Abdul Muis: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m WP:SK, drobne techniczne Znacznik: Wycofane |
Popups: Przywrócenie wersji poprzedzającej wersję autorstwa Krolbractwa z dnia 2022-06-26 22:10:53: źródła? Znacznik: Ręczne wycofanie zmian |
||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Abdul Muis''' |
'''Abdul Muis'''{{r|Badan Bahasa}} (także ''Abdoel Moeis''{{r|Ensiklopedia}}; ur. [[3 czerwca]] [[1883]] / [[3 lipca]] [[1886]] w [[Bukittinggi]], zm. [[17 czerwca]] [[1959]] w [[Bandung]]u{{r|Badan Bahasa|Ensiklopedia}}) – [[Indonezja|indonezyjski]] [[pisarz]]. |
||
Pośmiertnie, w 1959 r., został uhonorowany tytułem [[Bohater Narodowy Indonezji|Bohatera Narodowego Indonezji]]{{r|Ensiklopedia}}. |
Pośmiertnie, w 1959 r., został uhonorowany tytułem [[Bohater Narodowy Indonezji|Bohatera Narodowego Indonezji]]{{r|Ensiklopedia}}. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
{{sekcja stub}} |
|||
Urodził się w [[Sungai Puar]] na Zachodniej Sumatrze w 1886 roku jako członek [[Minangkabau]]<ref>{{Cytuj |autor = A. Teeuw |tytuł = Modern Indonesian literature |data = 1967 |data dostępu = 2022-06-26 |doi = 10.1007/978-94-015-0768-4}}</ref>. Muis otrzymał zachodnie wykształcenie i studiował medycynę w [[Dżakarta|Dżakarcie]] przez trzy lata, zanim został zmuszony do wycofania się z powodu złego stanu zdrowia. Muis znalazł zatrudnienie w służbie cywilnej, ale później przeszedł do dziennikarstwa i zaangażował się w nacjonalistyczne publikacje, takie jak ''Kaoem Moeda'', gazeta, którą był współzałożycielem w 1912 roku. Zasłynął ze swoich podżegających artykułów, które bardzo krytykowały holenderskie zaangażowanie w Indonezji. Na przykład eseje opublikowane w De Express, niderlandzkojęzycznej gazecie, były bardzo krytyczne wobec holenderskiego stosunku do Indonezyjczyków. Podczas I wojny światowej działał w ruchu na rzecz większej autonomii dla Indii i był członkiem delegacji Comité Indie Weerbaar (Komitetu Obrony Indii). |
|||
Mniej więcej w tym samym czasie wstąpił do Sarekat Islam (Unii Islamskiej). Stał się aktywnym członkiem organizacji i szybko awansował w szeregach, stając się jej przedstawicielem w Holandii w negocjacjach mających na celu uzyskanie bezpośredniej reprezentacji Indonezji w holenderskim systemie parlamentarnym. W 1920 został mianowany członkiem Volksraad (Rady Ludowej), która później przekształciła się w zgromadzenie półustawodawcze. Wśród członków tego ciała byli wybitni przywódcy nacjonalistyczni, tacy jak dr Tjipto Mangoenkoesoemo, H.O.S. Tjokroaminoto, dr Sam Ratulangi, M.H. Thamrin, Wiwoho, Sutardjo Kartohadikusumo, dr Radjiman i Soekardjo Wiryopranoto. |
|||
Muis kilka razy miał kłopoty z administracją holenderską. Został aresztowany w 1919 r. po zamordowaniu holenderskiego Controleura w Północnym Sulawesi, tuż po tym, jak Muis zakończył tam trasę wykładową.Niedługo potem, w 1922 roku, poprowadził strajk protestacyjny w Yogyakarcie, w wyniku czego został aresztowany i osadzony w mieście Garut na Jawie Zachodniej na okres trzech lat. |
|||
Od późnych lat dwudziestych Muis przeniósł się z polityki na twórcze pisanie, a w 1927 zainicjował korespondencję z państwowym wydawnictwem Balai Pustaka. W swojej pierwszej powieści Salah Asuhan (Niewłaściwe wychowanie), opublikowanej w 1928 roku, Muis przedstawił problem dyskryminacji rasowej i społecznej w tragicznej historii Hanafi i Corrie. Zorientowany na Zachód Hanafi i zadziorna, liberalna Corrie reprezentują konflikt, przed którym stanęła przed niepodległą Indonezja, decydując się albo trzymać się tradycyjnych wartości, albo przyjąć zachodnią koncepcję nowoczesności. Powieść została opisana jako jedno z najsłynniejszych jego dzieł, a także jedno z najpopularniejszych dzieł współczesnej fikcji indonezyjskiej. Powieść była jednym z kilku indonezyjskich klasyków, które zostały włączone do indonezyjskiej serii dziedzictwa kulturowego opublikowanej przez Balai Pustakę w 2009 r. W 2010 r. w ramach serii Nowoczesna Indonezja ukazało się również angielskie tłumaczenie (Never the Twain). Muis opublikował także trzy inne ważne powieści, wśród nich Pertemuan Jodoh (Przeznaczeni partnerzy małżeński), opublikowaną w 1932 roku, oraz cztery powieści w przekładzie indonezyjskim. |
|||
Ostatnią część swojego życia spędził w [[Bandung]] i był zaangażowany w tworzenie Bandung Institute of Technology. Po odzyskaniu niepodległości założył Persatuan Perjuangan Priangan, którego celem był rozwój Jawy Zachodniej i Sundańczyków. |
|||
Muis zmarł w Bandung w 1959 roku i jest dziś postrzegany jako ważny bojownik o wolność w historii Indonezji. W wielu miastach ma ulicę lub "Jalan" (drogę) nazwaną jego imieniem. W 1959 roku, w uznaniu jego oddania sprawie nacjonalistycznej, został nazwany przez prezydenta Sukarno bohaterem narodowym. |
|||
== Twórczość (wybór) == |
== Twórczość (wybór) == |
||
| Linia 37: | Linia 30: | ||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy| |
|||
<references responsive> |
|||
<ref name="Badan Bahasa">{{cytuj |url = http://badanbahasa.kemdikbud.go.id/lamanbahasa/node/754 |tytuł = Abdul Muis |opublikowany = Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa |archiwum = https://web.archive.org/web/20210212212501/http://badanbahasa.kemdikbud.go.id/lamanbahasa/node/754 |zarchiwizowano = 2021-02-12 |język = id |data dostępu = 2021-02-12}}</ref> |
<ref name="Badan Bahasa">{{cytuj stronę |url = http://badanbahasa.kemdikbud.go.id/lamanbahasa/node/754 |tytuł = Abdul Muis |opublikowany = Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa |archiwum = https://web.archive.org/web/20210212212501/http://badanbahasa.kemdikbud.go.id/lamanbahasa/node/754 |zarchiwizowano = 2021-02-12 |język = id |data dostępu = 2021-02-12 }}</ref> |
||
<ref name="Ensiklopedia">{{cytuj |url = http://ensiklopedia.kemdikbud.go.id/sastra/artikel/Abdoel_Moeis |tytuł = Abdoel Moeis |praca = Ensiklopedia Sastra Indonesia |opublikowany= Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan Republik |język = id |archiwum = https://archive.is/2021.02.12-212515/http://ensiklopedia.kemdikbud.go.id/sastra/artikel/Abdoel_Moeis |zarchiwizowano = 2021-02-12 |data dostępu = 2021-02-12}}</ref> |
<ref name="Ensiklopedia">{{cytuj stronę |url = http://ensiklopedia.kemdikbud.go.id/sastra/artikel/Abdoel_Moeis |tytuł = Abdoel Moeis |praca = Ensiklopedia Sastra Indonesia |opublikowany= Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan Republik |język = id |archiwum = https://archive.is/2021.02.12-212515/http://ensiklopedia.kemdikbud.go.id/sastra/artikel/Abdoel_Moeis |zarchiwizowano = 2021-02-12 |data dostępu = 2021-02-12}}</ref> |
||
}} |
|||
</references> |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
Wersja z 11:00, 1 paź 2023
 Znaczek pocztowy (1961) | |
| Data i miejsce urodzenia |
3 czerwca 1883 / 3 lipca 1886 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 czerwca 1959 |
| Zawód, zajęcie |
pisarz |
| Narodowość |
indonezyjska |
Abdul Muis[1] (także Abdoel Moeis[2]; ur. 3 czerwca 1883 / 3 lipca 1886 w Bukittinggi, zm. 17 czerwca 1959 w Bandungu[1][2]) – indonezyjski pisarz.
Pośmiertnie, w 1959 r., został uhonorowany tytułem Bohatera Narodowego Indonezji[2].
Życiorys
Twórczość (wybór)
- Salah Asuhan, Jakarta: Balai Pustaka, 1928
- Pertemuan Jodoh, Jakarta: Balai Pustaka, 1932
- Surapati, Jakarta: Balai Pustaka, 1950
- Hendak Berbakti, Jakarta, 1951
- Robert Anak Surapati, Jakarta: Balai Pustaka, 1953
Przypisy
- ↑ a b Abdul Muis. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa. [dostęp 2021-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-12)]. (indonez.).
- ↑ a b c Abdoel Moeis. [w:] Ensiklopedia Sastra Indonesia [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan Republik. [dostęp 2021-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-12)]. (indonez.).