Droga narolna (Warszawa)
Droga narolna – dawna droga poprowadzona wzdłuż ról (pól uprawnych)[1] należących do mieszczan Starej i Nowej Warszawy oraz książąt mazowieckich[2].
Opis[edytuj | edytuj kod]
W wyniku nadań dokonywanych w średniowieczu na terenie dzisiejszej Warszawy powstał układ wąskich pasów gruntów o długości przekraczającej często 2 km, ciągnących się z zachodu na wschód. Dostęp do nich umożliwiały tzw. drogi narolne, często zapewniające dojazd do dwóch sąsiadujących ze sobą ról[3].
Drogi narolne miały z reguły kierunek zgodny z układem pól, tj. prostopadły do Wisły[4][5]. Są to m.in. współczesne ulice: Świętojerska, Franciszkańska, Dzielna, Pawia, Inflancka, Muranowska, Miła, Niska i Stawki[6]. Jedynie we wsi Wielka Wola, w zachodniej części dzisiejszej dzielnicy Wola, drogi narolne biegły równolegle do Wisły i prostopadle do traktu wolskiego (obecnej ulicy Wolskiej)[2]. Są to m.in. Młynarska, Skierniewicka, Płocka, Elekcyjna i Józefa Bema[7].
W XVIII wieku część dróg narolnych, które znalazły się na terenie warszawskich jurydyk, zostało przekształconych w ulice[2]. Proces ich regulacji i zabudowy był kontynuowany w kolejnych latach. Na terenie Mokotowa stało się to ok. 1900[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 456. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ a b c Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 8.
- ↑ Kazimierz Konarski: Warszawa w pierwszym jej stołecznym okresie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970, s. 50.
- ↑ Andrzej Kersten: Warszawa kazimierzowska 1648–1668. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971, s. 34.
- ↑ Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 242. ISBN 83-06-00089-7.
- ↑ Daniela Kosacka: Północna Warszawa w XVIII wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 133.
- ↑ Karol Mórawski (red.): Leksykon wolski. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1997, s. 233. ISBN 83-7005-389-0.
- ↑ Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 8–9.