Banowie Chorwacji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Banowie Chorwacji[edytuj | edytuj kod]

Panowanie węgierskie (1102-1526)[edytuj | edytuj kod]

W 1102, Koloman Uczony zakończył podbój Chorwacji i Dalmacji. Od tej pory władzę w kraju sprawował w imieniu władcy węgierskiego Ban (wicekról).

Imię Lata panowania Uwagi
Ugra 1102 - ok. 1105
Sergije ok. 1105
Ugrin 1107
Klaudije 1116 - 1117
Aleksije lub Dominik ok. 1130 - ok. 1141
Bjeloš lub Beloš 1142 - 1158 Książę serbski
Arpa 1158
Bjeloš lub Beloš 1163 Książę serbski
Ampudin 1164 - 1180
Mavro lub Dionizije ok. 1180 - 1183
Suban 1183 - 1185
Kálán 1190 - 1193
Dominik 1193 - 1195
Andrija 1198 - 1199
Nikola + Branko lub Benedikt 1199 - 1200
Martin Hontpázmán 1202 - 1203
Hipolit 1204
Merkurije 1205 - 1206
Stjepan Mihaljevic 1206 - 1208
Banko 1208 - 1209
Bertold Andechs VII Meranski 1209 - 1211
Mihajlo 1211 - 1213
Ðula Šikloški 1213
Ohuz lub Okic 1214 - 1215
Ivan 1215 - 1216
Poža 1216 - 1217
Bank 1217 - 1218
Ðula Šikloški 1218 - 1219
Ohuz lub Okic 1219 - 1220
Šalamon ok. 1222 - ok. 1225
Mihajlo lub Aladar 1225
trzydziestu dwóch banów 1225-1476 Tylko w Dalmacji i środkowej Chorwacji
pięćdziesieciu dwóch banów 1225-1476 Tylko w Slawonii
Matej Cak 1272 - 1273 Panował w Dalmacji i Chorwacji
Pavao Šubić Bribirski 1273 - 1312 Panował w Dalmacji i Chorwacji
Nikola Omedejev 1272 - 1273 Panował w Dalmacji i Chorwacji
Nikola Bánffy lub Lendava 1345 - 1346
Nikola Széchy 1346 - 1349
Pavao Ugal 1350
Stjepan Lacković 1351 - 1352
Nikola Banffy lub Lendava 1353 - 1356 drugi raz
Ivan z Paližna 1386 - 1391
Stjepan Tvrtko I 139010 marca 1391 Ogłosił się królem Chorwacji
Ivan Frankopan z Krk 1391 - 1393
Nikola Gorjanski 1397 - 1402
Ladislav Grdevacki 1402 - 1404
Pavao Bessenyö 1404
Pavao Pecz 1404 - 1406
Ladislav Grdevacki 1402 - 1404
Hermann I z Celje 1406 - 1408
Hermann I z Celje 1423 - 1435 Tylko w Slawonii
Nikola Frankopan (zmarł 1432)
Matko Talovac 1435 - 1445 Ban Slawonii
Friedrick II z Celje i Ulrich II z Celje 1445 - 1454 Tylko w Chorwacji i Dalmacji
János Hunyady 1446 - 1450 Uzurpator w Chorwacji i Dalmacji
László Hunyadi 1454 - 1455 Tylko w Chorwacji i Dalmacji
Nikola Frankopan 1456 - 1458
Mirko Zapoljski 1464 - 1465
Iwan Thuz z Lak 1466 - 1467
Blaž Madar Podmanicki 1470 - 1472
Damjan Horvat 1472 - 1473
Andrija Banffy z Lendava 1476 - 1477
Ladislav z Egervár 1477 - 1481
Stjepan Frankopan (zmarł 1481)
Blaž Madar Podmanicki 1482
Matija Gereb 1483 - 1489
Ladislav z Egervár 1489 - 1493
Emerik Derencin 1493
Iwan Bot 1493
Ladislav Kaniški 1493 - 1495
Ivaniš Korvin 1495 - 1498
Ðuro Kaniški 1498 - 1499
Ivaniš Korvin 1499 - 1504
Franjo Balassa z Gyarmat 1505
Andrija Bot 1505 - 1507
Marko Mišljenovic 1506 - 1507
Ivan Ernust z Cakovec 1508 - 1509
Juraj Kaniški 1508 - 1509
Andrija Bot 1510 - 1511
Mirko Perényi 1512 - 1513
Petar Berislavic 1513 - 1520
Ivan Karlovic (Joannes Torquatus) z Krbava 1521 - 1524
Iwan Tahy 1525
Franjo Bacan (Batthyany) 1525 - 1527

Pierwsze wieki panowania habsburskiego (1526-1848)[edytuj | edytuj kod]

Imię Lata panowania Uwagi
Christopher Frankopan (Frangepan) 1527
Ivan Karlović (Joannes Torquatus) z Krbava 1527 - 1531
Simeon Erdödy wraz z... 1530 - 1534
Louis Pekry z Petrovina 1532 - 1537
Thomas Nádasdy 1537 - 1542
Petar Keglević z Buzin 1537 - 1542 uzurpator
Nikola Šubić Zrinski 1542 - 1556
Petar Erdödy z Monyorokerek 1557 - 1567
Lucas Zekel z Ormosd 1567
Georgius Drašković wraz z... 1567 - 1575
Francis Frankopan (Frangepan) z Slunj 1567 - 1573
Gašpar Alapić (Alapy) z Veliki Kalnik (Nagy-Kemle) 1574 - 1575
Krsto Ungnad z Sonneg 1576 - 1583
Toma Erdödy z Monyorokerek (Eberau) 1583 - 1595
Gašpar Stankovački 1595 - 1596
Iwan Drašković z Trakoscan 1596 - 1606
Micheal Raditsch 1600 - 1608
Toma Erdödy 1608 - 1615
Benedikt Thuroczy 1615 - 1616
wakat 1616 - 1617
Nikola Frankopan z Trsat (Tersacz) 1617 - 1622
Juraj Zrinski (Zrinyi) 1622 - 1626
Žigmund Erdödy 1627 - 1639
Iwan Drašković 1639 - 1646
Nikola Zrinski 1647 - 1664
Petar Zrinski 1665 - 1670
Nikola Erdödy 1671 - 1693
Adam Baćan (Batthyány) 26 sierpnia 1693 - 7 września 1703
Iwan Pállfy 24 stycznia 1704 - 17 lutego 1732
Iwan Drašković III 17 lutego 1732 - 4 stycznia 1733
Josip Eszterházy z Galanta 13 sierpnia 1733 - 25 czerwca 1741
György Branyng 1741 - 1742
Karlo Baćan (Batthyány) 16 marca 1743 - 6 lipca 1756
Franjo Leopold Nádasdy 1756 - 1783
Fauszty Francis 1757 - ? uzurpator
Franjo Eszterházy 1783 - 1785
Franjo Szechenyi 1783 - 1785 uzurpator
Franjo Balassa z Gyarmat 1785 - 1790
Iwan Erdödy 1790 - 30 marca 1806
Ignjat Đulaj (Gyulay) z Maros-Nemethy 1806 - 1831
Franjo Vlašić 10 lutego 1832 - 16 maja 1840
Juraj Haulik z Varalaj/Varalya 1840 - 16 czerwca 1842
Franjo Haller z Hallerkeö/Hallerstein 16 czerwca 1842 - 1845
Juraj Haulik z Varalaj/Varalya 1845 - 23 marca 1848 tymczasowo

Autonomiczna Chorwacja (1849-1867)[edytuj | edytuj kod]

Podczas Wiosny Ludów w 1848 ogłosiła niezależność od Węgier, ale pozostała pod zwierzchnictwem monarchii habsburskiej. Autonomię zniesiono w 1867.

Imię Lata panowania Uwagi
Josip Jelačić z Bužim 23 marca 1848 - 19 maja 1859
Ivan Coronini-Kronberg 28 lipca 1859 - 19 czerwca 1860
Josip Šokčević 19 czerwca 1860 - 27 czerwca 1867

Ponownie pod panowaniem węgierskim (1867-1871)[edytuj | edytuj kod]

Imię i nazwisko Okres urzędowania Uwagi
Levin Rauch 27 czerwca 1867 - 26 stycznia 1871 (tymczasowo do 8 grudnia 1868)

Banat w Królestwie Węgier (1871-1918)[edytuj | edytuj kod]

W 1868 utworzono autonomiczny banat Chorwacji-Slawonii w ramach Królestwa Węgier

Imię i nazwisko Okres urzędowania Uwagi
Koloman Bedeković Komorski 26 stycznia 1871 - 12 lutego, 1872
Antun Vakanović 17 lutego 1872 - 20 września 1873 tymczasowo
Ivan Mažuranić 20 września 1873 - 21 lutego 1880
Ladislav Pejačević 21 lutego 1880 - 4 września 1883
Hermann Ramberg 4 września 1883 - 1 grudnia 1883 tymczasowo
Károly Khuen-Héderváry 4 grudnia 1883 - 27 czerwca 1903
Teodor Pejačević 1 lipca 1903 - 26 czerwca 1907
Aleksandar Rakodczay 26 czerwca 1907 - 8 stycznia 1908
Pavao Rauch 8 stycznia 1908 - 5 lutego 1910
Nikola Tomašić 5 lutego 1910 - 19 stycznia 1912
Slavko Cuvaj 19 stycznia 1912 - 21 lipca 1913 (tymczasowo do 5 kwietnia 1912)
Ivan Skerlecz 21 lipca 1913 - 29 czerwca 1917 (tymczasowo do 27 listopada 1913)
Antun Mihalović 29 czerwca 1917 - 20 stycznia 1919

Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców (1918-1929)[edytuj | edytuj kod]

Chorwacja jako część Królestwa SHS posiadała ograniczoną autonomię [potrzebny przypis] pod rządami dynastii Karadziordziewiczów.

Imię i nazwisko Okres urzędowania Uwagi
Ivan Paleček 20 stycznia 1919 - 24 listopada 1919
Tomislav Tomljenović 24 listopada 1919 - 22 lutego 1920
Matko Laginja 22 lutego 1920 - 11 grudnia 1920
Teodor Bošnjak 23 grudnia 1920 - 2 marca 1921 tymczasowo
Tomislav Tomljenović 2 marca 1921 - 3 lipca 1921

Królestwo Jugosławii (1929-1939)[edytuj | edytuj kod]

W 1929 Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców przemianowano na Królestwo Jugosławii; wraz ze zmianą nazwy państwa dokonano także zmiany jego podziału administracyjnego; dwie spośród nowo powstałych banowin: banowina Sawy i banowina nadmorska (oraz fragmenty kilku innych) obejmowały ziemie chorwackie

Banowie banowiny Sawy
Banowie banowiny nadmorskiej
Imię i nazwisko Okres urzędowania Imię i nazwisko Okres urzędowania
Josip Šilović 3 października 1929 - 1930 Ivo Tartaglia 1929 - 1932
Ivo N. Perović 1931 - 1935 Josip Jablanović 1932 - 1935
Marko Kostrenčić 1935 - 1936 Mirko Buić 1935 - 1939
Viktor Ružić 1936 - 24 sierpnia 1938
Stanoje Mihaldžić 24 sierpnia 1938 - 26 sierpnia 1939

Banowina Chorwacji (1939-1941)[edytuj | edytuj kod]

W 1939 banowina Sawy i banowina nadmorska zostały połączone w autonomiczną Banowinę Chorwacji, do której przyłączono także niewielkie obszary, dotychczas wchodzące w skład innych banowin.

Imię i nazwisko okres urzędowania Uwagi
Ivan Šubašić 1939 - 1941

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]