Smużyna płożąca: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne |
rozbudowa |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
| rodzaj = ''[[Callisia]]'' |
| rodzaj = ''[[Callisia]]'' |
||
| łacina = Callisia repens |
| łacina = Callisia repens |
||
| autor = (Jacq.)|L. |
| autor = ([[Nikolaus Joseph von Jacquin|Jacq.]]) [[Karol Linneusz|L.]] |
||
| cytat = Sp. pl. ed. 2, 1:62. 1762 |
| cytat = Sp. pl. ed. 2, 1:62. 1762 |
||
| synonim = ''Hapalanthus repens'' Jacq. |
| synonim = ''Hapalanthus repens'' Jacq. |
||
Linia 20: | Linia 20: | ||
}} |
}} |
||
'''''Callisia repens''''', popularnie nazywana smużyną płożącą – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny należący do rodziny [[komelinowate|komelinowatych]] (''Commelinaceae'')<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko=Throll |imię=Angelika |tytuł=650 roślin pokojowych |miejsce=Warszawa |data=2008 |isbn=978- 83-258-0031-4}}</ref>. |
'''''Callisia repens''''', popularnie nazywana smużyną płożącą – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny należący do rodziny [[komelinowate|komelinowatych]] (''Commelinaceae'')<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko=Throll |imię=Angelika |tytuł=650 roślin pokojowych |miejsce=Warszawa |data=2008 |isbn=978- 83-258-0031-4}}</ref>. Pochodzi z Ameryki (naturalne stanowiska od Argentyny po Meksyk i Antyle), rozprzestrzeniła się też na [[Floryda|Florydzie]] i w [[Teksas]]ie<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-03-01}}</ref>. Zdziczałe formy uprawne znajdowane są również w innych miejscach, m.in. w [[Park Narodowy Krugera|Parku Narodowym Krugera]] w Południowej Afryce<ref>{{cytuj pismo|nazwisko=Foxcroft|imię=Llewellyn C.|nazwisko2=Richardson|imię2=David M.|nazwisko3=Wilson|imię3=John R. U.|tytuł=Ornamental Plants as Invasive Aliens: Problems and Solutions in Kruger National Park, South Africa |czasopismo=Environmental Management|wydawca=Springer|wydanie=1| wolumin=41|strony=32–51|issn=0364-152X|język=en|data=styczeń 2008| doi=10.1007/s00267-007-9027-9}}</ref>. W wielu krajach, również w Polsce, jest uprawiana jako roślina ozdobna. Czasami błędnie nazywana jest [[trzykrotka|trzykrotką]]. |
||
=== Morfologia i ekologia === |
=== Morfologia i ekologia === |
||
Niewielkich rozmiarów [[Bylina (botanika)|bylina]] o delikatnych, kruchych i fioletowo nabiegłych pędach. Liście drobne, żywozielone. W swoim naturalnym środowisku rośnie w poszyciu lasów tropikalnych. Rośnie szybko, rozmnaża się łatwo przez długie, płożące się pędy, które ukorzeniają się w każdym węźle, jeśli tylko znajdzie się on na ziemi<ref name=E>{{Cytuj książkę |nazwisko=zbiorowe |tytuł=Rośliny ogrodowe |wydawca=Könemann |data=2005 |isbn=978-3-8331-1916-3}}</ref>. Latem tworzy liczne, białe, drobne i mało ozdobne kwiaty<ref name=E/>. |
Niewielkich rozmiarów [[Bylina (botanika)|bylina]] o delikatnych, kruchych i fioletowo nabiegłych pędach. Liście drobne, żywozielone. W swoim naturalnym środowisku rośnie w poszyciu lasów tropikalnych. W Meksyku jest charakterystyczna dla pierwotnych lasów zrzucających liście w porze suchej, jednak znajdowana jest również w niektórych zbiorowiskach wtórnych<ref>{{cytuj pismo|nazwisko=Castillo-Campos|imię=Gonzalo|nazwisko2=Halffter|imię2=Gonzalo|nazwisko3=Moreno|imię3=Claudia E.|tytuł=Primary and secondary vegetation patches as contributors to floristic diversity in a tropical deciduous forest landscape |czasopismo=Biodiversity and Conservation|wydawca=Springer|wydanie=7|wolumin=17|strony=1701–1714|issn=0960-3115|język=en|data=czerwiec 2008|doi=10.1007/s10531-008-9375-7}}</ref>. Rośnie szybko, rozmnaża się łatwo przez długie, płożące się pędy, które ukorzeniają się w każdym węźle, jeśli tylko znajdzie się on na ziemi<ref name=E>{{Cytuj książkę |nazwisko=zbiorowe |tytuł=Rośliny ogrodowe |wydawca=Könemann |data=2005 |isbn=978-3-8331-1916-3}}</ref>. Latem tworzy liczne, białe, drobne i mało ozdobne kwiaty<ref name=E/>. Optymalne warunki wzrostu ma w temperaturze 18 °C–22 °C w ciągu dnia i co najmniej 12 °C nocą. Przy odpowiednim nawodnieniu nie ma szczególnych wymagań glebowych<ref>{{cytuj pismo|nazwisko=Long-hai|imię=Zheng|nazwisko2=Long|imię2=Ma|nazwisko3= Yong|imię3=Deng|nazwisko4=Yi|imię4=Zhang| tytuł=Cultivation of Callisia repens and application in urban landscape|czasopismo=Pratacultural Science|język=en|data=czerwiec 2009|url=http://en.cnki.com.cn/Article_en/CJFDTOTAL-CYKX200906042.htm}}</ref>. |
||
Liczba chromosomów: [[diploid|2n]]=14<ref>{{cytuj pismo|nazwisko=Elias|imię=Thomas S.|tytuł=Chromosome Numbers of Phanerogams. 2|czasopismo=Annals of the Missouri Botanical Garden|wydanie=2|wolumin=54|strony=178–181 |język=en|data=1967|url=http://www.jstor.org/stable/2395003}}</ref>. |
|||
=== Zastosowanie === |
=== Zastosowanie === |
||
W krajach o ciepłym klimacie (strefy 9-11) jest uprawiana w gruncie jako roślina ozdobna. W Polsce jest uprawiana jako [[rośliny pokojowe|roślina pokojowa]]. Może być uprawiana samodzielnie w wiszących doniczkach |
W krajach o ciepłym klimacie (strefy 9-11) jest uprawiana w gruncie jako roślina ozdobna. W Polsce jest uprawiana jako [[rośliny pokojowe|roślina pokojowa]]. Może być uprawiana samodzielnie w wiszących doniczkach lub jako [[roślina okrywowa]] w dużych donicach pod większymi roślinami. Nadaje się do uprawy w szklanych naczyniach. Uprawiane są również inne gatunki z tego rodzaju: ''[[Callisia fragrans]]'' i ''[[Callisia elegans]]''. |
||
=== Uprawa === |
=== Uprawa === |
||
* '''Wymagania'''. Wymaga silnego, ale rozproszonego światła. Od natężenia światła zależy kolor jej liści: czym jest ono silniejsze, tym ciemniejsze są liście, czasami nawet purpurowe. Zbyt silne światło powoduje oparzenia liści i szybkie starzenie się rośliny. Najlepiej jest uprawiać ją przy zachodnim lub wschodnim oknie, dobrze też rośnie w kuchni czy łazience (z powodu większej wilgotności). Lubi niższe temperatury; powyżej 23 |
* '''Wymagania'''. Wymaga silnego, ale rozproszonego światła. Od natężenia światła zależy kolor jej liści: czym jest ono silniejsze, tym ciemniejsze są liście, czasami nawet purpurowe. Zbyt silne światło powoduje oparzenia liści i szybkie starzenie się rośliny. Najlepiej jest uprawiać ją przy zachodnim lub wschodnim oknie, dobrze też rośnie w kuchni czy łazience (z powodu większej wilgotności). Lubi niższe temperatury; powyżej 23 °C rośnie szybko i szybko starzeje się, najładniejszy, zwarty pokrój ma przy temp. 10-15 °C. Lubi wilgotne powietrze i wilgotną glebę, ale nadmierne podlewanie powoduje gnicie korzeni. Na dnie doniczki powinien być drenaż. |
||
* '''Uprawa'''. Ze względu na zwisające pędy najlepiej uprawiać roślinę w wiszącej doniczce. Nawozi się rzadko (raz w miesiącu nawozem wieloskładnikowym), zbyt silne nawożenie powoduje nadmierny wzrost. Często trzeba przesadzać do większych doniczek; młode rośliny dwa razy w ciągu roku. |
* '''Uprawa'''. Ze względu na zwisające pędy najlepiej uprawiać roślinę w wiszącej doniczce. Nawozi się rzadko (raz w miesiącu nawozem wieloskładnikowym), zbyt silne nawożenie powoduje nadmierny wzrost. Często trzeba przesadzać do większych doniczek; młode rośliny dwa razy w ciągu roku. |
||
* '''Rozmnażanie'''. Roślina rośnie szybko i szybko się starzeje. Jest długowieczna, ale starsze pędy ogałacają się z dolnych liści i stają się nieładne. W związku z tym trzeba ją często odmładzać |
* '''Rozmnażanie'''. Roślina rośnie szybko i szybko się starzeje. Jest długowieczna, ale starsze pędy ogałacają się z dolnych liści i stają się nieładne. W związku z tym trzeba ją często odmładzać z nowych sadzonek. Wytwarza się je łatwo przez ukorzenianie wierzchołkowych kawałków pędu, umieszczając je od razu po kilka sztuk w doniczce ziemią. Gdy zaczną rosnąć, uszczykuje się im wierzchołki, aby się rozgałęziały. |
||
{{Przypisy|stopień= ===}} |
{{Przypisy|stopień= ===}} |
||
Linia 41: | Linia 42: | ||
[[Kategoria:Komelinowate]] |
[[Kategoria:Komelinowate]] |
||
[[Kategoria:Rośliny pokojowe]] |
[[Kategoria:Rośliny pokojowe]] |
||
[[de:Kriechendes Schönpolster]] |
Wersja z 11:55, 16 mar 2010
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klad | |
Klasa | |
Klad | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} (Jacq.) L. Sp. pl. ed. 2, 1:62. 1762 |
Callisia repens, popularnie nazywana smużyną płożącą – gatunek rośliny należący do rodziny komelinowatych (Commelinaceae)[2]. Pochodzi z Ameryki (naturalne stanowiska od Argentyny po Meksyk i Antyle), rozprzestrzeniła się też na Florydzie i w Teksasie[3]. Zdziczałe formy uprawne znajdowane są również w innych miejscach, m.in. w Parku Narodowym Krugera w Południowej Afryce[4]. W wielu krajach, również w Polsce, jest uprawiana jako roślina ozdobna. Czasami błędnie nazywana jest trzykrotką.
Morfologia i ekologia
Niewielkich rozmiarów bylina o delikatnych, kruchych i fioletowo nabiegłych pędach. Liście drobne, żywozielone. W swoim naturalnym środowisku rośnie w poszyciu lasów tropikalnych. W Meksyku jest charakterystyczna dla pierwotnych lasów zrzucających liście w porze suchej, jednak znajdowana jest również w niektórych zbiorowiskach wtórnych[5]. Rośnie szybko, rozmnaża się łatwo przez długie, płożące się pędy, które ukorzeniają się w każdym węźle, jeśli tylko znajdzie się on na ziemi[6]. Latem tworzy liczne, białe, drobne i mało ozdobne kwiaty[6]. Optymalne warunki wzrostu ma w temperaturze 18 °C–22 °C w ciągu dnia i co najmniej 12 °C nocą. Przy odpowiednim nawodnieniu nie ma szczególnych wymagań glebowych[7].
Zastosowanie
W krajach o ciepłym klimacie (strefy 9-11) jest uprawiana w gruncie jako roślina ozdobna. W Polsce jest uprawiana jako roślina pokojowa. Może być uprawiana samodzielnie w wiszących doniczkach lub jako roślina okrywowa w dużych donicach pod większymi roślinami. Nadaje się do uprawy w szklanych naczyniach. Uprawiane są również inne gatunki z tego rodzaju: Callisia fragrans i Callisia elegans.
Uprawa
- Wymagania. Wymaga silnego, ale rozproszonego światła. Od natężenia światła zależy kolor jej liści: czym jest ono silniejsze, tym ciemniejsze są liście, czasami nawet purpurowe. Zbyt silne światło powoduje oparzenia liści i szybkie starzenie się rośliny. Najlepiej jest uprawiać ją przy zachodnim lub wschodnim oknie, dobrze też rośnie w kuchni czy łazience (z powodu większej wilgotności). Lubi niższe temperatury; powyżej 23 °C rośnie szybko i szybko starzeje się, najładniejszy, zwarty pokrój ma przy temp. 10-15 °C. Lubi wilgotne powietrze i wilgotną glebę, ale nadmierne podlewanie powoduje gnicie korzeni. Na dnie doniczki powinien być drenaż.
- Uprawa. Ze względu na zwisające pędy najlepiej uprawiać roślinę w wiszącej doniczce. Nawozi się rzadko (raz w miesiącu nawozem wieloskładnikowym), zbyt silne nawożenie powoduje nadmierny wzrost. Często trzeba przesadzać do większych doniczek; młode rośliny dwa razy w ciągu roku.
- Rozmnażanie. Roślina rośnie szybko i szybko się starzeje. Jest długowieczna, ale starsze pędy ogałacają się z dolnych liści i stają się nieładne. W związku z tym trzeba ją często odmładzać z nowych sadzonek. Wytwarza się je łatwo przez ukorzenianie wierzchołkowych kawałków pędu, umieszczając je od razu po kilka sztuk w doniczce ziemią. Gdy zaczną rosnąć, uszczykuje się im wierzchołki, aby się rozgałęziały.
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001.... [dostęp 2009-12-10]. (ang.).
- ↑ Angelika Throll: 650 roślin pokojowych. Warszawa: 2008. ISBN 978- 83-258-0031-4.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
- ↑ Llewellyn C. Foxcroft, David M. Richardson, John R. U. Wilson. Ornamental Plants as Invasive Aliens: Problems and Solutions in Kruger National Park, South Africa. „Environmental Management”. 41 (1), s. 32–51, styczeń 2008. Springer. DOI: 10.1007/s00267-007-9027-9. ISSN 0364-152X. (ang.).
- ↑ Gonzalo Castillo-Campos, Gonzalo Halffter, Claudia E. Moreno. Primary and secondary vegetation patches as contributors to floristic diversity in a tropical deciduous forest landscape. „Biodiversity and Conservation”. 17 (7), s. 1701–1714, czerwiec 2008. Springer. DOI: 10.1007/s10531-008-9375-7. ISSN 0960-3115. (ang.).
- ↑ a b zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 978-3-8331-1916-3.
- ↑ Zheng Long-hai, Ma Long, Deng Yong, Zhang Yi. Cultivation of Callisia repens and application in urban landscape. „Pratacultural Science”, czerwiec 2009. (ang.).
- ↑ Thomas S. Elias. Chromosome Numbers of Phanerogams. 2. „Annals of the Missouri Botanical Garden”. 54 (2), s. 178–181, 1967. (ang.).
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Bibliografia
Szablon:Bibliografia start Jarosław Rak: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Cz. II. Edward Kawecki (zdjęcia). Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1998. ISBN 83-7073-089-2. Szablon:Bibliografia stop