Czarnów (Kielce)
50°52′36″N 20°36′33″E/50,876764 20,609235| część miasta Kielc | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miasto | |
| W granicach Kielc |
1 stycznia 1966[1]. |
| SIMC |
0946042 |
Położenie na mapie Kielc  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
| 50°52′36″N 20°36′33″E/50,876764 20,609235
| |
Czarnów – część[2][3] Kielc, położona w zachodniej części miasta, składająca się z osiedla Czarnów (oficjalna nazwa Czarnów-Osiedle[2]) i dawnej miejscowości Czarnów (oficjalna nazwa Czarnów Rządowy[2]).
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czarnów, po jej zniesieniu w gromadzie Niewachlów. W 1966 r. wyłączono wieś z gromady Niewachlów włączając ją do miasta Kielce.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa Czarnów występuje w dokumentach po raz pierwszy w XIV wieku. Z treści pierwszego zachowanego dokumentu wynika, że miejscowość (zapisana pod nazwą Tharnow, czyli Tarnów) istniała przed 1355 rokiem[4].
Zabudowa i obiekty[edytuj | edytuj kod]
Osiedle Czarnów sąsiaduje z os. Pod Dalnią, os. Ślichowice I, Herbami, Centrum, os. Jagiellońskim (postrzeganym często jako część Czarnowa) i Karczówką. Natomiast dawna miejscowość Czarnów (włączona do Kielc 1 stycznia 1966 roku[5], a wcześniej będąca odrębną miejscowością w dawnej gminie Niewachlów) obejmuje rejon ul. Malików i ul. Piekoszowskiej na odcinku na zachód od ulic Kazimierza Wielkiego i Gwarków.
Osiedle Czarnów ma charakter mieszkaniowo-usługowy, ale znajdują się tutaj również zakłady pracy. Istnieją przedszkola, szkoła podstawowa nr 18 im. Zbigniewa Kruszelnickiego „Wilka”, Zespół Szkół Zawodowych Nr 3 im. Stanisława Staszica, Zespół Szkół Mechanicznych im. gen. W. Sikorskiego i III Liceum Ogólnokształcące im. C.K. Norwida[6] oraz kościół pw. Miłosierdzia Bożego[7], będący diecezjalnym sanktuarium Miłosierdzia Bożego oraz siedzibą dekanatu Kielce-Zachód.
W północnej części Czarnowa, przy ul. Kolberga znajdują się urzędy: Inspektorat Miejski ZUS[8] oraz Powiatowy Urząd Pracy[9]. W rejonie ulic Chrobrego i Kolberga mieści się Park Czarnów o powierzchni 4,5 ha[10], a w pobliżu ogródki działkowe. W południowej części Czarnowa znajduje się zespół obiektów służby zdrowia, a w południowo-wschodniej – zakłady WSP Społem, założone w 1920 r.[11] W rejonie skrzyżowań ulicy Jagiellońskiej z Grunwaldzką oraz z Piekoszowską położone jest centrum handlowo-usługowe (sklepy, apteki, banki, stacja benzynowa, urząd pocztowy).
Na terenie dawnej miejscowości Czarnów, przy ulicy Piekoszowskiej, mieści się kościół pw. św. Hiacynty i Franciszka oraz boisko klubu sportowego Czarnovia[12].
Problemy społeczne[edytuj | edytuj kod]
Na Czarnowie skupione jest około 90% kieleckiego budownictwa socjalnego, co skutkuje stygmatyzacją tej części miasta. W wieżowcu socjalnym przy ulicy Młodej (potocznie nazywanym Mariottem[13]) osiedlano począwszy od 2003 m.in. eksmitowane osoby z innych osiedli w mieście, co wpłynęło na koncentrację problemów społecznych[14]. Planowane jest (2018) wyburzenie tego obiektu[15], który liczy 157 lokali. Mają tu miejsce liczne zachowania patologiczne: w połowie listopada 2017 dwie osoby zginęły tam w wyniku pożaru wywołanego wybuchem butli gazowej, dochodzi do bójek (m.in. dwóch mężczyzn zostało ranionych nożem na klatce schodowej)[13], a w 2018 mężczyzna wyrzucił dwa psy z dziewiątego piętra[16].
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Południowa część osiedla posiada dobrze rozwiniętą komunikację autobusową (23 linii), natomiast północna – słabiej rozwiniętą (4 linie).
Dojazd liniami autobusowymi MPK[17]:
- południowa część osiedla – 1, 2, 5, 8, 13, 18, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 31, 35, 46, 50, 51, 102, 107, 108, 114, N1, Z;
- północna część osiedla – 2, 13, 23, 26;
- dawna miejscowość Czarnów – 18, 25, 102, 112, 114.
Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]
W bezpośrednim sąsiedztwie os. Czarnów znajdują się stacje kolejowe Kielce i Kielce Herbskie. Ponadto istniał przystanek Kielce Czarnów, któremu w 2016 roku zmieniono nazwę na Kielce Ślichowice[18].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz.U. z 1965 r. nr 54, poz. 333
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju), integralne części miasta Kielce.
- ↑ Kielce nie posiadają jednolitego, usankcjonowanego ustawą podziału administracyjnego, stąd nazwanie Czarnowa osiedlem lub dzielnicą może prowadzić do błędu.
- ↑ Hadamik C., Pierwsze wieki Kielc. Kasztelania kielecka od przełomu XI i XII do połowy XIV stulecia, wyd. DŚT, Kielce, 2007, s. 138.
- ↑ Kielce, obraz miasta w dokumencie, teraźniejszość i przeszłość, s. 41. [dostęp 2007-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-13)].
- ↑ Miasto Kielce – edukacja.
- ↑ Diecezjalne Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Kielcach.
- ↑ Kieleckie Inwestycje. [dostęp 2009-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-10)].
- ↑ PUP Kielce. [dostęp 2022-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-25)].
- ↑ http://www.kielce.uw.gov.pl/_plik.php?id=1669.
- ↑ Jankowski A., Sadowski W., Kielce i okolice – przewodnik, wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1987, s. 83–84.
- ↑ Skarb – Czarnovia Kielce [online], 90minut.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ a b Onet, Słynny „kielecki Mariott” pustoszeje. Za trzy lata ma przejść do historii.
- ↑ Radio eM, Czy w Kielcach jest bezpiecznie?
- ↑ Kielce Nasze Miasto, Kielce. Jeziorany i słynny wieżowiec przy Młodej do wyburzenia.
- ↑ Gazeta Wyborcza, Bestialstwo w wieżowcu okrytym złą sławą. Mężczyzna wyrzucił dwa psy z dziewiątego piętra.
- ↑ ZTM Kielce.
- ↑ Nazwy stacji kolejowych w Kielcach wprowadzają w błąd. Będą zmiany [online], Echo Dnia Świętokrzyskie, 6 września 2016 [dostęp 2023-06-06] (pol.).
