Colobognatha: Różnice pomiędzy wersjami
nowy artykuł w Tygodniu Biologicznym IV |
(Brak różnic)
|
Wersja z 16:39, 23 paź 2017
| Colobognatha | |
| Brandt, 1834 | |
_(3405605943).jpg) Octoglena sierra | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| (bez rangi) | Colobognatha |
Colobognatha – kohorta[1][a] wijów z gromady dwuparców i podgromady Chilognatha.
Dwuparce te mają głowę znacznie węższą od tułowia, wyposażoną w co najwyżej dwie pary oczu prostych[4] i mniej lub bardziej sztyletowate narządy gębowe[1] z gnatochilarium pozbawionym głaszczków i wargą górną pozbawioną ząbków. Nie występują u nich narządy Tömösváry'ego. Gruczoły obronne po bokach ciała mają kształt rurkowaty. U samców dziewiąta i dziesiąta para odnóży przekształcone są w gonopody o zmiennej ilości członów, przy czym do przekształcenia dochodzi stopniowo wraz z kolejnymi wylinkami[4]. W przeciwieństwie do Eugnatha gonopody te cechuje nieznaczna zmienność międzygatunkowa i nie odgrywają one kluczowej roli w diagnostyce[5]. Larwy wyróżniają się obecnością czterech par odnóży w pierwszym stadium. Jeden z rodziców sprawuje opiekę na jajami[1].
Krocionogi te rozsiedlone są kosmopolitycznie. Występują na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy. Na Syberii przekraczają koło podbiegunowe. Na południe sięgają południowego Chile, południowoafrykańskiej Prowincji Przylądkowej Zachodniej oraz nowozelandzkich wysp Auckland[6].
Takson ten wprowadzony został w 1834 przez Johanna Friedricha von Brandta[7]. Zalicza się doń 4 rzędy[2][3]:
- Platydesmida Cook, 1895
- Polyzoniida Cook, 1895 – prążkowce
- Siphonocryptida Cook, 1895
- Siphonophorida Newport, 1844
- ↑ a b c Jolanta Wytwer: gromada: dwuparce – Diplopoda. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 29–52.
- ↑ a b William Shear, Class Diplopoda de Blainville in Gervais, 1844, [w:] Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, 2011, s. 159–164 [dostęp 2017-10-11].
- ↑ a b P. Sierwald: Colobognatha. [w:] MilliBase [on-line]. 2016. [dostęp 2017-10-14].
- ↑ a b Descriptions and putative apomorphies of millipede clades. [w:] Milli-PEET: Millipede Systematics [on-line]. Field Museum of Natural History, 26 września 2006. [dostęp 2017-10-10].
- ↑ Michael S. Brewer, Petra Sierwald, Jason E. Bond. Millipede taxonomy after 250 years: Classification and taxonomic practices in a mega-diverse yet understudied arthropod group. „PLoS ONE”. 7 (5), 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0037240.
- ↑ Rowland M. Shelley, Sergei I. Golovatch. Atlas of myriapod biogeography. I. Indigenous ordinal and supra-ordinal distributions in the Diplopoda: Perspectives on taxon origins and ages, and a hypothesis on the origin and early evolution of the class. „Insecta Mundi”. 158, s. 1–134, 2011.
- ↑ J.F. Brandt: Ueber saugende Myriapoden (Colobognatha). Isis, 1834.