Józef Parnas (adwokat)

Józef Parnas (ur. 1870 w Iwanówce k. Janowa pod Trembowlą^[1], zm. w październiku 1941 we Lwowie) – polski adwokat, działacz społeczności żydowskiej we Lwowie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z żydowskiej rodziny ziemiańskiej. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim, uzyskując tytuł doktora praw. Od 1901 prowadził kancelarię adwokacką we Lwowie (później do spółki z bratem Emilem). W czasie I wojny światowej walczył w armii austro-węgierskiej, w stopniu rotmistrza kawalerii. W 1918, jako ochotnik, zgłosił się do Wojska Polskiego. W dwudziestoleciu międzywojennym był związany z żydowską gminą wyznaniową we Lwowie, której komisarycznym zarządcą pozostawał od lutego 1937 do 1938. Trzykrotnie był prezesem zarządu B’nai B’rith we Lwowie. Opowiadał się za asymilacją ludności żydowskiej w państwie polskim. Był radnym miasta Lwowa (1919–1939), wiceprezesem Komisji dla Spraw Bezrobocia oraz działaczem Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, w 1931 został członkiem zarządu komitetu wojewódzkiego lwowskiego^[2].

Po utworzeniu getta we Lwowie w lipcu 1941 mianowano go przewodniczącym Judenratu, którym pozostał do października 1941^[3], gdy za odmowę dostarczenia ludności żydowskiej do obozów pracy został zamordowany przez Niemców w więzieniu przy ulicy Łąckiego we Lwowie^[4].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Złoty Krzyż Zasługi (13 maja 1933)^[5]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jakub Honigsman: Zagłada Żydów lwowskich (1941–1944), Warszawa 2007, s. 29.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Krzysztof Jasiewicz, Rzeczywistość sowiecka 1939–1941 w świadectwach polskich żydów, 2009.
↑ L. O. P. P.. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 100 z 1 maja 1931.
↑ Magdalena Siek: Teka lwowska. Lata: 1898–1928, 1941–1942. Żydowski Instytut Historyczny, 2010. s. 2. [dostęp 2015-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-18)].
↑ „Miał zamiar wszystkimi możliwymi środkami przeszkodzić w wydaniu Żydów władzom niemieckim. Jego niewzruszona odpowiedź „Ludzi nie oddam!” zdecydowała o jego losie. W tym samym dniu gestapowcy otoczyli budynek Rady Żydowskiej, znajdujący się na ulicy Starotandetnej i aresztowali prawie wszystkich znajdujących się w nim pracowników na czele z doktorem Parnasem. Aresztowanych spędzili do niewielkiej ciężarówki, doktora Parnasa przewrócili na ziemię, zaczęli go bić i tratować nogami. Po tym jak 500 młodych mężczyzn wywieziono do obozów pracy, wszystkich urzędników, oprócz doktora Parnasa, uwolniono. Pozostawał on w zamknięciu do końca października 1941 roku, po czym został zabity w więzieniu przy ulicy Łąckiego”. Za: Eliyahu Jones, „Żydzi Lwowa w okresie okupacji 1939-1945”, Oficyna Bibliofilów, Łódź 1999, s. 64
↑ M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139 „za zasługi na polu obrony powietrznej i przeciwgazowej”.

[1] Krzysztof Jasiewicz, Rzeczywistość sowiecka 1939–1941 w świadectwach polskich żydów, 2009.

[2] L. O. P. P.. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 100 z 1 maja 1931.

[3] Magdalena Siek: Teka lwowska. Lata: 1898–1928, 1941–1942. Żydowski Instytut Historyczny, 2010. s. 2. [dostęp 2015-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-18)].

[4] „Miał zamiar wszystkimi możliwymi środkami przeszkodzić w wydaniu Żydów władzom niemieckim. Jego niewzruszona odpowiedź „Ludzi nie oddam!” zdecydowała o jego losie. W tym samym dniu gestapowcy otoczyli budynek Rady Żydowskiej, znajdujący się na ulicy Starotandetnej i aresztowali prawie wszystkich znajdujących się w nim pracowników na czele z doktorem Parnasem. Aresztowanych spędzili do niewielkiej ciężarówki, doktora Parnasa przewrócili na ziemię, zaczęli go bić i tratować nogami. Po tym jak 500 młodych mężczyzn wywieziono do obozów pracy, wszystkich urzędników, oprócz doktora Parnasa, uwolniono. Pozostawał on w zamknięciu do końca października 1941 roku, po czym został zabity w więzieniu przy ulicy Łąckiego”. Za: Eliyahu Jones, „Żydzi Lwowa w okresie okupacji 1939-1945”, Oficyna Bibliofilów, Łódź 1999, s. 64

[5] M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139 „za zasługi na polu obrony powietrznej i przeciwgazowej”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]