Zygmunt Zagórowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Zagórowski
Ilustracja
Zygmunt Zagórowski (przed 1926)
Data i miejsce urodzenia

2 maja 1886
Nowy Targ

Data i miejsce śmierci

1944
Warszawa

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor

Stanowisko

nauczyciel

Rodzice

Wojciech, Maria

Małżeństwo

Julia

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Zasługi Cywilnej (w czasie pokoju)

Zygmunt Stanisław Zagórowski[a] (ur. 2 maja 1886 w Nowym Targu, zm. 1944 w Warszawie) – polski nauczyciel, urzędnik oświatowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Zygmunt Stanisław Zagórowski urodził się 2 maja 1886 w Nowym Targu jako syn Wojciecha i Marii[1][2]. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium[1].

Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 19 lipca 1909 jako kandydat stanu nauczycielskiego został mianowany zastępcą nauczyciela w C. K. Gimnazjum w Gorlicach z ważnością od 1 września 1909 (tego dnia złożył przysięgę służbową)[3]. Uczył tam języka łacińskiego i języka polskiego[4]. Od 28 grudnia 1909 do końca czerwca 1910 był na urlopie celem poratowania zdrowia[5]. Rozporządzeniem z 22 lipca 1911 otrzymał posadę nauczyciela w C. K. Gimnazjum w Trembowli i jednocześnie został przydzielony do C. K. I Wyższego Gimnazjum w Nowym Sączu[6][7][8][9]. Uczył tam języka polskiego i języka niemieckiego, był założycielem i zawiadowcą szkolnej kasy oszczędności uczniów oraz kierownikiem kółka literackiego[10][11][12]. Reskryptem z 21 stycznia 1913 otrzymał stałą posadę rzeczywistego nauczyciela w nowosądeckim gimnazjum z dniem 1 lutego 1913, a od 10 maja 1913 przebywał na sześciotygodniowym urlopie udzielonym dla celów naukowych[13]. 7 października 1913 został zatwierdzony w zawodzie nauczycielskim i otrzymał tytuł c. k. profesora[14]. W styczniu 1914 uzyskał stopień naukowy doktora filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim[1][2]. 11 kwietnia 1914 został przydzielony do służby w C. K. Rady Szkolnej Krajowej we Lwowie[15]. Po śmierci dyrektora C. K. I Gimnazjum w Tarnopolu, Maurycego Maciszewskiego, w połowie 1917 został powołany na jego następcę, jednak posady nie objął z uwagi na przydzielenie do C. K. Rady Szkolnej Krajowej[16], gdzie pozostawał pomocnikiem pedagogicznym do 1918[17].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został urzędnikiem oświaty II Rzeczypospolitej. Na początku lat 20. w charakterze wizytatora był kierownikiem (naczelnikiem) Wydziału Administracyjnego oraz p.o. dyrektora Departamentu II Szkolnictwa Średniego w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego[18][19][20][21][22]. 24 kwietnia 1924 w Warszawie uczestniczył w pierwszym ogólnopolskim Zjeździe Nauczycieli-Polonistów[23]. W 1924 był równolegle nauczycielem języka niemieckiego w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie[1][24]. Wykładał też język niemiecki w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie[1][25][26]. W 1926 był członkiem komisji do oceny książek do czytania dla młodzieży szkolnej[1][27]. Został kierownikiem Departamentu Szkolnictwa Średniego MWRiOP[1]. Działał jako kurator fundacji Domu Akademiczek w Warszawie[1]. Publikował opracowania, artykuły i recenzje z zakresu historii literatury oraz szkolnictwa na łamach czasopism literackich i pedagogicznych w latach 1912–1936[1]. Ponadto w latach 20. wydał dwa roczniki dotyczące szkolnictwa średniego w Polsce[1]. Pełnił funkcję sekretarza komisji terminologii morskiej Polskiej Akademii Umiejętności[1]. Do 1939 był urzędnikiem Departamentu Nauki i Szkół Wyższych MWRiOP[28].

Od 4 lipca 1910 był żonaty z Julią z domu Boziewicz[1]. Zginął w pierwszych dniach powstania warszawskiego rozstrzelany przy ul. Marszałkowskiej 21[29][30]. W 1949 został formalnie uznany za zmarłego przez Sąd Grodzki w Warszawie[31].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Sigismund Zagórowski”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 828.
  2. a b Kronika. Z Uniwersytetu. „Gazeta Lwowska”. Nr 17, s. 2, 23 stycznia 1914. 
  3. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Gorlicach za rok szkolny 1914. Gorlice: 1914, s. 74.
  4. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Gorlicach za rok szkolny 1914. Gorlice: 1914, s. 59.
  5. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Gorlicach za rok szkolny 1914. Gorlice: 1914, s. 59, 75.
  6. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Gorlicach za rok szkolny 1914. Gorlice: 1914, s. 77.
  7. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Trembowli za rok szkolny 1911/12. Trembowla: 1912, s. 3, 4.
  8. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Trembowli za rok szkolny 1936/37. Trembowla: 1937, s. XXXVIII.
  9. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1912. Nowy Sącz: 1912, s. 67.
  10. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1912. Nowy Sącz: 1912, s. 63.
  11. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1913. Nowy Sącz: 1913, s. 41.
  12. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1914. Nowy Sącz: 1914, s. 41, 75, 77, 79.
  13. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1913. Nowy Sącz: 1913, s. 44.
  14. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1914. Nowy Sącz: 1914, s. 45.
  15. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1914. Nowy Sącz: 1914, s. 46.
  16. Kronika zakładu z lat 1914–1925. W: Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum I. im. W. Pola w Tarnopolu za rok szkolny 1914-1925. Tarnopol: 1925, s. 3.
  17. a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 999, 1020.
  18. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 45, 47.
  19. P. dr. Zygmunt Zagórowski dyrektor departamentu szkół średnich w min. oświaty. „Kurier Czerwony”. Nr 151, s. 1–2, 3 lipca 1925. 
  20. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 2, 5, 9.
  21. U Dyr. Z. Zagórowskiego. „Przegląd Pedagogiczny”. Nr 1, s. 14, 15, 9 stycznia 1926. 
  22. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 13, s. 378, 1 października 1926. 
  23. Zjazd nauczycieli-polonistów. „Kurier Warszawski”. Nr 116, s. 1, 25 kwietnia 1924. 
  24. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 108.
  25. Wyższa Szkoła Dziennikarska. „Kurier Warszawski”. Nr 213, s. 3, 1933. 
  26. Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie. Sprawozdanie za XXI Rok Szkolny 1937-1938 oraz Program na Rok 1938-1939. Warszawa: 1938, s. 47.
  27. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 8.
  28. W przeddzień reformy naszych magisteriów. „Przegląd Pedagogiczny”. Nr 9-10, s. 152, 1 maja 1939. 
  29. Lista cywilnych ofiar powstania - Zygmunt Zagórowski [online], www.1944.pl [dostęp 2023-08-03].
  30. Maria Czajkowska. Wyższa Szkoła Dziennikarska po roku 1945. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”. Nr 10/3, s. 417, 1971. 
  31. Informacja w bazie straty.pl. Zygmunt Zagórowski. straty.pl. [dostęp 2020-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-25)].
  32. Nowe książki. „Przegląd Pedagogiczny”. Nr 1, s. 31, 8 stycznia 1927. 
  33. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi w służbie państwowej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]