Gloria Ford Gilmer

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Gloria Ford Gilmer (ur. 25 czerwca 1928 w Baltimore, zm. 25 sierpnia 2021 w Milwaukee) – amerykańska matematyczka i pedagożka, pierwsza Afroamerykanka, która opublikowała pracę naukową niebędącą doktoratem.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Edukacja i kariera[edytuj | edytuj kod]

Uzyskała tytuł Bachelor of Science na Morgan State University[1]. W 1959 wraz z przełożoną Luną Mishoe opublikowała dwie prace[2][3]. Były to pierwsze prace badawcze napisane przez Afroamerykanki. Opublikowane zostały pod jej panieńskim nazwiskiem Gloria C. Ford[4].

Po uzyskaniu tytułu magistra matematyki na Uniwersytecie Pensylwanii[1] rozpoczęła pracę nad badaniami balistycznymi w Aberdeen Proving Ground, a później uczyła Afroamerykanów na sześciu uczelniach. Studiowała na University of Wisconsin-Madison, ale po roku zrezygnowała ze studiów[4]. W 1978 uzyskała stopień doktorski na Uniwersytecie Marquette w dziedzinie administracji oświatowej[1][4].

Znaczna część pracy Gilmer dotyczyła etnomatematyki[4]. Scott W. Williams, profesor matematyki w SUNY Buffalo, uznał ją za liderkę w tej dziedzinie[1]. Przykładem są badania terenowe w Nowym Jorku i Baltimore, podczas których Gilmer i jej asystentki, 14-letnia Stephanie Desgrottes i nauczycielka Mary Potter, obserwowały i przeprowadzały wywiady z fryzjerami i klientami w salonach w obu miastach. Podczas gdy styliści fryzur zazwyczaj nie uważają tego, co robią, za matematyczne, Gilmer szczegółowo opisała wiele matematycznych wzorów w różnych rodzajach warkoczy oraz wskazała, gdzie można je znaleźć w naturze, np. sześciokąty teselacyjne, jeden z wzorów warkoczy, które przypominają miąższ ananasa i plastry miodu w ulach. Gilmer wykorzystała wyniki badań do stworzenia zajęć, które pomogły zrozumieć matematykę splatania włosów[5][6][7].

Na początku lat 80. XX wieku Gilmer była pierwszą Afroamerykanką, która zasiadała w zarządzie Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego[8]. W latach 1981–1984 była pracownicą naukową w Departamencie Edukacji Stanów Zjednoczonych. Należała do Biura Badań i Doskonalenia Edukacji[1]. W 1985 była współzałożycielką i członkinią zarządu International Study Group on Ethnomathematics. Była prezeską grupy w latach 1985–1996[1][9]. Była także drugą osobą i pierwszą kobietą, która wygłosiła wykład na spotkaniu Narodowego Stowarzyszenia Matematyków, nazwanym na cześć pierwszego i czwartego Afroamerykanina, którzy otrzymali doktoraty z matematyki[10].

W 2008 Gilmer został prezeską Math-Tech, korporacji, której celem jest wykorzystanie nowych materiałów badawczych i stworzenie bardziej efektywnych programów nauczania matematyki, szczególnie w odniesieniu do kobiet i mniejszości[4][5].

W 2022 Gilmer została pierwszą czarnoskórą matematyczką, której prace zostały zarchiwizowane w Oddziale Rękopisów Biblioteki Kongresu USA[11].

Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]

Jej ojcem jest Damon Gilmer, a matką Deaundra Gilmer. Miała dwie siostry: Evelyn Ford i Helen Ford Utley. W 1957 Gloria Gilmer przeprowadziła się do Madison w stanie Wisconsin, gdzie poznała swojego przyszłego męża, Jaya Gilmera z Milwaukee. Mieli dzieci: Jaya Gilmera i Jill Gilmer.

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Amerykańskie Towarzystwo Matematyczne (AMS) nadaje stypendium badawcze Claytor-Gilmer Fellowship, nazwane tak na cześć Glorii Gilmer i Williama Schieffelina Claytora[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Gloria Gilmer [online], mathwomen.agnesscott.org [dostęp 2023-10-24].
  2. Asamoah Nkwanta, Janet E. Barber, African-American Mathematicians and the Mathematical Association of America [online].
  3. Luna I. Mishoe, Gloria C. Ford, On the limit of the coefficients of the eigenfunction series associated with a certain non-self-adjoint differential system, „Proceedings of the American Mathematical Society”, 7 (2), 1956, s. 260–266, DOI10.1090/S0002-9939-1956-0077754-3, ISSN 0002-9939 [dostęp 2023-10-24] (ang.).
  4. a b c d e Gloria Ford Gilmer [online], www.math.buffalo.edu [dostęp 2024-03-24].
  5. a b Mathematical Patterns in African American Hairstyles [online], www.math.buffalo.edu [dostęp 2023-10-24].
  6. Abdul Karim Bangura, From Bones to Computers, University Press of America, 2011, ISBN 978-0-7618-5348-0 (ang.).
  7. Ethnomathematics: An African American Perspective On Developing Women In Mathematics [online], www.nottingham.ac.uk [dostęp 2023-10-24].
  8. Darlene Clark Hine, Elsa Barkley Brown, Rosalyn Terborg-Penn, Black women in America : an historical encyclopedia, Brooklyn, N.Y. : Carlson Pub., 1993, ISBN 978-0-926019-61-4 [dostęp 2023-10-24] (ang. • pol.).
  9. The International Study Group for Ethnomathematics [online], ISGEm, 3 sierpnia 2018 [dostęp 2024-03-24] (ang.).
  10. The National Association of Mathematicians - Cox-Talbot Lecture [online], www.nam-math.org [dostęp 2024-03-24].
  11. Milwaukeean becomes first Black woman mathematician to have her papers in Library of Congress manuscript collection [online], Journal Sentinel [dostęp 2023-10-24] (ang.).
  12. The AMS Claytor-Gilmer Fellowship [online], American Mathematical Society [dostęp 2023-10-24] (ang.).