Blok namiestnikowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Blok namiestnikowski – mianem tym określano w latach 1911-1913 sojusz polskich partii wspierających przeprowadzenie reformy wyborczej w Galicji pod patronatem namiestnika Michała Bobrzyńskiego.

Powstał w 1911 z inicjatywy namiestnika Galicji Michała Bobrzyńskiego i skupił polskie stronnictwa wspierające plany reformy wyborczej i związaną z nimi politykę ustępstw dla strony ukraińskiej[1]. Opowiadał się w obliczu nadchodzącej wojny za porozumieniem polsko-ukraińskim o charakterze antyrosyjskim. Jego trzon miały tworzyć te ugrupowania polskie i ukraińskie, które dążyły do utworzenia w ramach monarchii habsburskiej autonomicznych struktur państwowych. Walka o reformę wyborczą do sejmu i o prawa Ukraińców, a także założenie ukraińskiego uniwersytetu we Lwowie miała na celu przygotowanie opowiedzenia się Polaków i Ukraińców za Rosją lub przeciw niej. Do Bloku weszły Stronnictwo Prawicy Narodowej (konserwatyści krakowscy), Polskie Stronnictwo Demokratyczne i Polskie Stronnictwo Ludowe[1]. Blok mógł liczyć na życzliwą neutralność socjalistów[2]. Polityce tej przeciwstawiał się prawicowy Antyblok który w 1912 doprowadził do przesilenia politycznego w Galicji i ustąpienia ze stanowiska Namiestnika Michała Bobrzyńskiego[3]. Ostatecznie wiosną 1913 r. "Blok" uległ rozbiciu wobec rozbicia PSL i powstania dwóch odrębnych partii ludowych[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Jerzy Holzer, Jan Molenda, Polska w pierwszej wojnie światowej, Warszawa 1967, s. 345
  2. Maciej Janowski, Inteligencja wobec wyzwań nowoczesności. Dylematy ideowe polskiej demokracji liberalnej w Galicji w latach 1889-1914, Warszawa 1996, s. 217
  3. Adam Wątor, Galicyjska Rada Narodowa w latach 1907-1914, Z dziejów instytucji obywatelskiej, Szczecin 2000, s. 201-202

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]