Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie
Obiekt zabytkowy nr rej. 414/87 z 25 lutego 1987[1]
Ilustracja
Kaplica- grobowiec rodziny Steinhagenów z 1939 roku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Częstochowa

Adres

Świętego Rocha 79, 42-200 Częstochowa

Wyznanie

ewangelicko-augsburskie

Stan cmentarza

czynny

Data otwarcia

8 lipca 1860

Zarządca

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Częstochowie

Położenie na mapie Częstochowy
Mapa konturowa Częstochowy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie”
Ziemia50°49′09,9″N 19°05′09,2″E/50,819417 19,085889

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie − jedyny w Częstochowie cmentarz dla zmarłych wyznania ewangelicko-augsburskiego, założony w 1858 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz powstał w 1858 roku, gdy z inicjatywy ks. Ludwika Müllera władze miejskie wydzieliły teren o powierzchni ok. 3 100 , graniczący z katolickim cmentarzem św. Rocha. Cmentarz uroczyście otwarto 8 lipca 1860 roku. Aż do czasu uruchomienia własnego cmentarza pogrzeby odbywały się na odległych cmentarzach ewangelickich lub częstochowskich nekropoliach katolickich. W 1898 roku władze miasta zajęły część jego terenu na potrzeby cmentarza prawosławnego, tłumacząc to udostępnieniem ewangelikom większego niż w dokumentach obszaru.

W 1914 roku wybuchła I wojna światowa, a cmentarz zapełnił się szybko grobami żołnierzy niemieckich i austro-węgierskich. W sumie pochowano 107 wojskowych już w czasie pierwszego roku wojny, wykorzystując jednocześnie całą przestrzeń, którą przed wojną szacowano jako wystarczającą na 10 lat. Przez cały okres wojny ewangelicy usiłowali uzyskać zgodę na poszerzenie swojego cmentarza, dopiero w 1919 roku władze miejskie wyraziły zgodę i przekazały na ten cel ok. 1 900 m² z likwidowanego cmentarza prawosławnego. Decyzja spotkała się z gwałtownym protestem częstochowskiego kościoła katolickiego, który usiłował ją na wszelkie sposoby zablokować, by przejąć całość terenu cmentarza prawosławnego. Ostatecznie rok później, po interwencji w Ministerstwie Wyznań i Oświecenia Publicznego i u katolickiego biskupa kujawsko-kaliskiego, ewangelicy uzyskali wnioskowany grunt.

W latach 1937–1939 zbudowano na cmentarzu kaplicę grobową rodziny Steinhagenów. Po wybuchu II wojny światowej ponownie chowano na cmentarzu ewangelickim żołnierzy niemieckich, a po wyczerpaniu wolnego miejsca pochówki przeniesiono na cmentarz Kule. W okresie okupacji cmentarz ewangelicki służył także jako miejsce ulokowania jednej z konspiracyjnych skrytek z dokumentami i pieniędzmi. W końcu lat 60. wyremontowano uszkodzoną w czasie wojny kaplicę cmentarną.

W 1987 roku Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Częstochowie wpisał cmentarz do rejestru zabytków.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 42 [dostęp 2018-10-09].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Juliusz Sętowski: Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie. Przewodnik biograficzny. Częstochowa: Muzeum Częstochowskie, 2006, s. 65-75. ISBN 978-83-601285-5-8.