Przejdź do zawartości

Lista rozbłysków gamma: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
artykuł na bazie ang. wiki
(Brak różnic)

Wersja z 19:26, 12 cze 2017

W artykule przedstawiono chronologiczny wykaz ważniejszych Rozbłysków gamma (GRB). Nazwy rozbłysków zawierają datę ich odkrycia: dwie pierwsze cyfry to rok, dwie kolejne - miesiąc, a dwie ostatnie oznaczają dzień.

Lista

GRB Pozycja Przesunięcie ku czerwieni Wykryty przez uwagi
GRB 670702 Vela 4 Pierwszy odkryty GRB
GRB 790305b Pierwszy zaobserwowany megarozbłysk SGR, specyficzny rodzaj krótkiego rozbłysku gamma.
GRB 830801 Najjaśniejszy zaobserwowany GRB
GRB 970228 z = 0.695[1] BeppoSAX Pierwsza poświata optyczna oraz rentgenowska
GRB 970402 RA 14h 50.1m
Dec -69° 20′
BeppoSAX Wsytąpił w źródle promieniowania rentenowskiego w gwiazdozbiorze Cyrkla, o którym wcześniej nie było wiadomo.[2]
GRB 970508 z = 0.835 BeppoSAX Pierszy rozbłysk którego odległość udało się określić (przy pomocy przesunięcia ku czerwieni), pierwsza poświata w paśmie radiowym
GRB 971214 z = 3.4 BATSE Pierwszy GRB o z > 1; the most luminous of the earliest few GRBs.
GRB 980425 z = 0.008[3] BATSE Najbliższy obecnie znany rozbłysk i pierwszy GRB, który został powiązany z supernową.
GRB 990123 R.A. 15h 25m 29s
Decl. 44° 45′ 30″[4]
z = 1.6 BeppoSAX Pierwszy rozbłysk, który był obserwowany w świetle widzialnym i w widmie promieni gamma jednocześnie. Najjaśniejsza zaobserwowana poświata przed wystrzeleniem satelity Swift.
GRB 991216 BATSE Pierwszy rozbłysk odkryty przez Chandra X-ray Observatory[5]
GRB 030329 z = 0.168[6] HETE-2 Najbliższy względem Ziemi "klasyczny" długi GRB; jego poświata została przebadana najdokładniej w porównaniu do innych GRB.
GRB 050509B z = 0.225 Swift Pierwszy krótki rozbłysk z zaobserwowaną poświatą i możliwą galaktyką.
GRB 050709 z = 0.161[7] HETE-2 Pierwszy krótki GRB z wykrytym odpowiednikiem optycznym.
GRB 050724 z = 0.258[8] Swift Pierwszy krótki wybuch z wykrytym odpowiednikiem radiowym, optycznym i rentgenowskim, a także pierwszy jednoznaczne powiązany z galaktyką eliptyczną.
GRB 060218 z = 0.0331[9] Swift Pierwszy GRB z towarzyszącą supernową, która mogła być śledzona od razu po wystąpieniu rozbłysku.
GRB 060614 R.A. 21h 23m 27.0s
Decl. -53° 02′ 02″
z = 0.125 Swift Był to albo długotrwały wybuch, w którym wykluczona jest obecność jasnej supernowej, albo krótkotrwały wybuch z niezwykle długotrwałą emisją promieniowania gamma.
GRB 080319B z = 0.937 Swift Najjaśniejsze (optycznie) zdarzenie dowolnej natury zaobserwowane we wszechświecie do tej pory. Ponadto najjaśniejsza optyczna poświata spośród wszystkich rozbłysków gamma.
GRB 080916C z = 4.35[10] Fermi ówcześnie był to najbardziej energetyczny GRB.
GRB 090423 R.A. 09h 55m 33.08s
Decl. +18° 08′ 58.9″
z = 8.2 Swift Pozostaje on posiadaczem "tytułu" najbardziej odległego zaobserwowanego obiektu we wszechświecie, którego dystans potwierdzono metodą spektroskopową.

[11] [12]

GRB 101225A R.A. 00h 00m 47.51s
Decl. +44° 36′ 01.1″
0.33 Swift Czas trwania: 28 minut. Znany również jako "Świąteczny rozbłysk".
GRB 130427A R.A. 11h 32m 32.84s
Decl. +27° 41″ 56.2
0.34 Swift trwał kilka godzin.

Ekstremalne GRB

Ekstremalne GRB
Tytuł GRB Dane Uwagi
Least distant GRB 980425 z = 0.0085
Najbardziej odległy (przesunięcie ku czerwieni oszacowane metodą fotometryczą) GRB 090429B z = 9.4 [13]
Najbardziej odległy (przesunięcie ku czerwieni oszacowane metodą spektroskopową) GRB 090423 z = 8.2 [11]
Najsłabszy (jasność)
Najjaśniejszy GRB 830801
Największa energia GRB 080916C Eiso = 8.8 × 1047 Joule
Najdłuższy GRB 111209A Duration = at least 7 hours
Najkrótszy GRB 820405 Duration = 12 ms
Najbardziej odległy, który mógł być obserwowany gołym okiem GRB 080319B Obserwowana wielkość gwiazdowa: 5.7
z=0.937
[14][15]
Najbliższy, który mógł być obserwowany gołym okiem

Przełomowe GRB

GRB Firsts
Tytuł GRB Data Dane Uwagi
Pierwszy zaobserwowany GRB GRB 670702 1967 lipiec 2 [14]
Pierwszy zidentyfikowany GRB GRB 781104 1978 listopad 4 Venera-11, Venera-12, Prognoz-7, ISEE-3, Pioneer Venus Orbiter, Vela
Pierwszy odkryty długotrwały GRB
Pierwszy odkryty krótkotrwały GRB
Pierwszy odkryty GRB o "twardym spektrum"
Pierwszy odkryty GRB o "miękkim spektrum"
Pierwszy GRB którego odległość ustalono GRB 970508 z=0.835 [16]
Pierwszy GRB z odkrytą poświatą radiową GRB 970508 [16]
Pierwszy GRB z odkrytą poświatą optyczną GRB 970228 luty 28, 1997 02:58 UTC [16]
Pierwszy GRB z odkrytą poświatą rentgenowską GRB 780506 [17]
Pierwszy GRB powiązany z supernową GRB 980425 25 kwiecień 1998 21:49 UTC SN 1998bw GRB 030329 dał definitywny dowód na istnienie relacji między supernowymi a rozbłyskami gamma; został on powiązany z hipernową SN 2003dh [16][18]
Pierwszy GRB widoczny gołym okiem GRB 080319B 2008 marzec 19 06:12 UTC Apparent magnitude: 5.7 Pierwszym GRB który mógł być obserwowany przy pomocy amatorskiego sprzętu, był GRB 990123 o jasności 9 mag. [14][15][16]

Najbardziej odległe GRB

GRBs z>6
GRB Odległość Uwagi
GRB 090429B z=9.4 [13] (photometric redshift)
GRB 090423 z=8.2 [19]
GRB 080913 z=6.7 [19]
GRB 060116 z=6.60 Wysoka wartość ekstynkcji pierwotnej tego zdarzenia sprawia, iż fotometrycznie oszacowane przesunięcie ku czerwieni jest bardzo niedokładne.[20]
GRB 140515A z=6.33 [21]
GRB 050904 z=6.295 [22]

GRB o wartości z>6 są wykorzystywane do badań okresu Ery rejonizacji

Most Distant GRB Titleholders
GRB Date Distance Notes
GRB 090429B May 2011 — z=9.4 The GRB was observed in 2009, however its distance was not announced until 2011.[13]
GRB 090423 kwiecień 2009 — May 2011 z=8.2 This was the first GRB to become the most distant object in the universe.[19]
GRB 080913 wrzesień 2008 — kwiecień 2009 z=6.7 [19][23]
GRB 050904 wrzesień 2005 — wrzesień 2008 z=6.29 [22][23][24]
GRB 000131 styczeń 2000 — wrzesień 2005 z=4.50 [24][25][26]
GRB 971214 grudzień 1997 — styczeń 2000 z=3.42 [16][25][26]
GRB 970508 May 1997 — grudzień 1997 z=0.835 First GRB with its distance determined [16]


Schilling G: Flash! The hunt for the biggest explosions in the universe. 2002. ISBN 0-521-80053-6.


  1. Bloom JS. The Redshift and the Ordinary Host Galaxy of GRB 970228. „Astrophysical Journal”. 554 (2), s. 678–683, 2001. DOI: 10.1086/321398. arXiv:astro-ph/0007244. Bibcode2001ApJ...554..678B. 
  2. Antonelli LA, Fiore F: BeppoSAX follow-up observations of the region of the Gamma-ray burst GRB 970402.
  3. Tinney C. i inni: IAU Circular 6896: IAUC 6896: GRB 980425; V4334 Sgr. IAU: Central Bureau for Astronomical Telegrams, 1998. [dostęp 2011-07-05].
  4. Odewahn SC. GRB 990123. „GCN Circulars”, 1999. Bibcode1999IAUC.7094A...1O. 
  5. The Universe Lights Up on Beethoven's Birthday. NASA Goddard Space Flight Center, 30 grudzień 1999. [dostęp 18 marzec 2010].
  6. Caldwell N. GRB 030329, optical spectroscopy. „GCN Circulars”, 2003. 
  7. Price PA. GRB 050709: Spectroscopy. „GCN Circulars”, 2005. 
  8. Berger E. The afterglow and elliptical host galaxy of the short γ-ray burst GRB 050724. „Nature”. 438 (7070), s. 988–90, 2005. DOI: 10.1038/nature04238. arXiv:astro-ph/0508115. PMID: 16355217. Bibcode2005Natur.438..988B. 
  9. Mirabal N, Halpern JP. GRB 060218: MDM Redshift. „GCN Circulars”, 2006. 
  10. Greiner J. The redshift and afterglow of the extremely energetic gamma-ray burst GRB 080916C. „Astronomy and Astrophysics”. 498 (1), s. 89–94, 2009. DOI: 10.1051/0004-6361/200811571. arXiv:0902.0761. Bibcode2009A&A...498...89G. 
  11. a b A gamma-ray burst at a redshift of z~8.2Szablon:Http://adsabs.harvard.edu/abs/2009Natur.461.1254T
  12. Reddy F: New Gamma-Ray Burst Smashes Cosmic Distance Record. NASA, 28 kwiecień 2009. [dostęp 2009-05-04].
  13. a b c Space Daily, Explosion Helps Researcher Spot Universe's Most Distant Object, 27 May 2011
  14. a b c "The Incredible Gamma Ray Burst of 2008". (922 KB), T. Dockweiler, Science Newsletter - czerwiec 2008 . Retrieved 2009 11 11.
  15. a b The Astrophysical Journal, "Observations of the Naked-Eye GRB 080319B: Implications of Nature's Brightest Explosion", Volume 691, Issue 1, pp. 723-737 (2009), Szablon:Doi, Szablon:Bibcode
  16. a b c d e f g The ING Newsletter, "Gamma-Ray Burst Afterglows: Surprises from the Sky", P. Vreeswijk, N. Tanvir, T. Galama, No.2 - marzec 2000 (accessed 2009/11/11)
  17. arXiv, "The X-Ray Characteristics of a Classical Gamma-Ray Burst and its Afterglow", A. Connors, G. J. Hueter, 9 Jun 1998 Szablon:Doi (accessed 2009 Nov 11)
  18. SpaceDaily, "Cosmological Gamma-Ray Bursts and Hypernovae Conclusively Linked", Jun 22, 2003 . Retrieved 2009 11 listopad.
  19. a b c d New Scientist, "Most distant object in the universe spotted", Rachel Courtland, 22:32 27 kwiecień 2009 . Retrieved 2009-11-11.
  20. [1]
  21. http://arxiv.org/abs/1405.7400
  22. a b New Scientist, "Blazing gamma-ray burst is most distant ever", Jeff Hecht, 11:47 13 wrzesień 2005 . Retrieved 2009 listopad 11.
  23. a b New Scientist, "Cosmic explosion is most distant ever seen", Maggie McKee, 01:22 20 wrzesień 2008 (accessed 11/11/2009)
  24. a b Nature, "A photometric redshift of z = 6.39 plus/minus 0.12 for GRB 050904", Issue 440, pp. 181-183 (9 marzec 2006), Szablon:Doi Szablon:PMID . Retrieved 11 11 2009.
  25. a b ESA, "Yet another record: Ulysses detects most distant gamma-ray burst", 19 Oct 2000 . Retrieved 11 listopad 2009.
  26. a b "Hunting Gamma-Ray Bursts in the Lyman-Forest; GRB 000131 at z = 4.50", Michael I. Andersen, Jens Hjorth, Holger Pedersen, Brian L. Jensen, Leslie K. Hunt, Javier Gorosabel, Palle Møller, Johan Fynbo, Bjarne Thomsen, Szablon:Doi, Szablon:Bibcode, (accessed 11 Nov 2009)

Linki zewnętrzne