Jaskinia na Skałce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskinia na Skałce
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Dolina Bolechowicka

Właściciel

Skarb Państwa

Długość

17 m

Deniwelacja

0 m

Wysokość otworów

345 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku NW

Kod

J.Olk.I-05.10

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Skałce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Skałce”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Skałce”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Skałce”
Ziemia50°09′24″N 19°47′01″E/50,156667 19,783611
Strona internetowa

Jaskinia na Skałcejaskinia w Dolinie Bolechowickiej[1]. Administracyjnie znajduje się w gminie Zabierzów w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[2]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej wchodzący w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znajduje się w lewych zboczach porośniętej lasem części doliny. Zlokalizowane jest około 10 m powyżej szlaku turystycznego wiodącego doliną, w miejscu gdzie zakręca on na prawo. Otwór schroniska ma ekspozycję północno-zachodnią i ze szlaku jest niewidoczny. Ma wysokość 0,4 m i szerokość 1,2 m. Prowadzi od niego wznoszący się korytarz osiągający wysokość do 2 m i w połowie długości skręcający na prawo. Metr za otworem na lewo odbiega boczny korytarzyk kończący się szczeliną[1].

Jest to jaskinia krasowa powstała w wapieniach z jury późnej. Jej ściany są nierówne i silnie skorodowane. Miejscami na stropie występują żółte naloty, białe naloty mleka wapiennego i nacieki grzybkowe. Namulisko skąpe, gliniasto-lessowe z domieszką gruzu wapiennego. Jaskinia jest wilgotna. Światło dociera tylko do początkowych partii otworu. W jego zasięgu na ścianach rosną glony i mchy. W jaskini obserwowano pająki i motyla szczerbówkę ksieni[1].

Historia poznania i eksploracji[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia znana była od dawna. W 1878 r. jej namulisko przekopywał archeolog Gotfryd Ossowski. Znalazł w niej krzemienne odłupki świadczące o pobycie w jaskini ludzi prehistorycznych[1]. W 1951 r. opisał ją Kazimierz Kowalski jako Schronisko na Skałce. On też sporządził pierwszy plan jaskini[4]. W 1977 r. jaskinię pomierzył M. Czepiel i sporządził jej aktualny plan[1].

W odległości kilkunastu metrów na prawo od otworu jaskini znajduje się w innej skałce otwór Schroniska obok Jaskini na Skałce[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Andrzej Górny, Jaskinia na Skałce, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-02-21].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-02-21].
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  4. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951
  5. Andrzej Górny, Schronisko obok Jaskini na Skałce, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-02-21].