Zygmunt Radzimiński
Zygmunt Feliks Radzimiński-Luba (ur. 2 kwietnia 1843 w Szymkowcach koło Ostroga na Wołyniu, zm. 12 października 1928 we Lwowie) – polski archeolog, historyk, heraldyk i genealog.
Studiował od roku 1859 na Uniwersytecie Kijowskim nauki przyrodnicze, potem prawo. W maju 1862 przerwał studia. Poślubił siedemnastoletnią Anielę Czosnowską, córkę Jana, marszałka powiatu zasławskiego i Marii z Jełowickich. Zamieszkał w Zawadyńcach nad Horyniem, w majątku odziedziczonym po dziadku Wincentym Radzimińskim.
W roku 1863 zamieszkał we Lwowie i rozpoczął pracę w Ossolineum. W latach 1868/1869 nawiązał kontakty ze środowiskiem naukowym Krakowa. Od roku 1876 prowadził wykopaliska archeologiczne na Wołyniu.
21 kwietnia 1876 został wybrany na posła do Wołyńskiego Sejmiku Szlacheckiego w Żytomierzu jako przedstawiciel powiatu ostrogskiego. W późniejszych latach pełnił z wyboru różne funkcje społeczne, lecz wskutek nieporozumień z władzami w roku 1884 zrezygnował z ich pełnienia. Osiadł w Siwkach i zajął się gospodarstwem.
Od roku 1876 często odwiedzał Kraków, by wysłuchiwać wykładów na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W latach 1878/1879 założył w Krakowie "Dwutygodnik Naukowy, poświęcony archeologii, historii i lingwistyce".
Od roku 1904 zamieszkał ponownie we Lwowie i włączył się do lwowskiego środowiska naukowego (Wincenty Pol, August Bielowski, Franciszek Ksawery Godebski). Zbudował tam willę „Luba”.
Został w roku 1878 członkiem-korespondentem Moskiewskiego Towarzystwa Archeologicznego, członkiem Polskiej Akademii Umiejętności oraz wielu towarzystw naukowych. Był w roku 1908 członkiem-założycielem Polskiego Towarzystwa Heraldycznego, a w roku 1911 został jego prezesem, w roku 1925 prezesem honorowym.
Działalność naukowa Zygmunta Radzimińskiego poświęcona była głównie historii Ukrainy i Wołynia.
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].
Zmarł 12 października 1928 w willi „Luba” przy ulicy 29-go Listopada we Lwowa, a 15 października został pochowany w tym mieście[2].
Dzieła (wybór)
- Luba-Radziminski Z. : Wiadomość o nowych wykopaliskach w powiecie Ostrogskim na Wołyniu // Zbiór wiadomości do antropologii krajowej. - Kraków, 1878. - T. 2. - S. 73-74.
- Archiwum książąt Lubartowiczów Sanguszków w Sławucie. T. 1, 1366-1506 / wyd. pod kier. Z. L. Radzimińskiego [et al.]. Lwów : nakł. właściciela, 1887 T. 2, 1888 T. 3, 1899, T. 4, 1890, T. 5, 1897, T. 7, 1910
- Radzimiński, Zygmunt Luba: Materyały do historyi oblężenia i obrony Lwowa w 1672 r. : z dodaniem kilku szczegółów odnoszących się do życia i spraw domowych Jana Eliasza z Łąki Łąckiego [...] / zebr. w jubileuszowym roku Sobieskiego przez Z. L. Radzimińskiego. : Kraków : [s.n.], 1884
- Z. L.Radzimiński (oprac.): Monografia XX. Sanguszków oraz innych potomków Lubarta-Fedora Olgerdowicza X. Ratneńskiego. T. 1 : Lwów : R. Sanguszko, 1906. T. 2 cz. 1, Linia Niesuchojeżska 1911
- Radzimiński, Zygmunt Luba : O tożsamości tytułów kniaź i książę w dawnej Rzeczypospolitej : Lwów : [s.n.], 1908
- Radzimiński, Zygmunt Luba : Sprawa odrębnego pochodzenia Chodkiewiczów litewskich i białoruskich : Kraków : Polskie Towarzystwo Heraldyczne, 1928
- Radzimiński, Zygmunt Luba: Kniaziowie i szlachta między Sanem, Wieprzem, Bugiem, Prypecią, Dnieprem, Siniuchą, Dniestrem i północnymi stokami Karpat osiedleni, (wraz z W. Rulikowskim), 1880
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 28.
- ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 238 z 16 października 1928.
Bibliografia
- Biografia (niem.)
- Kuczyńska S. K. Luba-Radzimiński Zygmunt // Polski Słownik Biograficzny. - T. 35. - S. 108-110.