Jump cut
Jump cut (z ang. „cięcie skokowe”) – cięcie montażowe zaburzające ciągłość czasoprzestrzenną prezentowanej akcji i wywołujące wrażenie przeskoku[1]. Termin ten bywa używany dość swobodnie, choć w podstawowym znaczeniu odnosi się do techniki zestawienia dwóch podobnych ujęć, różniących się na tyle nieznacznie pozycją kamery lub filmowanego obiektu, by wywołać w widzu rodzaj szoku percepcyjnego i go zdezorientować[2][1]. Jump cut sprawia często wrażenie, jak gdyby w procesie montażu usunięto fragment pojedynczego, ciągłego ujęcia[3]. Może również opierać się o gwałtowną zmianę ruchu ekranowego pomiędzy zestawionymi ujęciami[4].
W klasycznym montażu ciągłym unika się tego typu środków, a realizatorzy filmu dbają o to, aby następujące po sobie ujęcia różniły się kątem ustawienia kamery przynajmniej o 30 stopni[2]. Współcześnie jednak regułę tę łamie się w celach artystycznych[4]. Do znanych przykładów wykorzystania jump cutów w historii kina zaliczyć można m.in. filmy radzieckiej szkoły montażu (Pancernik Potiomkin, Stare i nowe) oraz francuskiej Nowej Fali (Do utraty tchu, Jules i Jim)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Hendrykowski 1994 ↓, s. 131.
- ↑ a b Bordwell i Thompson 2008 ↓, s. 254.
- ↑ Katz i Nolen 2012 ↓.
- ↑ a b c Dancyger 2002 ↓, s. 118-120.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Hendrykowski: Słownik terminów filmowych. Poznań: Ars Nova, 1994. ISBN 978-83-85409-27-4.
- David Bordwell, Kristin Thompson: Film Art: An Introduction. New York: McGraw-Hill, 2008. ISBN 978-0-07-353510-4.
- Hasło: Jump cut. W: Ephraim Katz, Ronald Dean Nolen: The Film Encyclopedia. New York: Collins Reference, 2012. ISBN 978-0-06-202615-6.
- Ken Dancyger: The Technique of Film and Video Editing. History, Theory, and Practice. Amsterdam-Boston: Focal Press, 2002. ISBN 978-0-240-80420-0.