Kubeczka koroniasta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Cyathicula coronata)
Kubeczka koroniasta
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

tocznikowate

Rodzaj

kubeczka

Gatunek

kubeczka koroniasta

Nazwa systematyczna
Cyathicula coronata (Bull.) Rehm
Rabenh. Krypt.-Fl., Edn 2 (Leipzig) 1.3(lief. 39): 740 (1893) [1896]

Kubeczka koroniasta (Cyathicula coronata (Bull.) Rehm) – gatunek grzybów należący do rodziny tocznikowatych (Helotiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Helotiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1789 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Peziza coronata. Obecną nazwę nadał mu Heinrich Rehm w 1893 r.[1]

Ma 20 synonimów. Niektóre z nich:

  • Crocicreas coronatum (Bull.) S.E. Carp. 1980
  • Cyathicula coronata var. nuda Velen. 1939[2].

Polską nazwę zarekomendowała Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym w 2024 r.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocniki typu apotecjum (miseczka) o średnicy do 2 mm. Hymenium żółtawe do pomarańczowego. Brzeg podobny do korony z powodu drobnych ząbków. Trzon o wysokości 1–3 mm. Zarodniki (14)17–21(23) × 4–5 μm, wrzecionowate, brodawkowate, z gutulami[4].

Podobna jest Cyathicula pallida. Ma mniejsze zarodniki cylindryczne i mniejsze (13–18 × 3–3,8 μm)[4]

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Stanowiska Cyathicula coronata podano w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Nowej Zelandii. Najwięcej stanowisk podano w Europie. Występuje tu na całym obszarze, od Morza Śródziemnego po północne krańce Półwyspu Skandynawskiego i Islandię, brak go tylko na Bałkanach[5]. W Polsce M. A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła kilkanaście stanowisk (dla synonimu Crocicreas coronatum)[6]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Występuje na łodygach roślin zielnych[6]. Często występuje na pokrzywach. Jest to bardzo drobny gatunek i przez to przeoczany, ale nie jest rzadki, zwłaszcza jesienią[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-22] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-22] (ang.).
  3. Rekomendacja nr 3/2024 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2024-04-06].
  4. a b c Występowanie Cyathicula coronata na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-01-19].
  5. Występowanie Cyathicula coronata na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-01-19].
  6. a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  7. Aktualne stanowiska Cyathicula coronata w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-22].