Język to dialekt z armią i flotą wojenną: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
Język a dialekt
(Brak różnic)

Wersja z 19:20, 9 lut 2017

Język to dialekt z armią i flotą wojenną - aforyzm spopularyzowany przez Maxa Weinreicha ukazujący trudną do sprecyzowania różnicę[1] między dialektem a językiem. Powiedzenie uwidacznia wpływy społeczne[2] i polityczne na postrzeganie statusu języka lub dialektu.

Pochodzenie

Weinreich

Pierwszym znanym żródłem maksymy jest przemówienie Weinreicha z 5 stycznia 1945 w którym autor wspomina serię wykładów które dał między 13 grudnia 1943 a 12 czerwca 1944:[3] Nauczyciel liceum z Bronxu zadał mi pytanie: "Jaka jest różnica między dialektem a językiem?" po czym sam odpowiedział : "Język to dialekt z armią i flotą wojenną." Zdanie to w oryginale brzmi: a szprach iz a dialekt mit an armej un flot (אַ שפראַך איז אַ דיאַלעקט מיט אַן אַרמײ און פֿלאָט).

Inne źródła

Socjolingwista Joshua Fishman zasugerował że to on może być autorem cytatu, lecz jak sam przyznał, słowa te wypowiedział w 1967 a więc ponad 20 lat po wykładzie Weinreicha[4].

Niektórzy uczeni uważają że francuski językoznawca, Antoine Meillet (1866-1936) miał powiedzieć że język to dialekt z armią lecz nie zachowały sie żadne dokumenty które mogłyby to potwierdzić[5].

W 2004 Jean Laponce założył że pierwszą osobą która wypowiedziała to zdanie był Louis Hubert Gonzalve Lyautey[6] lecz i w tym przypadku nie ma na to żadnych dowodów.

Bibliografia

  • John Earl Joseph: Language and identity: national, ethnic, religious. Palgrave Macmillan, 2004. ISBN 978-0-333-99752-9.
  • Robert McColl Millar: Language, nation and power: an introduction. Palgrave Macmillan, 2005. ISBN 978-1-4039-3971-5.
  • John Edwards: Language and identity: an introduction. Cambridge University Press, 2009. ISBN 978-0-521-69602-9.
  1. Timothy B. Weston, Lionel M. Jensen, China beyond the headlines, p. 85 full text: "Weinreich...pointing out the arbitrary division between [dialect and language]"
  2. Thomas Barfield, The Dictionary of Anthropology, s.v. 'sociolinguistics' full text: "Fundamental notions such as 'language' and 'dialect' are primarily social, not linguistic, constructs, because they depend on society in crucial ways."
  3. YIVO Bleter (vol. 23 nr. 3). maj–czerwiec 1944. [dostęp 2010-08-28].
  4. Mendele: Yiddish literature and language (Vol. 6.077). 1996-10-08.
  5. William Bright, editorial note in Language in Society, 26:469 (1997): "Some scholars believe that the [Yiddish] saying is an expansion of a quote from Antoine Meillet, to the effect that a language is a dialect with an army. Up to now the source has not been found in the works of Meillet."
  6. La gouvernance linguistique : le Canada en perspective. 2004-01-01. (fr.).