Spachacz zielonawy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmausBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.2+) (Robot dodał ko:이슬거미
drobne merytoryczne
Linia 1: Linia 1:
{{Zwierzę infobox
{{Zwierzę infobox
|nazwa zwyczajowa = Spachacz zielonawy
|nazwa zwyczajowa = Spachacz zielonawy
|nazwa łacińska = ''Micrommata virescens''
|nazwa łacińska = ''Micrommata virescens''
|TSN =
|TSN = 883694
|zoolog = ([[Carl Alexander Clerck|Clerck]], 1757)
|zoolog = ([[Carl Alexander Clerck|Clerck]], 1757)
|okres istnienia =
|okres istnienia =
|grafika = Micrommata virescens Luc Viatour.jpg
|grafika = Micrommata virescens Luc Viatour.jpg
|opis grafiki = Samiec spachacza zielonawego
|opis grafiki = Samiec spachacza zielonawego
|typ = [[stawonogi]]
|typ = [[stawonogi]]
|podtyp = [[szczękoczułkowce]]
|podtyp = [[szczękoczułkowce]]
|gromada = [[pajęczaki]]
|gromada = [[pajęczaki]]
|rząd = [[pająki]]
|rząd = [[pająki]]
|infrarząd = [[Araneomorphae]]
|infrarząd = [[Araneomorphae]]
|rodzina = [[spachaczowate]]
|rodzina = [[spachaczowate]]
|rodzaj = ''[[Micrommata]]''
|rodzaj = ''[[Micrommata]]''
|gatunek = '''spachacz zielonawy'''
|gatunek = '''spachacz zielonawy'''
|synonimy =
|synonimy =
|status IUCN =
|ranga podtaksonu =
|IUCN id =
|podtaksony =
|mapa występowania =
|status IUCN =
|opis mapy występowania =
|IUCN id =
|wikispecies = Micrommata virescens
|mapa występowania =
|commons = Category:Micrommata virescens
|opis mapy występowania =
|wikisłownik =
|wikispecies = Micrommata virescens
|commons = Category:Micrommata virescens
|wikisłownik =
}}
}}
'''Spachacz zielonawy''' (''Micrommata virescens'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] średniej wielkości [[pająki|pająka]] z rodziny [[spachaczowate|spachaczowatych]] (Sparassidae). Jest jedynym przedstawicielem spachaczowatych występującym na terenie [[Europa|Europy]]<ref name=BO02>{{Cytuj pismo |nazwisko=Bayram |imię=Abdullah |nazwisko2=Özdağ |imię2=Sevda |tytuł=''Micrommata virescens'' (Clerck, 1757), a New Species for the Spider Fauna of Turkey (Araneae, Sparassidae) |czasopismo=Turkish Journal of Zoology |wolumin=26 |strony=305–307 |rok=2002 |url=http://journals.tubitak.gov.tr/zoology/issues/zoo-02-26-3/zoo-26-3-10-0101-7.pdf |język=en}}</ref>.
'''Spachacz zielonawy''' (''Micrommata virescens'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] średniej wielkości [[pająki|pająka]] z rodziny [[spachaczowate|spachaczowatych]] (Sparassidae). Jest jedynym przedstawicielem spachaczowatych występującym na terenie [[Europa|Europy]]{{r|BO02}}.


=== Morfologia ===
=== Morfologia ===
Samce spachaczy zielonawych osiągają długość 7–10 mm, a samice – 10–15 mm<ref name=BO02/>. Samice są ubarwione jednolicie jaskrawozielono, zaś [[odwłok]] samców zdobi czerwony podłużny pas<ref name=BB>{{Cytuj książkę |nazwisko=Baehr |imię=Barbara |nazwisko2=Baehr |imię2=Martin |tytuł=Jaki to pająk? |strony=60 |wydawca=MULTICO |miejsce=Warszawa |rok=2008 |isbn=978-93-7073-635-4}}</ref>.
Samce spachaczy zielonawych osiągają długość 7–10 mm, a samice – 10–15 mm{{r|BO02}}. Samice są ubarwione jednolicie jaskrawozielono, zaś [[odwłok]] samców zdobi czerwony podłużny pas{{r|Baehr}}. Zielone ubarwienie jest wynikiem podobnego do [[biliwerdyna|biliwerdyny]] [[substancje barwiące|barwnika]] [[mikromatabilina|mikromatabiliny]]{{r|barwnik}} i jego koniugatów obecnych w [[hemolimfa|hemolimfie]], [[płyn tkankowy|płynie tkankowym]] i [[żółtko|żółtku]] [[oocyt]]ów{{r|OG98}}.


[[Plik:Micrommata virescens female.jpg|thumb|left|Samica]]
[[Plik:Micrommata virescens female.jpg|thumb|left|Samica]]


=== Ekologia ===
=== Ekologia ===
Pająk ten występuje głównie wśród niskiej roślinności obrzeży lasów i gęsto porośniętych łąk, przeważnie na [[roślina zielna|roślinach zielnych]]. Nie unika terenów podmokłych. Żywi się [[owady|owadami]] i innymi niewielkimi bezkręgowcami, w poszukiwaniu których wspina się po roślinach. Nie buduje [[sieć łowna|sieci]], lecz poluje aktywnie, w czym pomaga mu dość dobry wzrok<ref name=BB/>.
Pająk ten występuje głównie wśród niskiej roślinności obrzeży lasów i gęsto porośniętych łąk, przeważnie na [[roślina zielna|roślinach zielnych]]. Nie unika terenów podmokłych. Żywi się [[owady|owadami]] i innymi niewielkimi bezkręgowcami, w poszukiwaniu których wspina się po roślinach. Nie buduje [[sieć łowna|sieci]], lecz poluje aktywnie, w czym pomaga mu dość dobry wzrok{{r|Baehr}}.


=== Rozmnażanie ===
=== Rozmnażanie ===
W 1871 roku [[Charles Darwin]] zasugerował, że ubarwienie samców spachaczy zielonawych może odgrywać rolę w rozmnażaniu, nie przeprowadzono jednak eksperymentów mogących potwierdzić tę teorię. Wydaje się ona mało prawdopodobna, gdyż zaloty trwają bardzo krótko, a w trakcie kopulacji samica nie widzi ubarwienia grzbietu samca<ref name=BH05>{{Cytuj pismo |nazwisko=Huber |imię=Bernhard A. |tytuł=Sexual selection research on spiders: progress and biases |czasopismo=Biological Reviews |wolumin=80 |wydanie=3 |strony=363–385 |rok=2005 |doi=10.1017/S1464793104006700 |język=en}}</ref>. Kopulacja odbywa się na początku wiosny, po czym samica łączy [[nić pajęcza|nićmi]] kilka liści, budując schronienie, w którym składa jaja i tworzy [[kokon]]. Następnie pilnuje go, nie wahając się atakować nawet wielokrotnie większego intruza w obronie przychówku<ref name=BB/>.
W 1871 roku [[Karol Darwin]] zasugerował, że ubarwienie samców spachaczy zielonawych może odgrywać rolę w rozmnażaniu, nie przeprowadzono jednak eksperymentów mogących potwierdzić tę teorię. Wydaje się ona mało prawdopodobna, gdyż zaloty trwają bardzo krótko, a w trakcie kopulacji samica nie widzi ubarwienia grzbietu samca{{r|BH05}}. Kopulacja odbywa się na początku wiosny, po czym samica łączy [[nić przędna|nićmi]] kilka liści, budując schronienie, w którym składa jaja i tworzy [[kokon]]. Następnie pilnuje go, nie wahając się atakować nawet wielokrotnie większego intruza w obronie przychówku{{r|Baehr}}.


=== Taksonomia ===
{{Przypisy|stopień= ===}}
Spachacz zielonawy został opisany w 1757 roku przez [[Carl Alexander Clerck|Carla Alexandra Clercka]] pod nazwą ''Araneus virescens''{{r|Platnick}}. Pod różnymi nazwami gatunkowymi często opisywano samce, samice i formy młodociane{{r|nazwa}} (także Clerck w 1757 roku użył dla tego gatunku drugiej nazwy: ''Araneus roseus''{{r|Platnick}}). Z powodu [[synonim (taksonomia)|synonimizacji]] rodzaju ''Sparassus'' z ''[[Micrommata]]'', spachacz zielonawy – jako [[gatunek typowy]] tego rodzaju – jest też gatunkiem typowym rodziny Sparassidae{{r|nazwa}}.

{{Przypisy|2|stopień= ===|przypisy=
<ref name=BO02>{{Cytuj pismo |autor=Abdullah Bayram, Sevda Özdağ |tytuł=</em>Micrommata virescens<em> (Clerck, 1757), a new species for the spider fauna of Turkey (Araneae, Sparassidae) |czasopismo=Turkish Journal of Zoology |wolumin=26 |strony=305–307 |rok=2002 |url=http://journals.tubitak.gov.tr/zoology/issues/zoo-02-26-3/zoo-26-3-10-0101-7.pdf |język=en}}</ref>
<ref name=Baehr>{{Cytuj książkę |autor=Barbara Baehr, Martin Baehr |tytuł=Jaki to pająk? |wydawca=MULTICO |miejsce=Warszawa |rok=2008 |strony=60 |isbn=978-83-7073-635-4}}</ref>
<ref name=barwnik>{{Cytuj pismo |autor=A. Holl, W. Rüdiger |tytuł=Micromatabilin, a new biliverdin conjugate in the spider, </em>Micromata rosea<em> (Sparassidae) |czasopismo=Journal of Comparative Physiology B: Biochemical, Systemic, and Environmental Physiology |wolumin=98 |wydanie=2 |strony=189–191 |rok=1975 |doi=10.1007/BF00706130 |język=en}}</ref>
<ref name=OG98>{{Cytuj pismo |autor=G. S. Oxford, R. G. Gillespie |tytuł=Evolution and ecology of spider coloration |czasopismo=Annual Review of Entomology |wolumin=43 |wydanie=1 |strony=619–643 |rok=1998 |doi=10.1146/annurev.ento.43.1.619 |język=en}}</ref>
<ref name=BH05>{{Cytuj pismo |autor=Bernhard A. Huber |tytuł=Sexual selection research on spiders: progress and biases |czasopismo=Biological Reviews |wolumin=80 |wydanie=3 |strony=363–385 |rok=2005 |doi=10.1017/S1464793104006700 |język=en}}</ref>
<ref name=Platnick>{{Cytuj stronę |url=http://research.amnh.org/entomology/spiders/catalog/COUNTS.html |tytuł=Currently valid spider genera and species |autor=Norman I. Platnick |praca=The World Spider Catalog, Version 13.0 |opublikowany=American Museum of Natural History. {{doi|10.5531/db.iz.0001}} |język=en |data dostępu=26 sierpnia 2012}}</ref>
<ref name=nazwa>{{Cytuj pismo |autor=Peter Jäger |tytuł=Sparassidae – the valid scientific name for the huntsman spiders (Arachnida, Araneae) |czasopismo=Arachnologische Mitteilungen |wolumin=17 |strony=1–10 |rok=1999 |url=http://www.arages.de/aramit/pdf/Heft_17/AM17_01_10.pdf |język=en}}</ref>
}}


[[Kategoria:Spachaczowate]]
[[Kategoria:Spachaczowate]]

Wersja z 22:47, 26 sie 2012

Spachacz zielonawy
Micrommata virescens[1]
(Clerck, 1757)
Ilustracja
Samiec spachacza zielonawego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Infrarząd

Araneomorphae

Rodzina

spachaczowate

Rodzaj

Micrommata

Gatunek

spachacz zielonawy

Spachacz zielonawy (Micrommata virescens) – gatunek średniej wielkości pająka z rodziny spachaczowatych (Sparassidae). Jest jedynym przedstawicielem spachaczowatych występującym na terenie Europy[2].

Morfologia

Samce spachaczy zielonawych osiągają długość 7–10 mm, a samice – 10–15 mm[2]. Samice są ubarwione jednolicie jaskrawozielono, zaś odwłok samców zdobi czerwony podłużny pas[3]. Zielone ubarwienie jest wynikiem podobnego do biliwerdyny barwnika mikromatabiliny[4] i jego koniugatów obecnych w hemolimfie, płynie tkankowym i żółtku oocytów[5].

Samica

Ekologia

Pająk ten występuje głównie wśród niskiej roślinności obrzeży lasów i gęsto porośniętych łąk, przeważnie na roślinach zielnych. Nie unika terenów podmokłych. Żywi się owadami i innymi niewielkimi bezkręgowcami, w poszukiwaniu których wspina się po roślinach. Nie buduje sieci, lecz poluje aktywnie, w czym pomaga mu dość dobry wzrok[3].

Rozmnażanie

W 1871 roku Karol Darwin zasugerował, że ubarwienie samców spachaczy zielonawych może odgrywać rolę w rozmnażaniu, nie przeprowadzono jednak eksperymentów mogących potwierdzić tę teorię. Wydaje się ona mało prawdopodobna, gdyż zaloty trwają bardzo krótko, a w trakcie kopulacji samica nie widzi ubarwienia grzbietu samca[6]. Kopulacja odbywa się na początku wiosny, po czym samica łączy nićmi kilka liści, budując schronienie, w którym składa jaja i tworzy kokon. Następnie pilnuje go, nie wahając się atakować nawet wielokrotnie większego intruza w obronie przychówku[3].

Taksonomia

Spachacz zielonawy został opisany w 1757 roku przez Carla Alexandra Clercka pod nazwą Araneus virescens[7]. Pod różnymi nazwami gatunkowymi często opisywano samce, samice i formy młodociane[8] (także Clerck w 1757 roku użył dla tego gatunku drugiej nazwy: Araneus roseus[7]). Z powodu synonimizacji rodzaju Sparassus z Micrommata, spachacz zielonawy – jako gatunek typowy tego rodzaju – jest też gatunkiem typowym rodziny Sparassidae[8].

  1. Micrommata virescens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Abdullah Bayram, Sevda Özdağ. Micrommata virescens (Clerck, 1757), a new species for the spider fauna of Turkey (Araneae, Sparassidae). „Turkish Journal of Zoology”. 26, s. 305–307, 2002. (ang.). 
  3. a b c Barbara Baehr, Martin Baehr: Jaki to pająk?. Warszawa: MULTICO, 2008, s. 60. ISBN 978-83-7073-635-4.
  4. A. Holl, W. Rüdiger. Micromatabilin, a new biliverdin conjugate in the spider, Micromata rosea (Sparassidae). „Journal of Comparative Physiology B: Biochemical, Systemic, and Environmental Physiology”. 98 (2), s. 189–191, 1975. DOI: 10.1007/BF00706130. (ang.). 
  5. G. S. Oxford, R. G. Gillespie. Evolution and ecology of spider coloration. „Annual Review of Entomology”. 43 (1), s. 619–643, 1998. DOI: 10.1146/annurev.ento.43.1.619. (ang.). 
  6. Bernhard A. Huber. Sexual selection research on spiders: progress and biases. „Biological Reviews”. 80 (3), s. 363–385, 2005. DOI: 10.1017/S1464793104006700. (ang.). 
  7. a b Norman I. Platnick: Currently valid spider genera and species. [w:] The World Spider Catalog, Version 13.0 [on-line]. American Museum of Natural History. Szablon:Doi. [dostęp 26 sierpnia 2012]. (ang.).
  8. a b Peter Jäger. Sparassidae – the valid scientific name for the huntsman spiders (Arachnida, Araneae). „Arachnologische Mitteilungen”. 17, s. 1–10, 1999. (ang.). 
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.