Reakcja Hunsdieckera: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TXiKiBoT (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: zh:Hunsdiecker反应
Uzupełnienie artykułu na podstawie angielskiej wersji
Linia 1: Linia 1:
'''Reakcja Hunsdieckera''' (znana też jako '''reakcja Borodina''' od Aleksandra Borodina) - jest to [[reakcja chemiczna|reakcja]] w [[chemia organiczna|chemii organicznej]] soli [[srebro]]wych [[kwasy karboksylowe|kwasów karboksylowych]] lub [[tlenek rtęci(II)|tlenków rtęci (II)]] i kwasów karboksylowych z [[fluorowce|fluorowcami]], w wyniku której następuje [[dekarboksylacja]] i powstają [[halogenki alkilowe]]<ref>[[Cläre Hunsdiecker]], ''et al.'' U.S. Patent # 2,176,181.</ref><ref>{{Cytuj pismo
'''Reakcja Hunsdieckera''' - jest to [[dekarboksylacja]] z jednoczesnym wprowadzeniem atomu [[brom]]u. Ulegają jej srebrowe i rtęciowe sole [[kwasy karboksylowe|kwasów karboksylowych]].
|autor=[[Heinz Hunsdiecker]]
|autor2=[[Cläre Hunsdiecker]]
|tytuł=Über den Abbau der Salze aliphatischer Säuren durch Brom
|czasopismo=[[Chemische Berichte]]
|rok=1942
|wolumin=75
|strony=291
|doi=10.1002/cber.19420750309}}
{{Cytuj pismo
|autor=[[Aleksandr Borodin]]
|tytuł=Ueber Bromvaleriansäure und Brombuttersäure
|czasopismo=[[Liebigs Annalen]]
|rok=1861
|wolumin=119
|strony=121
|doi=10.1002/jlac.18611190113}}</ref><ref>{{Cytuj pismo
|autor=[[Aleksandr Borodin]]
|tytuł=Ueber Bromvaleriansäure und Brombuttersäure
|czasopismo=[[Liebigs Annalen]]
|rok=1861
|wolumin=119
|strony=121
|doi=10.1002/jlac.18611190113}}</ref><ref>
{{Cytuj pismo
|autor=Allen, C. F. H.
|autor2=Wilson, C. V.
|tytuł=Methyl 5-bromovalerate


|czasopismo=[[Organic Syntheses]]
|rok=1955
|wolumin=3
|strony=578
|url=http://www.orgsyn.org/orgsyn/orgsyn/prepContent.asp?prep=cv3p0578}}

</ref>. Reakcja zawdzięcza swą nazwe jej odkrywcom [[Heinz Hunsdiecker]] oraz [[Cläre Hunsdiecker]].

[[Plik:Hunsdiecker Reaction Scheme.png|300px|Reakcja Hunsdieckera]]

Opublikowano wiele jej zastosowań<ref name="Johnson1956">{{Cytuj pismo
|autor=Robert G. Johnson
|autor2=Robert K. Ingham
|tytuł=The Degradation Of Carboxylic Acid Salts By Means Of Halogen - The Hunsdiecker Reaction |czasopismo=[[Chem. Rev.]]
|rok=1956
|wolumin=56
|strony=219–269
|doi=10.1021/cr50008a002}}</ref><ref>Wilson, C. V. ''[[Org. React.]]'' '''1957''', ''9'', 341. (Review)</ref>.

Reakcji tej ulegają także [[tlenek rtęci(II)|tlenki rtęci (II)]] z kwasami karboksylowymi<ref>{{Cytuj pismo

|autor=Meek, J. S.
|autor2=Osuga, D. T.
|tytuł=Bromocyclopropane
|czasopismo=[[Organic Syntheses]]
|rok=1973
|wolumin=5
|strony=126

|url=http://www.orgsyn.org/orgsyn/orgsyn/prepContent.asp?prep=cv5p0126
}}</ref><ref>{{Cytuj pismo
|autor=Lampman, G. M.
|autor2=Aumiller, J. C.
|tytuł=Mercury(II) oxide-modified Hunsdiecker reaction: 1-Bromo-3-chlorocyclobutane
|czasopismo=[[Organic Syntheses]]
|rok=1988
|wolumin=6
|strony=179
|url=http://www.orgsyn.org/orgsyn/orgsyn/prepContent.asp?prep=cv6p0179
}}</ref>.


==Mechanizm==
==Mechanizm==
Reakcja przebiega wieloetapowo [[rodniki|rodnikowo]]. W pierwszym etapie powstaje nietrwała pochodna kwasu zawierająca wiązanie O-Br. Następnie zaczynają się rodnikowe reakcje prowadzące do powstania [[ditlenek węgla|ditlenku węgla]] i bromoalkanu.


Jest to reakcja [[rodniki|rodnikowa]] i przebiega wieloetapowo. W pierwszym etapie powstaje nietrwała pochodna kwasu, zawierająca wiązanie O-Br '''1''', która rozpada się na wolne rodniki '''2'''. Rodnik kwasowy ulega dekarboksylacji z wydzieleniem [[ditlenek węgla|ditlenku węgla]] '''3'''. Ostatecznie powstały rodnik alkilowy reaguje z rodnikiem [[brom]]u '''4''' tworząc bromoalkan '''5'''.

[[Plik:Hunsdiecker Reaction Mechanism.png|Mechanizm reakcji Hunsdieckera|650px]]

==Reakcja Simoniniego==

Reakcja soli srebrowych kwasów karboksylowych z [[jod]]em znana jest jako '''reakcja Simoniniego''', zawdzięczająca swą nazwę jej odkrywcy [[Angelo Simonini]]emu. W zależności od [[stechiometria|stechiometrii]] [[substrat]]ów ma ona odmienny przebieg. Jeśli stosunek soli do jodu wynosi 1:1 zachodzi ona jak typowa reakcja Hunsdieckera i produktem jest jodoalkan. Zmiana proporcji do 2:1 skutkuje odmiennym produktem, którym jest [[ester]] kwasu karboksylowego. W stosunku 3:2 reakcja prowadzi do powstania mieszaniny obu produktów

<ref name="Johnson1956" /><ref>

{{Cytuj pismo
|autor=[[Angelo Simonini]]
|tytuł=Über den Abbau der fetten Säuren zu kohlenstoffärmeren Alkoholen
|czasopismo=Monatshefte für Chemie
|rok=1892
|wolumin=13
|strony=320-325
|doi=10.1007/BF01523646}}
</ref><ref>

{{Cytuj pismo
|autor=[[Angelo Simonini]]
|tytuł=Über den Abbau der fetten Säuren zu kohlenstoffärmeren Alkoholen
|czasopismo=Monatshefte für Chemie
|rok=1893
|wolumin=14
|wydanie=1
|strony=80-92
|doi=10.1007/BF01517859}}
}</ref>.

[[Plik:Simonini Reaction Scheme.png|300px|Reakcja Simoniniego]]

==Zobacz też==

*[[Redukcja Bartona-McCombiego]]
*[[Reakcja Kochiego]]


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
#{{cytuj książkę |nazwisko = Mastalerz | imię = Przemysław | autor link = Przemysław Mastalerz | tytuł = Chemia Organiczna | wydawca = Wydawnictwo Chemiczne | miejsce = Wrocław | rok = 2000 | isbn = 83-905776-4-X}}
#{{cytuj książkę |nazwisko = Mastalerz | imię = Przemysław | autor link = Przemysław Mastalerz | tytuł = Chemia Organiczna | wydawca = Wydawnictwo Chemiczne | miejsce = Wrocław | rok = 2000 | isbn = 83-905776-4-X}}


{{przypisy}}


[[Kategoria:Chemiczne reakcje imienne|Hunsdieckera]]
[[Kategoria:Chemiczne reakcje imienne|Hunsdieckera]]

Wersja z 20:15, 25 lut 2010

Reakcja Hunsdieckera (znana też jako reakcja Borodina od Aleksandra Borodina) - jest to reakcja w chemii organicznej soli srebrowych kwasów karboksylowych lub tlenków rtęci (II) i kwasów karboksylowych z fluorowcami, w wyniku której następuje dekarboksylacja i powstają halogenki alkilowe[1][2][3][4]. Reakcja zawdzięcza swą nazwe jej odkrywcom Heinz Hunsdiecker oraz Cläre Hunsdiecker.

Reakcja Hunsdieckera

Opublikowano wiele jej zastosowań[5][6].

Reakcji tej ulegają także tlenki rtęci (II) z kwasami karboksylowymi[7][8].

Mechanizm

Jest to reakcja rodnikowa i przebiega wieloetapowo. W pierwszym etapie powstaje nietrwała pochodna kwasu, zawierająca wiązanie O-Br 1, która rozpada się na wolne rodniki 2. Rodnik kwasowy ulega dekarboksylacji z wydzieleniem ditlenku węgla 3. Ostatecznie powstały rodnik alkilowy reaguje z rodnikiem bromu 4 tworząc bromoalkan 5.

Mechanizm reakcji Hunsdieckera

Reakcja Simoniniego

Reakcja soli srebrowych kwasów karboksylowych z jodem znana jest jako reakcja Simoniniego, zawdzięczająca swą nazwę jej odkrywcy Angelo Simoniniemu. W zależności od stechiometrii substratów ma ona odmienny przebieg. Jeśli stosunek soli do jodu wynosi 1:1 zachodzi ona jak typowa reakcja Hunsdieckera i produktem jest jodoalkan. Zmiana proporcji do 2:1 skutkuje odmiennym produktem, którym jest ester kwasu karboksylowego. W stosunku 3:2 reakcja prowadzi do powstania mieszaniny obu produktów

[5][9][10].

Reakcja Simoniniego

Zobacz też

Bibliografia

  1. Przemysław Mastalerz: Chemia Organiczna. Wrocław: Wydawnictwo Chemiczne, 2000. ISBN 83-905776-4-X.
  1. Cläre Hunsdiecker, et al. U.S. Patent # 2,176,181.
  2. Heinz Hunsdiecker, Cläre Hunsdiecker. Über den Abbau der Salze aliphatischer Säuren durch Brom. „Chemische Berichte”. 75, s. 291, 1942. DOI: 10.1002/cber.19420750309.  Aleksandr Borodin. Ueber Bromvaleriansäure und Brombuttersäure. „Liebigs Annalen”. 119, s. 121, 1861. DOI: 10.1002/jlac.18611190113. 
  3. Aleksandr Borodin. Ueber Bromvaleriansäure und Brombuttersäure. „Liebigs Annalen”. 119, s. 121, 1861. DOI: 10.1002/jlac.18611190113. 
  4. Allen, C. F. H., Wilson, C. V.. Methyl 5-bromovalerate. „Organic Syntheses”. 3, s. 578, 1955. 
  5. a b Robert G. Johnson, Robert K. Ingham. The Degradation Of Carboxylic Acid Salts By Means Of Halogen - The Hunsdiecker Reaction. „Chem. Rev.”. 56, s. 219–269, 1956. DOI: 10.1021/cr50008a002. 
  6. Wilson, C. V. Org. React. 1957, 9, 341. (Review)
  7. Meek, J. S., Osuga, D. T.. Bromocyclopropane. „Organic Syntheses”. 5, s. 126, 1973. 
  8. Lampman, G. M., Aumiller, J. C.. Mercury(II) oxide-modified Hunsdiecker reaction: 1-Bromo-3-chlorocyclobutane. „Organic Syntheses”. 6, s. 179, 1988. 
  9. Angelo Simonini. Über den Abbau der fetten Säuren zu kohlenstoffärmeren Alkoholen. „Monatshefte für Chemie”. 13, s. 320-325, 1892. DOI: 10.1007/BF01523646. 
  10. Angelo Simonini. Über den Abbau der fetten Säuren zu kohlenstoffärmeren Alkoholen. „Monatshefte für Chemie”. 14 (1), s. 80-92, 1893. DOI: 10.1007/BF01517859.  }