów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zgromadzenie Ekspertów (perskie: مجلس خبرگان رهبری, Majles-e-Khobregan lub Majles-e-Khebregan) – ciało kolegialne, którego zadaniem jest wybór, kontrola i odwoływanie najwyższego przywódcy.

Zgromadzenie to 88-osobowa grupa (w obecnej kadencji) irańskich duchownych powoływana na ośmioletnią kadencję spośród irańskich duchownych prawników, od 1991 roku z wyłączeniem reformatorów i krytyków władzy. Zgromadzenie jest odpowiedzialne za wybór przywódcy duchowo-politycznego kraju i uprawnione do kontrowania jego działań, w praktyce nigdy szczególnie mocno mu się nie przeciwstawiło. Członkowie rady są wyłaniani w wyborach powszechnych w 30 okręgach wyborczych[1].

Do zadań tego organu należy wybór najwyższego przywódcy (art. 107 i 111 konstytucji), kontrola zdolności przywódcy do sprawowania urzędu i odwoływanie go w przypadku niezdolności do sprawowania funkcji lub utraty niezbędnych ku temu kwalifikacji (art. 111 konstytucji)[1].

Po raz pierwszy to ciało powołano po rewolucji z 1979 roku z zadaniem napisania nowej konstytucji kraju. Wkrótce po jej przyjęciu zostało w grudniu 1979 roku rozwiązane. W obecnym kształcie powstało w 1982 roku na mocy art. 108 konstytucji i rozpoczęło pracę w 1983 roku. Kolejne wybory do Zgromadzenia odbywały się w latach 1991, 1999, 2007[1] i 2016 roku[2], a następne odbędą się po upływie obecnej 8-letniej kadencji w 2024 roku.

W konstytucji z 1979 roku najwyższy przywódca mógł być wybrany nie tylko przez ekspertów, ale także przez społeczeństwo. Po poprawkach z 1989 roku możliwy jest wybór jedynie przez ekspertów. W ten sposób wybrany został drugi przywódca, Ali Chamenei[1].

Obecne zgromadzenie jest piątym Zgromadzeniem Ekspertów. Jego przewodniczącym jest od 24 maja 2016 roku Ahmad Dżannati[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d The Assembly of Experts. [dostęp 2015-03-15]. (ang.).
  2. Robert Stefanicki: Więcej betonu we władzach Iranu. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2015-03-13. [dostęp 2015-03-15]. (pol.).
  3. Hard-line cleric becomes speaker of Assembly of Expert. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]