Lista rozbłysków gamma: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
Usunięta treść Dodana treść
artykuł na bazie ang. wiki |
(Brak różnic)
|
Wersja z 19:26, 12 cze 2017
W artykule przedstawiono chronologiczny wykaz ważniejszych Rozbłysków gamma (GRB). Nazwy rozbłysków zawierają datę ich odkrycia: dwie pierwsze cyfry to rok, dwie kolejne - miesiąc, a dwie ostatnie oznaczają dzień.
Lista
GRB | Pozycja | Przesunięcie ku czerwieni | Wykryty przez | uwagi |
---|---|---|---|---|
GRB 670702 | Vela 4 | Pierwszy odkryty GRB | ||
GRB 790305b | Pierwszy zaobserwowany megarozbłysk SGR, specyficzny rodzaj krótkiego rozbłysku gamma. | |||
GRB 830801 | Najjaśniejszy zaobserwowany GRB | |||
GRB 970228 | z = 0.695[1] | BeppoSAX | Pierwsza poświata optyczna oraz rentgenowska | |
GRB 970402 | RA 14h 50.1m Dec -69° 20′ |
BeppoSAX | Wsytąpił w źródle promieniowania rentenowskiego w gwiazdozbiorze Cyrkla, o którym wcześniej nie było wiadomo.[2] | |
GRB 970508 | z = 0.835 | BeppoSAX | Pierszy rozbłysk którego odległość udało się określić (przy pomocy przesunięcia ku czerwieni), pierwsza poświata w paśmie radiowym | |
GRB 971214 | z = 3.4 | BATSE | Pierwszy GRB o z > 1; the most luminous of the earliest few GRBs. | |
GRB 980425 | z = 0.008[3] | BATSE | Najbliższy obecnie znany rozbłysk i pierwszy GRB, który został powiązany z supernową. | |
GRB 990123 | R.A. 15h 25m 29s Decl. 44° 45′ 30″[4] |
z = 1.6 | BeppoSAX | Pierwszy rozbłysk, który był obserwowany w świetle widzialnym i w widmie promieni gamma jednocześnie. Najjaśniejsza zaobserwowana poświata przed wystrzeleniem satelity Swift. |
GRB 991216 | BATSE | Pierwszy rozbłysk odkryty przez Chandra X-ray Observatory[5] | ||
GRB 030329 | z = 0.168[6] | HETE-2 | Najbliższy względem Ziemi "klasyczny" długi GRB; jego poświata została przebadana najdokładniej w porównaniu do innych GRB. | |
GRB 050509B | z = 0.225 | Swift | Pierwszy krótki rozbłysk z zaobserwowaną poświatą i możliwą galaktyką. | |
GRB 050709 | z = 0.161[7] | HETE-2 | Pierwszy krótki GRB z wykrytym odpowiednikiem optycznym. | |
GRB 050724 | z = 0.258[8] | Swift | Pierwszy krótki wybuch z wykrytym odpowiednikiem radiowym, optycznym i rentgenowskim, a także pierwszy jednoznaczne powiązany z galaktyką eliptyczną. | |
GRB 060218 | z = 0.0331[9] | Swift | Pierwszy GRB z towarzyszącą supernową, która mogła być śledzona od razu po wystąpieniu rozbłysku. | |
GRB 060614 | R.A. 21h 23m 27.0s Decl. -53° 02′ 02″ |
z = 0.125 | Swift | Był to albo długotrwały wybuch, w którym wykluczona jest obecność jasnej supernowej, albo krótkotrwały wybuch z niezwykle długotrwałą emisją promieniowania gamma. |
GRB 080319B | z = 0.937 | Swift | Najjaśniejsze (optycznie) zdarzenie dowolnej natury zaobserwowane we wszechświecie do tej pory. Ponadto najjaśniejsza optyczna poświata spośród wszystkich rozbłysków gamma. | |
GRB 080916C | z = 4.35[10] | Fermi | ówcześnie był to najbardziej energetyczny GRB. | |
GRB 090423 | R.A. 09h 55m 33.08s Decl. +18° 08′ 58.9″ |
z = 8.2 | Swift | Pozostaje on posiadaczem "tytułu" najbardziej odległego zaobserwowanego obiektu we wszechświecie, którego dystans potwierdzono metodą spektroskopową. |
GRB 101225A | R.A. 00h 00m 47.51s Decl. +44° 36′ 01.1″ |
0.33 | Swift | Czas trwania: 28 minut. Znany również jako "Świąteczny rozbłysk". |
GRB 130427A | R.A. 11h 32m 32.84s Decl. +27° 41″ 56.2 |
0.34 | Swift | trwał kilka godzin. |
Ekstremalne GRB
Tytuł | GRB | Dane | Uwagi |
---|---|---|---|
Least distant | GRB 980425 | z = 0.0085 | |
Najbardziej odległy (przesunięcie ku czerwieni oszacowane metodą fotometryczą) | GRB 090429B | z = 9.4 | [13] |
Najbardziej odległy (przesunięcie ku czerwieni oszacowane metodą spektroskopową) | GRB 090423 | z = 8.2 | [11] |
Najsłabszy (jasność) | |||
Najjaśniejszy | GRB 830801 | ||
Największa energia | GRB 080916C | Eiso = 8.8 × 1047 Joule | |
Najdłuższy | GRB 111209A | Duration = at least 7 hours | |
Najkrótszy | GRB 820405 | Duration = 12 ms | |
Najbardziej odległy, który mógł być obserwowany gołym okiem | GRB 080319B | Obserwowana wielkość gwiazdowa: 5.7 z=0.937 |
[14][15] |
Najbliższy, który mógł być obserwowany gołym okiem |
Przełomowe GRB
Tytuł | GRB | Data | Dane | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Pierwszy zaobserwowany GRB | GRB 670702 | 1967 lipiec 2 | [14] | |
Pierwszy zidentyfikowany GRB | GRB 781104 | 1978 listopad 4 | Venera-11, Venera-12, Prognoz-7, ISEE-3, Pioneer Venus Orbiter, Vela | |
Pierwszy odkryty długotrwały GRB | ||||
Pierwszy odkryty krótkotrwały GRB | ||||
Pierwszy odkryty GRB o "twardym spektrum" | ||||
Pierwszy odkryty GRB o "miękkim spektrum" | ||||
Pierwszy GRB którego odległość ustalono | GRB 970508 | z=0.835 | [16] | |
Pierwszy GRB z odkrytą poświatą radiową | GRB 970508 | [16] | ||
Pierwszy GRB z odkrytą poświatą optyczną | GRB 970228 | luty 28, 1997 02:58 UTC | [16] | |
Pierwszy GRB z odkrytą poświatą rentgenowską | GRB 780506 | [17] | ||
Pierwszy GRB powiązany z supernową | GRB 980425 | 25 kwiecień 1998 21:49 UTC | SN 1998bw | GRB 030329 dał definitywny dowód na istnienie relacji między supernowymi a rozbłyskami gamma; został on powiązany z hipernową SN 2003dh [16][18] |
Pierwszy GRB widoczny gołym okiem | GRB 080319B | 2008 marzec 19 06:12 UTC | Apparent magnitude: 5.7 | Pierwszym GRB który mógł być obserwowany przy pomocy amatorskiego sprzętu, był GRB 990123 o jasności 9 mag. [14][15][16] |
Najbardziej odległe GRB
GRB | Odległość | Uwagi |
---|---|---|
GRB 090429B | z=9.4 | [13] (photometric redshift) |
GRB 090423 | z=8.2 | [19] |
GRB 080913 | z=6.7 | [19] |
GRB 060116 | z=6.60 | Wysoka wartość ekstynkcji pierwotnej tego zdarzenia sprawia, iż fotometrycznie oszacowane przesunięcie ku czerwieni jest bardzo niedokładne.[20] |
GRB 140515A | z=6.33 | [21] |
GRB 050904 | z=6.295 | [22] |
GRB o wartości z>6 są wykorzystywane do badań okresu Ery rejonizacji |
GRB | Date | Distance | Notes |
---|---|---|---|
GRB 090429B | May 2011 — | z=9.4 | The GRB was observed in 2009, however its distance was not announced until 2011.[13] |
GRB 090423 | kwiecień 2009 — May 2011 | z=8.2 | This was the first GRB to become the most distant object in the universe.[19] |
GRB 080913 | wrzesień 2008 — kwiecień 2009 | z=6.7 | [19][23] |
GRB 050904 | wrzesień 2005 — wrzesień 2008 | z=6.29 | [22][23][24] |
GRB 000131 | styczeń 2000 — wrzesień 2005 | z=4.50 | [24][25][26] |
GRB 971214 | grudzień 1997 — styczeń 2000 | z=3.42 | [16][25][26] |
GRB 970508 | May 1997 — grudzień 1997 | z=0.835 | First GRB with its distance determined [16] |
Schilling G: Flash! The hunt for the biggest explosions in the universe. 2002. ISBN 0-521-80053-6.
- ↑ Bloom JS. The Redshift and the Ordinary Host Galaxy of GRB 970228. „Astrophysical Journal”. 554 (2), s. 678–683, 2001. DOI: 10.1086/321398. arXiv:astro-ph/0007244. Bibcode: 2001ApJ...554..678B.
- ↑ Antonelli LA, Fiore F: BeppoSAX follow-up observations of the region of the Gamma-ray burst GRB 970402.
- ↑ Tinney C. i inni: IAU Circular 6896: IAUC 6896: GRB 980425; V4334 Sgr. IAU: Central Bureau for Astronomical Telegrams, 1998. [dostęp 2011-07-05].
- ↑ Odewahn SC. GRB 990123. „GCN Circulars”, 1999. Bibcode: 1999IAUC.7094A...1O.
- ↑ The Universe Lights Up on Beethoven's Birthday. NASA Goddard Space Flight Center, 30 grudzień 1999. [dostęp 18 marzec 2010].
- ↑ Caldwell N. GRB 030329, optical spectroscopy. „GCN Circulars”, 2003.
- ↑ Price PA. GRB 050709: Spectroscopy. „GCN Circulars”, 2005.
- ↑ Berger E. The afterglow and elliptical host galaxy of the short γ-ray burst GRB 050724. „Nature”. 438 (7070), s. 988–90, 2005. DOI: 10.1038/nature04238. arXiv:astro-ph/0508115. PMID: 16355217. Bibcode: 2005Natur.438..988B.
- ↑ Mirabal N, Halpern JP. GRB 060218: MDM Redshift. „GCN Circulars”, 2006.
- ↑ Greiner J. The redshift and afterglow of the extremely energetic gamma-ray burst GRB 080916C. „Astronomy and Astrophysics”. 498 (1), s. 89–94, 2009. DOI: 10.1051/0004-6361/200811571. arXiv:0902.0761. Bibcode: 2009A&A...498...89G.
- ↑ a b A gamma-ray burst at a redshift of z~8.2Szablon:Http://adsabs.harvard.edu/abs/2009Natur.461.1254T
- ↑ Reddy F: New Gamma-Ray Burst Smashes Cosmic Distance Record. NASA, 28 kwiecień 2009. [dostęp 2009-05-04].
- ↑ a b c Space Daily, Explosion Helps Researcher Spot Universe's Most Distant Object, 27 May 2011
- ↑ a b c "The Incredible Gamma Ray Burst of 2008". (922 KB), T. Dockweiler, Science Newsletter - czerwiec 2008 . Retrieved 2009 11 11.
- ↑ a b The Astrophysical Journal, "Observations of the Naked-Eye GRB 080319B: Implications of Nature's Brightest Explosion", Volume 691, Issue 1, pp. 723-737 (2009), Szablon:Doi, Szablon:Bibcode
- ↑ a b c d e f g The ING Newsletter, "Gamma-Ray Burst Afterglows: Surprises from the Sky", P. Vreeswijk, N. Tanvir, T. Galama, No.2 - marzec 2000 (accessed 2009/11/11)
- ↑ arXiv, "The X-Ray Characteristics of a Classical Gamma-Ray Burst and its Afterglow", A. Connors, G. J. Hueter, 9 Jun 1998 Szablon:Doi (accessed 2009 Nov 11)
- ↑ SpaceDaily, "Cosmological Gamma-Ray Bursts and Hypernovae Conclusively Linked", Jun 22, 2003 . Retrieved 2009 11 listopad.
- ↑ a b c d New Scientist, "Most distant object in the universe spotted", Rachel Courtland, 22:32 27 kwiecień 2009 . Retrieved 2009-11-11.
- ↑ [1]
- ↑ http://arxiv.org/abs/1405.7400
- ↑ a b New Scientist, "Blazing gamma-ray burst is most distant ever", Jeff Hecht, 11:47 13 wrzesień 2005 . Retrieved 2009 listopad 11.
- ↑ a b New Scientist, "Cosmic explosion is most distant ever seen", Maggie McKee, 01:22 20 wrzesień 2008 (accessed 11/11/2009)
- ↑ a b Nature, "A photometric redshift of z = 6.39 plus/minus 0.12 for GRB 050904", Issue 440, pp. 181-183 (9 marzec 2006), Szablon:Doi Szablon:PMID . Retrieved 11 11 2009.
- ↑ a b ESA, "Yet another record: Ulysses detects most distant gamma-ray burst", 19 Oct 2000 . Retrieved 11 listopad 2009.
- ↑ a b "Hunting Gamma-Ray Bursts in the Lyman-Forest; GRB 000131 at z = 4.50", Michael I. Andersen, Jens Hjorth, Holger Pedersen, Brian L. Jensen, Leslie K. Hunt, Javier Gorosabel, Palle Møller, Johan Fynbo, Bjarne Thomsen, Szablon:Doi, Szablon:Bibcode, (accessed 11 Nov 2009)