Anafalis
.jpg) Anafalis perłowy | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
anafalis | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Anaphalis DC. Prodr. 6: 271. Jan (prim.) 1838 | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Synonimy | |||
| |||
.JPG)
Anafalis (Anaphalis DC.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 110 gatunków. Występują głównie na półkuli północnej, zarówno na obszarach o umiarkowanym klimacie, jak i w tropikach na dużych wysokościach[5]. Zasięg rodzaju obejmuje Amerykę Północną na północ od północnego Meksyku, Azję w jej części środkowej, południowej i wschodniej, poza tym Nową Gwineę i Chile[4]. W strefie międzyzwrotnikowej rośliny te spotykane są na obszarach górskich[6]. Rośliny introdukowane z tego rodzaju obecne są w Europie[4]. W Polsce zadomowionym antropofitem jest anafalis perłowy A. margaritacea[7], poza nim uprawiane są także: anafalis trójnerwowy A. triplinervis, anafalis nepalski A. nepalensis[8]. Rośliny te uprawiane jako rośliny ozdobne, zwykle na rabatach, ewentualnie na kwiat cięty. Rozmnaża się je z nasion lub przez podział. Liście anafalisa perłowego są jadalne po ugotowaniu[9].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Byliny osiągające do ok. 1 m wysokości, zwykle biało owłosione[6], o wąskich, lancetowatych i całobrzegich liściach, często pokrytych włoskami[5]. Kwiaty zebrane są w stosunkowo niewielkie koszyczki o łuskach okrywy błoniastych, białawych, dachówkowato ułożonych. Koszyczki z kwiatami męskimi i żeńskimi tworzą się zwykle na osobnych roślinach[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Angiosperm Phylogeny Website adaptuje podział na podrodziny astrowatych (Asteraceae) opracowany przez Panero i Funk w 2002[10], z późniejszymi uzupełnieniami[11]. Zgodnie z tym ujęciem rodzaj Anaphalis należy do plemienia Gnaphalieae (Cass.) Lecoq & Juillet, podrodziny Asteroideae (Juss.) Chev.[2]
- Wykaz gatunków[4]
- Anaphalis acutifolia Hand.-Mazz.
- Anaphalis alpicola Makino
- Anaphalis arfakensis Mattf.
- Anaphalis aristata DC.
- Anaphalis aureopunctata Lingelsh. & Borza
- Anaphalis barnesii C.E.C.Fisch.
- Anaphalis batangensis Y.L.Chen
- Anaphalis beddomei Hook.f.
- Anaphalis bicolor (Franch.) Diels
- Anaphalis boissieri Georgiadou
- Anaphalis bournei Fyson
- Anaphalis brevifolia DC.
- Anaphalis bulleyana (Jeffrey) C.C.Chang
- Anaphalis busua (Buch.-Ham.) DC.
- Anaphalis candollei Georgiadou
- Anaphalis cavei Chatterjee
- Anaphalis chilensis Reiche
- Anaphalis chitralensis Qaiser & Abid
- Anaphalis chlamydophylla Diels
- Anaphalis chungtienensis F.H.Chen
- Anaphalis cinerascens Y.Ling & W.Wang
- Anaphalis contorta (D.Don) Hook.f.
- Anaphalis contortiformis Hand.-Mazz.
- Anaphalis cooperi Grierson & Spring.
- Anaphalis corymbifera C.C.Chang
- Anaphalis darvasica Boriss.
- Anaphalis delavayi (Franch.) Diels
- Anaphalis depauperata Boriss.
- Anaphalis deserti J.R.Drumm.
- Anaphalis elegans Y.Ling
- Anaphalis elliptica DC.
- Anaphalis flaccida Y.Ling
- Anaphalis flavescens Hand.-Mazz.
- Anaphalis fruticosa Hook.f.
- Anaphalis garanica Boriss.
- Anaphalis gracilis Hand.-Mazz.
- Anaphalis griffithii Hook.f.
- Anaphalis hancockii Maxim.
- Anaphalis hellwigii Warb.
- Anaphalis himachalensis Aswal & Goel
- Anaphalis hondae Kitam.
- Anaphalis hookeri C.B.Clarke
- Anaphalis horaimontana Masam.
- Anaphalis hymenolepis Y.Ling
- Anaphalis javanica Sch.Bip.
- Anaphalis kashmiriana P.C.Pant, R.R.Rao & Arti Garg
- Anaphalis lactea Maxim.
- Anaphalis larium Hand.-Mazz.
- Anaphalis latialata Y.Ling & Y.L.Chen
- Anaphalis latifolia Kinzik. & Vainberg
- Anaphalis lawii Gamble
- Anaphalis leptophylla DC.
- Anaphalis likiangensis (Franch.) Y.Ling
- Anaphalis longifolia DC.
- Anaphalis lorentzii Lauterb.
- Anaphalis marcescens (Wight) C.B.Clarke
- Anaphalis margaritacea (L.) Benth. & Hook.f. – anafalis perłowy
- Anaphalis maxima (Kuntze) Steenis
- Anaphalis meeboldii W.W.Sm.
- Anaphalis morrisonicola Hayata
- Anaphalis muliensis (Hand.-Mazz.) Hand.-Mazz.
- Anaphalis nagasawae Hayata
- Anaphalis neelgerryana DC.
- Anaphalis nepalensis (Spreng.) Hand.-Mazz. – anafalis nepalski
- Anaphalis notoniana DC.
- Anaphalis nouhuysii Lauterb.
- Anaphalis oblonga DC.
- Anaphalis oxyphylla Y.Ling & Shih
- Anaphalis pachylaena F.H.Chen & Y.Ling
- Anaphalis pannosa Hand.-Mazz.
- Anaphalis patentifolia Rech.f.
- Anaphalis pelliculata Trimen
- Anaphalis plicata Kitam.
- Anaphalis porphyrolepis Y.Ling & Y.L.Chen
- Anaphalis pseudocinnamomea Grierson
- Anaphalis racemifera Franch.
- Anaphalis rhododactyla W.W.Sm.
- Anaphalis roseoalba Krasch.
- Anaphalis royleana DC.
- Anaphalis sarawschanica (C.Winkl.) B.Fedtsch.
- Anaphalis saxatilis Boerl.
- Anaphalis scopulosa Boriss.
- Anaphalis sinica Hance
- Anaphalis souliei Diels
- Anaphalis spodiophylla Y.Ling & Y.L.Chen
- Anaphalis staintonii Georgiadou
- Anaphalis stenocephala Y.Ling & Shih
- Anaphalis subdecurrens Gamble
- Anaphalis subtilis Kinzik. & Vainberg
- Anaphalis subumbellata C.B.Clarke
- Anaphalis suffruticosa Hand.-Mazz.
- Anaphalis sulphurea (Trimen) Grierson
- Anaphalis surculosa (Hand.-Mazz.) Hand.-Mazz.
- Anaphalis szechuanensis Y.Ling & Y.L.Chen
- Anaphalis tenuicaulis Boriss.
- Anaphalis thwaitesii C.B.Clarke
- Anaphalis tibetica Kitam.
- Anaphalis transnokoensis Sasaki
- Anaphalis travancorica W.W.Sm.
- Anaphalis triplinervis (Sims) Sims ex C.B.Clarke – anafalis trójnerwowy
- Anaphalis velutina Krasch.
- Anaphalis virens C.C.Chang
- Anaphalis virgata Thomson ex C.B.Clarke
- Anaphalis viridis H.A.Cummins
- Anaphalis viscida DC.
- Anaphalis wightiana DC.
- Anaphalis xylorhiza Sch.Bip. ex Hook.f.
- Anaphalis yangii Y.L.Chen & Y.L.Lin
- Anaphalis yunnanensis (Franch.) Diels
- Anaphalis zeylanica C.B.Clarke
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-05-27].
- ↑ a b c d Anaphalis DC.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-18].
- ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
- ↑ a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 366. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 32, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 24. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ Łukasz Łuczaj: Dzikie rośliny jadalne Polski. Wyd. drugie poszerzone. Krosno: Chemigrafia, 2004, s. 27. ISBN 83-904633-5-0.
- ↑ Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.
- ↑ B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).