Cmentarz parafialny w Lądku-Zdroju
 Cmentarz parafialny w Lądku-Zdroju, w głębi kaplica cmentarna | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Śnieżna 12 |
| Typ cmentarza | |
| Wyznanie |
rzymskokatolickie |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Data otwarcia |
2 połowa XIX w. |
| Zarządca |
Parafia Narodzenia NMP |
Położenie na mapie Lądku-Zdroju  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Położenie na mapie gminy Lądek-Zdrój  | |
 50°20′31,59″N 16°52′16,06″E/50,342108 16,871128
| |
Cmentarz parafialny w Lądku-Zdroju (niem. : Neuer Katholischer Friedhof in Bad Landeck) – jeden z dwóch i największy cmentarz w Lądku-Zdroju, położony przy ulicy Śnieżnej 12.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz położony jest w zachodniej części miasta, 300 m na południe od rynku, w pobliżu głównej drogi wiodącej w kierunku Stronia Śląskiego. Na północy i zachodzie graniczy on z ogródkami działkowymi, zaś na południu z nieużytkami rolnymi. Od strony wschodniej jego zabudowania przylegają do ulicy Śnieżnej[1]. Zarządcą cmentarza od samego początku jest miejscowa, katolicka parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz został założony w 2. połowie XIX wieku przez miejscową parafię katolicką, ze względu na brak miejsc do pochówku na starym cmentarzu, mieszczącym się nieopodal. Grzebano na nim zmarłych niemieckich mieszkańców Lądka-Zdroju wyznania katolickiego[3].
Po zakończeniu II wojny światowej cmentarz został przejęty przez Polaków po włączeniu ziemi kłodzkiej w granice państwa polskiego. Pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku obszar nekropolii powiększono poprzez przyłączenie do niej terenów dawnego cmentarza ewangelickiego, który znajdował się w rękach katolików po 1945 roku. Przy tej okazji zburzono większość muru oddzielającego oba cmentarze[4]. Ostatnie poszerzenie terenu nekropolii w kierunku południowym miało miejsce na przełomie 2010 i 2011 roku[5].
Układ cmentarza[edytuj | edytuj kod]
Założenie cmentarne obejmuje obszar kilku hektarów z działami o prostokątnym lub kwadratowym kształcie z licznym drzewostanem. Swoim kształtem cały teren nekropolii przypomina wydłużony prostokąt, przez którego środek na osi północ-południe przechodzi główna aleja, od której odchodzą w kierunkach zachód, wschód boczne alejki. Cmentarz zasadniczo składa się z trzech części: najstarszej – katolickiej z końca XIX wieku, nowszej – ewangelickiej z początku XX wieku oraz najmłodszej z początku XXI wieku[6].
Główne obiekty[edytuj | edytuj kod]
Do ważniejszych obiektów znajdujących się na lądeckim cmentarzu parafialnym należy zaliczyć[7]:
- główną bramę wejściową – noszącą w sobie elementy eklektyczne,
- kamienny krzyż pasyjny – wykonany w 1877 roku przez miejscowego rzeźbiarza Augusta Kleina,
- kaplicę cmentarną – ufundowaną w 1908 roku przez Adolfa Kessela na potrzeby pogrzebów zmarłych mieszkańców lokalnej wspólnoty protestanckiej.
Ważniejsze osobistości spoczywające na cmentarzu[edytuj | edytuj kod]
Na cmentarzu parafialnym znajdują się groby znanych osób, w tym m.in.:
- Aleksandra Ostrowicza (1839 – 1903), uznanego za pioniera turystyki na ziemi kłodzkiej[8],
- Adolfa Kessela (1824-1902), generalnego dyrektora Towarzystwa Akcyjnego Budowy Lokomotyw[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Plan Lądka-Zdroju, dostępny na stronie gminy [on-line] [dostęp: 5.01.2011]
- ↑ Informacja uzyskana w siedzibie dekanatu lądeckiego diecezji świdnickiej.
- ↑ Nowy cmentarz katolicki w Lądku-Zdroju (w:) "Stare nagrobki na ziemi kłodzkiej" [on-line] [dostęp: 5.01.2012]
- ↑ Cmentarze w Lądku-Zdroju, artykuł na stronie parafii Lądek-Zdrój. parafialadek.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-18)]. [on-line] [dostęp: 5.01.2012]
- ↑ Cmentarz parafialny (nowy) w Lądku-Zdroju, (w:) "Dolny Śląsk na dawnej i nowej fotografii" [on-line] [dostęp: 5.01.2012]
- ↑ Plan sytuacyjny lądeckiego cmentarza katolickiego
- ↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, t. 16, Warszawa 1993, s. 172-173.
- ↑ L. Reguła, Aleksander Ostrowicz (1839-1903), (w:) "Klub Sudecki w Poznaniu". ksp.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-25)]. [on-line] [dostęp: 5.01.2012]
- ↑ Biografia na stronie "Vratislvia Amici" [on-line] [dostęp: 5.01.2011]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wojciech Ciężkowski Lądek Zdrój, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 1998, ISBN 83-7125-044-4.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. Marka Staffy, t.16, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa 1993, ISBN 83-7005-095-6.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia z cmentarza na stronie "Dolny Śląsk na dawnej i nowej fotografii"
- Opis cmentarza na stronie parafii katolickiej w Lądku-Zdroju. parafialadek.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-18)].
- Informacje o cmentarzu na stronie Przedwojenne groby na ziemi kłodzkiej