Arcybiskupi Genui
Arcybiskupi Genui – biskupi rzymskokatolickiej archidiecezji w metropolii kościelnej z siedzibą w Genui.
Genua była siedzibą biskupa co najmniej od czwartego wieku (być może nawet wcześniej), jako sufragania Mediolanu[1]. Do rangi archidiecezji wyniósł ją papież Innocenty II 20 marca 1133. Jej sufraganiami są obecnie diecezje Albenga-Imperia, Chiavari, La Spezia-Sarzana-Brugnato, Savona-Noli, Tortona i Ventimiglia-San Remo. Arcybiskupi tej archidiecezji są zwyczajowo powoływani do Kolegium Kardynalskiego. Obecnym arcybiskupem jest Marco Tasca. Byłymi arcybiskupami Genui są też emerytowani kardynałowie Angelo Bagnasco i Tarcisio Bertone. Wśród znaczących arcybiskupów w przeszłości można wymienić pierwszego arcybiskupa Syrusa, kronikarza i hagiografa Jakuba z Voragine, kardynała Paolo Fregoso (kilkakrotnego dożę Republiki Genui), oraz kardynała Giuseppe Siri, który był jednym z najpoważniejszych kandydatów na papieża na obydwu konklawe w 1978 roku.
Lista ordynariuszy[edytuj | edytuj kod]
"Protobiskupi" (przed 381)[edytuj | edytuj kod]
Istnienie czterech poniższych biskupów jest poświadczone jedynie przez tradycję i czasu ich posługi nie da się określić[2].
- św. Walentyn
- św. Feliks
- św. Syrus
- św. Romulus
Biskupi Genui (381 do 1133)[edytuj | edytuj kod]
- Diogenes (381)[3]
- Paschazjusz (451)
- Asteriusz (634)
- Jan (680)
- Sabatinus (876–878)
- Teodulf (946–981)[4]
- Jan (983/84–1019)
- Landulf (1019–1034/36)
- Konrad (1036–1052)
- Obert (1052–1078)
- Konrad Manganelli, obediencja wibertyńska (1080–1087)
- Cyriak, obediencja gregoriańska (1089)
- Ogier (ok. 1095)
- Airald (1097–1116)
- Otto (1117–1120)
- Zygfryd (1123–1129)[5]
- Syrus (1130, od 1133 pierwszy arcybiskup)[5]
Arcybiskupi Genui (od 1133)[edytuj | edytuj kod]
- Syrus (1133–1163)
- Ugone (1163–1188)
- Bonifazio (1188–1203)[6]
- Ottone (1203–1239)[7]
- Giovanni de Cogorno (1239–1253)
- Gualtiero da Vezzano (1253–1274)
- Bernardo de Arimondi (1276–1286)
- Opizzo Fieschi, administrator
(1288–1292)
- Opizzo Fieschi, administrator
- bł. Jakub de Voragine (1292–1298)
- Porchetto Spinola (1299–1321)
- Bartolomeo de Reggio (1321–1335)
- Dino di Radicofani (1337–1342)
- Giacomo da Santa Vittoria (1342–1349)
- Bertrando Bessaduri (1349–1358)
- Guido Scetten (1358–1368)
- Andrea della Torre (1368–1377)
- Lanfranco Sacco (1377–1381)
- Giacomo Fieschi (1382–1400)
- Pileo de' Marini (1400–1429)
- Pietro de' Giorgi (1429–1436)
- Giorgio Fieschi (1436–1439)[8]
- Giacomo Imperiale (1439–1452)
- Paolo Fregoso (1453–1495)
- Jorge da Costa,
komendatariusz (1495–1496) - Paolo Fregoso (po raz drugi), komendatariusz (1496–1498)
- Giovanni Maria Sforza (1498–1520?)[9]
- Innocenzo Cibo (1520–1550)[10]
- Girolamo de Sauli (1550–1559)
- Agostino Salvago (1559–1567)
- Cipriano Pallavicino (1567–1586)
- Antonio Maria Sauli,
koadiutor (1585–1586),
arcybiskup (1586–1591) - Alessandro Centurione (1591–1596)
- Matteo Rivarola (1596–1600)[11]
- Orazio Spínola (1600–1616)
- Domenico Marini (1616–1635)
- Stefano Durazzo (1635–1664)
- Giovanni Battista Spínola (1664–1681)[12]
- Giulio Vincenzo Gentile (1681–1694)
- Giovanni Battista Spínola (1694–1705)
- Lorenzo Fieschi (1705–1726)
- Nicolò Maria de' Franchi (1726–1746)
- Giuseppe Maria Saporiti,
koadiutor (1743–1746),
arcybiskup (1746–1767)[13] - Giovanni Lercari (1767–1802)
- Giuseppe Spina (1802–1816)
- Luigi Lambruschini CRSP (1819–1830)
- Placido Maria Tadini OCD (1831–1847)
- Andreas Charvaz (1852-1869)
- Salvatore Magnasco (1871–1892)
- bł. Tomasz Reggio (1892–1901)
- Edoardo Pulciano (1901–1911)
- Andrea Caron (1912-1915)
- Ludovico Gavotti (1915-1918)
- Tommaso Boggiani OP (1919–1921)
- Carlo Minoretti (1925–1938)
- Pietro Boetto SJ (1938–1946)
- Giuseppe Siri (1946–1987)
- Giovanni Canestri (1987–1995)
- Dionigi Tettamanzi (1995–2002)
- Tarcisio Bertone SDB (2002–2006)
- Angelo Bagnasco (2006–2020)
- Marco Tasca OFMConv – od 2020
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pierwszym w pełni udokumentowanym biskupem Genui jest Diogenes, poświadczony jako uczestnik synodu w Akwilei w 381, zob. Kehr, s. 262.
- ↑ Kehr, s. 262. Wymieniany często także św. Salomon był w rzeczywistości biskupem Genewy (Kehr, s. 262).
- ↑ Lista od 381 do 878 na podstawie: Kehr, s. 262 i 265
- ↑ Lista od 946 do 1123 na podstawie: Schwartz, s. 146-148
- ↑ a b Cafari Annales, Monumenta Germaniae Historica, Scriptores XVIII, s. 39. W latach 1120-23 diecezja wakowała
- ↑ Zob. Kehr, s. 276 nr 47; Hierarchia Catholica, vol. I, s. 281.
- ↑ Lista od 1203 do 1429 na podstawie Hierarchia Catholica, vol. I, s. 281-282.
- ↑ Lista od 1436 do 1498 na podstawie Hierarchia Catholica, vol. II, s. 167.
- ↑ zob. Sfòrza, Giovanni Maria
- ↑ Lista od 1520 do 1596 na podstawie Hierarchia Catholica, vol. III, s. 215.
- ↑ Lista od 1596 do 1664 na podstawie Hierarchia Catholica, vol. IV, s. 207.
- ↑ Lista od 1664 do 1746 na podstawie Hierarchia Catholica, vol. V, s. 225-226.
- ↑ Lista od 1746 do 1802 na podstawie Hierarchia Catholica, vol. VI, s. 241.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paul Fridolin Kehr, Italia Pontificia. Volumen VI Pars II: Pedemontium, Liguria Marittima, Berlin 1914
- Gerhard Schwartz: Die Besetzung der Bistümern Reichsitaliens unter den sächsischen und salischen Kaisern mit den listen der Bischöfe 951-1122, Verlag von B. G. Teubner in Leipzig und Berlin 1913
- K. Eubel, P. Gauchat, R. Ritzler, Hierarchia Catholica, vol. I-VI, Padwa-Ratyzbona 1913-1960