Zespół Lemierre’a: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
mNie podano opisu zmian Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
m dr. meryt + źródła Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
Linia 17: | Linia 17: | ||
}} |
}} |
||
'''Zespół Lemierre’a''' lub choroba Lemierre’a – rzadki, ciężki zespół chorobowy o podłożu [[Choroby zakaźne|zakaźnym]], na który składa się triada objawów: przebyta niedawno infekcja górnych dróg oddechowych, zakrzepica [[Żyła szyjna wewnętrzna|żyły szyjnej wewnętrznej]] i [[Sepsa|stan septyczny]] z [[Zatorowość płucna|zatorowością]], najczęściej płucną z następowymi septycznymi ropniami<ref name="evereth">{{Cytuj pismo | nazwisko = Majkut | imię = Paulina | nazwisko2 = Kot | imię2 = Marek | nazwisko3 = Cieślińska | imię3 = Marzena | tytuł = Zespół Lemierre’a – choroba wciąż zapomniana. Opis przypadku | czasopismo = Forum Zakażeń | wolumin = 8 | wydanie = 2 | strony = 145–149 | data = 2017-04-16 | wydawca = Evereth Publishing | issn = 2082-0623 | doi = 10.15374/fz2016072 | język = pl }}</ref>. |
'''Zespół Lemierre’a''' lub choroba Lemierre’a – rzadki, ciężki zespół chorobowy o podłożu [[Choroby zakaźne|zakaźnym]], na który składa się triada objawów: przebyta niedawno infekcja górnych dróg oddechowych, zakrzepica [[Żyła szyjna wewnętrzna|żyły szyjnej wewnętrznej]] i [[Sepsa|stan septyczny]] z [[Zatorowość płucna|zatorowością]], najczęściej płucną z następowymi septycznymi ropniami<ref name="evereth">{{Cytuj pismo | nazwisko = Majkut | imię = Paulina | nazwisko2 = Kot | imię2 = Marek | nazwisko3 = Cieślińska | imię3 = Marzena | tytuł = Zespół Lemierre’a – choroba wciąż zapomniana. Opis przypadku | czasopismo = Forum Zakażeń | wolumin = 8 | wydanie = 2 | strony = 145–149 | data = 2017-04-16 | wydawca = Evereth Publishing | issn = 2082-0623 | doi = 10.15374/fz2016072 | język = pl }}</ref>. |
||
<br />Występuje najczęściej u nastolatków i młodych dorosłych, a czynnikiem chorobotwórczym jest beztlenowa bakteria ''Fusobacterium necrophorum'' |
<br />Występuje najczęściej u nastolatków i młodych dorosłych, a czynnikiem chorobotwórczym jest beztlenowa bakteria ''Fusobacterium necrophorum''<ref>{{Cytuj |tytuł = Orphanet: Lemierre syndrome |data dostępu = 2020-02-18 |opublikowany = www.orpha.net |url = https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/OC_Exp.php?lng=en&Expert=137839}}</ref>. |
||
Nazwa zespołu pochodzi od nazwiska francuskiego bakteriologa [[André Lemierre|André Lemierre’a]], który w 1936 roku po raz pierwszy opisał przegląd 20 przypadków tego schorzenia w czasopiśmie medycznym „Lancet”<ref>{{Cytuj |autor = Miranda D. Lu, Zubin Vasavada, Christina Tanner |tytuł = Lemierre syndrome following oropharyngeal infection: a case series |czasopismo = Journal of the American Board of Family Medicine: JABFM |data = 2009-01 |data dostępu = 2020-02-20 |issn = 1557-2625 |wolumin = 22 |numer = 1 |s = 79–83 |doi = 10.3122/jabfm.2009.01.070247 |pmid = 19124638}}</ref><ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Lemierre | imię = A. | tytuł = ON CERTAIN SEPTICÆMIAS DUE TO ANAEROBIC ORGANISMS | czasopismo = The Lancet | wolumin = 227 | wydanie = 5874 | strony = 701–703 | rok = 1936 | wydawca = Elsevier BV | issn = 0140-6736 | doi = 10.1016/s0140-6736(00)57035-4 | język = en }}</ref>. |
Nazwa zespołu pochodzi od nazwiska francuskiego bakteriologa [[André Lemierre|André Lemierre’a]], który w 1936 roku po raz pierwszy opisał przegląd 20 przypadków tego schorzenia w czasopiśmie medycznym „Lancet”<ref>{{Cytuj |autor = Miranda D. Lu, Zubin Vasavada, Christina Tanner |tytuł = Lemierre syndrome following oropharyngeal infection: a case series |czasopismo = Journal of the American Board of Family Medicine: JABFM |data = 2009-01 |data dostępu = 2020-02-20 |issn = 1557-2625 |wolumin = 22 |numer = 1 |s = 79–83 |doi = 10.3122/jabfm.2009.01.070247 |pmid = 19124638}}</ref><ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Lemierre | imię = A. | tytuł = ON CERTAIN SEPTICÆMIAS DUE TO ANAEROBIC ORGANISMS | czasopismo = The Lancet | wolumin = 227 | wydanie = 5874 | strony = 701–703 | rok = 1936 | wydawca = Elsevier BV | issn = 0140-6736 | doi = 10.1016/s0140-6736(00)57035-4 | język = en }}</ref>. |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
Patogenem najczęściej wywołującym zespół Lemierre’a jest [[Bakterie Gram-ujemne|Gram-ujemna]] beztlenowa pałeczka – ''Fusobacterium necrophorum''. Inne rzadziej spotykane czynniki chorobotwórcze odpowiedzialne za wystąpienie tego zespołu to: Chorobę mogą także powodować inne bakterie: [[Bacteroides fragilis]], [[Bacteroides melaninogenicus]], [[Peptostreptococcus]], [[Streptococcus microaerophile]], [[Gronkowiec złocisty|Staphylococcus aureus]] (w tym [[MRSA]]), [[Eikenella corrodens]]<ref name="evereth" />. |
Patogenem najczęściej wywołującym zespół Lemierre’a jest [[Bakterie Gram-ujemne|Gram-ujemna]] beztlenowa pałeczka – ''Fusobacterium necrophorum''. Inne rzadziej spotykane czynniki chorobotwórcze odpowiedzialne za wystąpienie tego zespołu to: Chorobę mogą także powodować inne bakterie: [[Bacteroides fragilis]], [[Bacteroides melaninogenicus]], [[Peptostreptococcus]], [[Streptococcus microaerophile]], [[Gronkowiec złocisty|Staphylococcus aureus]] (w tym [[MRSA]]), [[Eikenella corrodens]]<ref name="evereth" />. |
||
Zachorowalność na zespół Lemierre'a nie jest znana, a ocenia się ją na 1-2,5 przypadków/1 mln/rok<ref>{{Cytuj |autor = Katrine M. Johannesen, Uffe Bodtger |tytuł = Lemierre's syndrome: current perspectives on diagnosis and management |czasopismo = Infection and Drug Resistance |data = 2016 |data dostępu = 2020-02-22 |issn = 1178-6973 |wolumin = 9 |s = 221–227 |doi = 10.2147/IDR.S95050 |pmid = 27695351 |pmc = 5028102 |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27695351}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = M. C. Bach, J. H. Roediger, H. M. Rinder |tytuł = Septic anaerobic jugular phlebitis with pulmonary embolism: problems in management |czasopismo = Reviews of Infectious Diseases |data = 1988-03 |data dostępu = 2020-02-22 |issn = 0162-0886 |wolumin = 10 |numer = 2 |s = 424–427 |doi = 10.1093/clinids/10.2.424 |pmid = 3375694 |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3375694}}</ref>. |
|||
== Rozpoznanie == |
== Rozpoznanie == |
Wersja z 22:26, 22 lut 2020
{{{nazwa naukowa}}} | |
Synonimy |
{{{synonimy}}} |
---|---|
Specjalizacja |
{{{specjalizacja}}} |
Objawy |
{{{objawy}}} |
Powikłania |
{{{powikłania}}} |
Początek |
{{{początek}}} |
Czas trwania |
{{{czas trwania}}} |
Typy |
{{{typy}}} |
Przyczyny |
{{{przyczyny}}} |
Czynniki ryzyka |
{{{czynniki ryzyka}}} |
Rozpoznanie |
{{{rozpoznanie}}} |
Różnicowanie |
{{{różnicowanie}}} |
Zapobieganie |
{{{zapobieganie}}} |
Leczenie |
{{{leczenie}}} |
Leki |
{{{leki}}} |
Rokowanie |
{{{rokowanie}}} |
Zapadalność |
{{{zapadalność}}} |
Śmiertelność |
{{{śmiertelność}}} |
Klasyfikacje | |
ICD-11 |
{{{ICD11}}} |
ICD-10 |
I80.8 |
DSM-5 |
{{{DSM-5}}} |
DSM-IV |
{{{DSM-IV}}} |
DiseasesDB | |
MeSH |
Zespół Lemierre’a lub choroba Lemierre’a – rzadki, ciężki zespół chorobowy o podłożu zakaźnym, na który składa się triada objawów: przebyta niedawno infekcja górnych dróg oddechowych, zakrzepica żyły szyjnej wewnętrznej i stan septyczny z zatorowością, najczęściej płucną z następowymi septycznymi ropniami[1].
Występuje najczęściej u nastolatków i młodych dorosłych, a czynnikiem chorobotwórczym jest beztlenowa bakteria Fusobacterium necrophorum[2].
Nazwa zespołu pochodzi od nazwiska francuskiego bakteriologa André Lemierre’a, który w 1936 roku po raz pierwszy opisał przegląd 20 przypadków tego schorzenia w czasopiśmie medycznym „Lancet”[3][4].
Etiopatogeneza
Klinicznie po około 1-3 tygodni od zakażenia górnych dróg oddechowych (migdałków podniebiennych, gardła, ucha, zatok obocznych nosa) pojawia się gorączka, dreszcze, ból szyi, okolicznych węzłów chłonnych i objawy sepsy.
W RTG płuc uwidaczniają się nacieki i ropnie, a także płyn w jamie opłucnowej. Mogą również występować: ból w klatce piersiowej o charakterze opłucnowym, duszność i niewydolność oddechowa.
Bakteria chorobotwórcza przedostaje się do tkanek okołogardłowych i dalej w sąsiedztwo żyły szyjnej wewnętrznej, gdzie dochodzi do zapalenia tej żyły i powstania w niej septycznego zakrzepu. Materiał zakrzepowy przemieszcza się z biegiem krwi i prowadzi do powstania ropni przerzutowych, głównie w płucach, a także w: mięśniach, wątrobie, nerkach, śledzionie, sercu, stawach.
W zakresie ośrodkowego układu nerwowego może dojść do: zakrzepicy zatok żylnych mózgu, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych czy wystąpienia ropnia mózgu[1].
Patogenem najczęściej wywołującym zespół Lemierre’a jest Gram-ujemna beztlenowa pałeczka – Fusobacterium necrophorum. Inne rzadziej spotykane czynniki chorobotwórcze odpowiedzialne za wystąpienie tego zespołu to: Chorobę mogą także powodować inne bakterie: Bacteroides fragilis, Bacteroides melaninogenicus, Peptostreptococcus, Streptococcus microaerophile, Staphylococcus aureus (w tym MRSA), Eikenella corrodens[1].
Zachorowalność na zespół Lemierre'a nie jest znana, a ocenia się ją na 1-2,5 przypadków/1 mln/rok[5][6].
Rozpoznanie
Przed erą antybiotyków, zapoczątkowaną w latach 40. XX wieku przez wprowadzenie do lecznictwa penicyliny, zespół Lemierre'a występował częściej i charakteryzował się znaczną śmiertelnością. Z czasem stał się „zapomnianą chorobą”, ale współcześnie, wraz z ograniczeniem antybiotykoterapii w zwykłych infekcjach górnych dróg oddechowych u młodych dorosłych, częstość występowania tego zespołu wzrosła.
Zespół Lemierre'a występuje rzadko, ale zawsze trzeba o nim pamiętać u młodych dorosłych osób po infekcji gardła, z bólami szyi i objawami płucnymi (ropnie, nacieki w miąższu płuc, wysięk w jamie opłucnowej)[7].
Leczenie
W leczeniu stosuje się antybiotyki: penicyliny z inhibitorami beta-laktamaz, metronidazol, karbapenemy, klindamycynę, cefoksytynę przez około 6 tygodni[1][8].
Rokowanie
Wystąpienie zespołu Lemierre'a wiąże się ze śmiertelnością około 5-18%, ale bez prawidłowego rozpoznania śmiertelność jest dużo wyższa.
Zobacz też
- w innej chorobie – raku wodnym, czynnikiem etiologicznym jest także Fusobacterium necrophorum
Przypisy
- ↑ a b c d Paulina Majkut, Marek Kot, Marzena Cieślińska. Zespół Lemierre’a – choroba wciąż zapomniana. Opis przypadku. „Forum Zakażeń”. 8 (2), s. 145–149, 2017-04-16. Evereth Publishing. DOI: 10.15374/fz2016072. ISSN 2082-0623. (pol.).
- ↑ Orphanet: Lemierre syndrome [online], www.orpha.net [dostęp 2020-02-18] .
- ↑ Miranda D. Lu , Zubin Vasavada , Christina Tanner , Lemierre syndrome following oropharyngeal infection: a case series, „Journal of the American Board of Family Medicine: JABFM”, 22 (1), 2009, s. 79–83, DOI: 10.3122/jabfm.2009.01.070247, ISSN 1557-2625, PMID: 19124638 [dostęp 2020-02-20] .
- ↑ A. Lemierre. ON CERTAIN SEPTICÆMIAS DUE TO ANAEROBIC ORGANISMS. „The Lancet”. 227 (5874), s. 701–703, 1936. Elsevier BV. DOI: 10.1016/s0140-6736(00)57035-4. ISSN 0140-6736. (ang.).
- ↑ Katrine M. Johannesen , Uffe Bodtger , Lemierre's syndrome: current perspectives on diagnosis and management, „Infection and Drug Resistance”, 9, 2016, s. 221–227, DOI: 10.2147/IDR.S95050, ISSN 1178-6973, PMID: 27695351, PMCID: PMC5028102 [dostęp 2020-02-22] .
- ↑ M.C. Bach , J.H. Roediger , H.M. Rinder , Septic anaerobic jugular phlebitis with pulmonary embolism: problems in management, „Reviews of Infectious Diseases”, 10 (2), 1988, s. 424–427, DOI: 10.1093/clinids/10.2.424, ISSN 0162-0886, PMID: 3375694 [dostęp 2020-02-22] .
- ↑ William F. Wright, Christine N. Shiner, Julie A. Ribes. Lemierre Syndrome. „Southern medical journal”. 105 (5), s. 283–288, 2012. Southern Medical Association. DOI: 10.1097/smj.0b013e31825581ef. ISSN 0038-4348. PMID: 22561543. (ang.).
- ↑ Przewodnik antybiotykoterapii, red. Danuta Dzierżanowska i Aneta Nitsch-Osuch, Alfa Medica Press, Bielsko-Biała, 2020. ss. 15