Furesø
55°48′N 12°25′E/55,800000 12,416667
| |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Wysokość lustra |
20 m n.p.m. |
| Wyspy |
0 |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
932 ha |
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Objętość |
127 mln m³ |
| Hydrologia | |
| Rzeki zasilające | |
| Rzeki wypływające |
Mølleåen |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie Danii  | |
| 55°48′N 12°25′E/55,800000 12,416667
| |
Furesø – jezioro w Danii, we wschodniej części wyspy Zelandii. Jest najgłębszym jeziorem w tym kraju[1][2] i siódmym największym pod względem powierzchni[3].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Jezioro leży we wschodniej części duńskiej wyspy Zelandia położonej w zachodniej części Morza Bałtyckiego. Administracyjnie przynależy do gmin Furesø, Rudersdal i Lyngby-Tårbæk w Regionie Stołecznym. Znajduje się około 15 km na północny–zachód od centrum Kopenhagi[1].
Morfometria[edytuj | edytuj kod]
Furesø ma powierzchnię 932 ha i jest siódmym pod względem powierzchni jeziorem w Danii i największym w dorzeczu rzeki Mølleåen, która przez nie przepływa. Lustro jeziora znajduje się 20 m n.p.m. Wschodnia część jeziora, nazywająca się Store Kalv, ma średnią głębokość 2,5 m, podczas gdy średnia głębokość reszty jeziora wynosi 16,5 m. W głębszej części dominują strome brzegi do 20 m wysokości i pofałdowane dno. Średnia głębokość całego zbiornika wynosi 13,5 m, maksymalna zaś 37,7 m, co czyni je najgłębszym jeziorem w Danii. Jego objętość to 127 mln m³. Czas retencji wody w jeziorze wynosi od 10 do 15 lat[2][3].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Pływanie w jeziorze Furesø jest dozwolone. W 2019 zlokalizowane nad nim było sześć kąpielisk: Plantagevej Ved Birkerød Roklub, Badebro Ved Holte Roklub i Kinabugtens Badeanlæg w gminie Rudersdal, Fiskebæk Friluftbad i Høje Klint w gminie Furesø i Frederiksdal Fribad w gminie Lyngby-Tårbæk. W okresie 1992–2019 prawie zawsze jakość ich wód klasyfikowano jako doskonałą, przy czym dla Badebro Ved Holte Roklub dane są dostępne dopiero od 2011. Jakość niedostateczną przynajmniej w jednym z nich stwierdzano w latach 1992, 1995, 2008 i 2009, a z reguły w tym samym roku pogorszenie jakości do co najwyżej dobrej notowano we wszystkich kąpieliskach. Klasa gorsza niż doskonała najczęściej stwierdzana była w Høje Klint[4]. Nad jeziorem istnieje możliwość wypożyczenia kajaków i urządzania pikników. Dozwolone jest również żeglarstwo, windsurfing i wędkarstwo, jednak restrykcjom podlega odławianie węgorzy. Na jeziorze można odbyć rejs parostatkiem. Nurkowanie w jeziorze wymaga uprzedniej zgody Duńskiej Agencji Przyrody[1][2].
Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]
Furesø wraz z położonym na zachodzie jeziorem Farum Sø i położonymi w ich sąsiedztwie bagnami jest objęty ochroną w ramach programu Natura 2000 jako obszar specjalnej ochrony ptaków. Chroniony teren ma 1292 ha. Występują tu takie gatunki ptaków jak: zimorodek zwyczajny, czernica, bąk zwyczajny, błotniak stawowy, dzięcioł czarny, nurogęś, rybołów i kropiatka[5]. Ponadto Furesø i Farum Sø wraz z doliną rzeki Mølleåen i położonymi w niej jeziorami Bastrup Sø i Buresø są obszarem specjalnej ochrony siedlisk. Na liczącym 1987 ha terenie ochronie podlegają kreślinek nizinny, zalotka większa, traszka grzebieniasta, poczwarówka zwężona i poczwarówka jajowata[6].
Jezioro w kulturze[edytuj | edytuj kod]
Furesø było co najmniej parokrotnie uwieczniane na obrazach. Wśród artystów, którzy malowali to jezioro, byli m.in. Erik Pauelsen i Frederik Rohde[7][8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Furesø. visitdenmark.com. [dostęp 2021-02-21]. (ang.).
- ↑ a b c Furesø. naturstyrelsen.dk. [dostęp 2021-02-21]. (duń.).
- ↑ a b Danmarks 15 største søer. dst.dk. [dostęp 2021-02-21]. (duń.).
- ↑ BW_2019_country_results.zip [online], Bathing Water Directive - Status 1990 - 2019 (ang.).
- ↑ Furesø med Vaserne og Farum Sø. natura2000.eea.europa.eu. [dostęp 2021-02-26]. (ang.).
- ↑ Øvre Mølleådal, Furesø og Frederiksdal Skov. natura2000.eea.europa.eu. [dostęp 2021-02-26]. (ang.).
- ↑ 10 Feb 2020: Paintings, furniture and varia. bruun-rasmussen.dk. [dostęp 2021-02-22]. (duń.).
- ↑ Erik Pauelsen (Danish, 1749 - 1790). collection.smk.dk. [dostęp 2021-02-22]. (ang. • duń.).